ژاندارک؛ دختر وطن‌پرستی که دستگاه تفتیش عقاید پیکر او را دوبار سوزاند! + تصاویر

ژاندارک یا ژان دارک (دوشیزه‌ی اورلئان) قهرمان ملیِ فرانسه و قدیسه‌ای در کلیسای کاتولیک، در منطقه‌ی تاریخیِ لورِن، در خانواده‌ی آرک، هنگام جنگ صدساله میان انگلستان و فرانسه در روستایی در مرز شرقیِ فرانسه به دنیا آمد. وی توسط بورگوندی‌ها اسیر و به انگلیسی‌ها فروخته و سوزانده شد.
ژاندارک

قبل از روایت سرگذشت جذاب «ژاندارک» باید برگردیم به زمانی که همه‌چیز با مرگ «شارل چهارم» در یکم فوریه‌ی ۱۳۲۸م آغاز شد؛ پادشاه فرانسه وارثی نداشت و همین مسئله سبب تغییر خاندان سلطنتی و انتقال پادشاهی از «خاندان کاپتی» به «خاندان والوا» شد. در همین زمان «ادوارد سوم» پادشاه انگلیس که مادرش «ایزابلا» (معروف به ماده‌گرگ فرانسه!)، خواهر «شارل چهارم» بود، ادعای وراثت داییِ خود را کرد و به فرانسه هجوم برد! این واقعه را در تاریخ اروپا، با عنوان «آغاز جنگ‌های صدساله میان فرانسه و انگلیس» می‌شناسند؛ نبردهای سنگین و پُرتلفاتی که در خاک فرانسه اتفاق می‌افتاد و مردم این کشور را برای بیش یک‌قرن (۱۱۶ سال)، گرفتارِ مصیبت، فقر و فلاکت جان‌فرسایی کرد. در سال ۱۴۲۰م، قرارداد معروف «تروآ» میان فرانسه و انگلیس، برای پایان‌دادن به جنگ منعقد شد؛ «هنری پنجم» پادشاه انگلیس با «کاترین والوا» (دختر شارل ششم، پادشاه فرانسه) ازدواج کرد و مقرر شد که پس از مرگ «شارل چهارم»، حکومت فرانسه به دختر؛ یعنی به همسر پادشاه انگلیس برسد.

شارل چهارم
پیمان زناشویی شارل چهارم و ماری دو لوکزامبورگ
ادوارد سوم، ایزابل
از راست: ادوارد سوم؛ پادشاه انگلستان و فرمانروای ایرلند – ایزابل؛ معروف به ماده‌گرگ فرانسه، ملکه‌ی انگلستان و همسر ادوارد دوم، پادشاه این کشور
جنگ‌های صدساله
بالا از راست: نبرد آزینکورت – نبرد لا روشل – پایین از راست: نبرد پاته، ژاندارک در محاصره‌ی اورلئان

این در حالی بود که مدتی قبل از انعقاد قرارداد «تروآ»، فرانسوی‌ها در نبرد سرنوشت‌ساز «آژنکور» (یا آزینکورت) به شدت مغلوب شده‌بودند و انگلیسی‌ها اراضیِ وسیعی از شمال و مرکز فرانسه را در اشغال خود داشتند. با وجود انعقاد این قرارداد، تعدادی از سرداران فرانسوی‌، حاضر به پذیرش ذلت نشدند و تصمیم گرفتند تا «شارل هفتم» را که در آن زمان لقب «دوفن» (ولیعهد) داشت را به پادشاهی انتخاب کنند. انگلیسی‌ها در پیِ این تصمیم، دست به حملات گسترده‌ای در خاک فرانسه زدند؛ روستاها و شهرها به آتش کشیده می‌شد و مردم، قربانیان اصلیِ این تعرض وحشیانه بودند. در چنین وضع مصیبت‌باری و در حالی که هیچ امیدی به پیروزی و غلبه‌ی فرانسوی‌ها وجود نداشت، دختری روستایی در کسوت یک نجات‌دهنده ظاهر شد و ورق را برگرداند…!

شاید این پست هم برای شما جالب باشد:  لینچ‌کردن؛ تصویری دردناک از یک نوجوان سیاه‌پوست!
هنری پنجم، کاترین والوا
از راست: هنری پنجم؛ پادشاه انگلستان، لرد ایرلند، شاهزاده نایب‌السلطنه‌ی فرانسه – کاترین والوا؛ دختر شارل ششم (پادشاه فرانسه)، ملکه‌ی انگلستان و همسر هنری پنجم
شارل هفتم
شارل هفتم؛ اول دوفن (ولیعهد) و سپس پادشاه فرانسه
جنگ‌های صدساله
جدول زمانیِ جنگ‌های صدساله

«ژاندارک» یا «دوشیزه‌ی اورلئان»، قهرمان ملیِ فرانسه در تاریخ ششم ژانویه‌ی ۱۴۱۲م در فرانسه به دنیا آمد. وی را زنی دین‌دار، متقی و اهل مکاشفه و مراقبه و مدعیِ نوعی الهام خوانده‌اند. «ژان» دختر یک مزرعه‌دار در دومرِمی بود. او در مأموریتی که برای مقابله با انگلیسی‌ها و متحدان بورگوندی‌شان داشت، احساس کرد که با صدای قدیسینی چون «میکائیل مقدس»،‌ «کاترین مقدس» و «مارگارت آنتیوش» راهنمایی می‌شود. او شجاعت ذهنی و فیزیکیِ قابل تحسین و همچنین ویژگی‌های شخصیتیِ زنان روشن‌بین عصر خود را داشت. این ویژگی‌ها شامل پرهیزکاری، ادعای رابطه‌ی مستقیم با قدیسین و تکیه‌کردن به تجربه‌ی فردی در رابطه با حضور خدا بود که از گفته‌های کشیش‌ها و کلیسا نیز فراتر می‌‌رفت!

ژاندارک
تصویری از ژان‌دارک
ژاندارک
خانه‌ی پدریِ ژان‌دارک، واقع در دهکده‌ی دومرمی. این خانه اکنون از بناهای تاریخیِ شهرستان وُژ به‌شمار می‌رود.

«ژاندارک» ادعا می‌کرد که الهاماتی غیبی به او می‌رسد و وی را به قیام برای نجات فرانسه از سلطه‌ی انگلیس فرا می‌خوانند. دهکده‌ی «ژان» در مرز بین فرانسه‌ی اشغالی و قسمت آزاد واقع شده‌بود. اهالی مجبور شده‌بودند که قبل از حملات ارتش بورگوندی، خانه‌های‌شان را تَرک کنند. «ژان» که توسط نوای قدیسین هدایت می‌شد، در مِی ۱۴۲۸م از دهکده‌اش به ووکولور رفت که نزدیک‌ترین قسمتِ وفادار به «شارل» بود. وقتی او به سراغ کاپیتان آنجا «روبر دو بودریکور» رفت تا اجازه‌ی ملحق‌شدن به ارتش شارل را بگیرد، کاپیتان، «ژانِ» ۱۶ ساله و الهاماتش را جدی نگرفت و او به اجبار به خانه بازگشت. «ژان» دوباره در سال بعد به ووکولور بازگشت و این‌بار محکم‌بودنش در سکوت و پرهیزکاری‌اش، احترام مردم و کاپیتان را برانگیخت. «ژاندارک» در ۱۳ فوریه در لباس مردان، ووکولور را تَرک کرد و با شش مرد مسلح از قلمروی اشغال‌شده توسط دشمن عبور کرد تا به شینون برسد. در این ناحیه بعد از بررسی‌های طولانی، «شارل» نیز ارتشی نظامی را در اختیار او قرار داد.

شاید این پست هم برای شما جالب باشد:  ناصر حجازی؛ روایت تلخ عقابی که بالش را شکستند! + فیلم و تصاویر
ژاندارک
تصویری از محاصره‌ی اورلئان در سال ۱۴۲۹م

سخنرانی‌های آتشین دختر جوان، چنان بر سربازان فرانسه تأثیر گذاشت که بی‌محابا وارد معرکه‌ی نبرد شدند. خودِ «ژاندارک» نیز پرچم‌به‌دست در معرکه می‌تاخت و فرانسوی‌ها را به پایداری دعوت می‌کرد. چند روز بعد، اورلئان به دست نیروهای فرانسوی فتح شد؛ این اولین پیروزیِ نمایان سپاه فرانسه، بعد از مدت‌ها شکست و عقب‌نشینی بود! سریال پیروزی‌های فرانسه، با ورود «ژاندارک» به معرکه، پیاپی تکرار می‌شد. طولی نکشید که نام «دوشیزه‌ی اورلئان» در کسوت بانویی قدیس که پیروزی را به ارمغان می‌آورد، بر سر زبان‌ها افتاد. «دوفن» (ولیعهد) با اتکا به پیروزی‌های ارتش خود، در ۱۷ جولای ۱۴۲۹م در شهر رنسِ فرانسه با نام «شارل هفتم» تاج‌گذاری کرد و لقب اشرافیِ «دوک دولیس» را نیز به «خاندان ژاندارک» اعطا نمود. پس از آن‌هم روستای زادگاه «دوشیزه‌ی اورلئان» از مالیات معاف شد و ظاهراً همه‌چیز خوب پیش می‌رفت، اما…

ژاندارک
ژان‌دارک سوار بر اسب

«ژان» چنین اعتقاد داشت که فرانسوی‌ها باید از امتیازات کنونی استفاده کنند و پاریس را پس بگیرند، اما «شارل هفتم» موافقت نکرد و حتی طرفداران او در دربار هم درباره‌ی قدرت‌گرفتن خطرناک «ژاندارک» به پادشاه هشدار دادند! در بهار سال ۱۴۳۰م، شاه به «ژان» دستور داد که با ارتش بورگوندی روبه‌رو شود. انگلیسی‌ها و اشراف فرانسویِ متحد آن‌ها، چندان از این وضعیت راضی نبودند و «ژاندارک» به کابوس آن‌ها تبدیل شده و برای زنده یا مُرده‌اش نیز جایزه‌ی کلانی تعیین کرده‌بودند. «ژان» در تلاش برای دفاع از شهر و ساکنینش، از اسبش افتاد و بیرون دروازه‌های شهر رها شد. ارتش بورگوندی او را به اسارت گرفت و در هیاهوی جمعیت به قلعه‌ی بوروی بردند. در دادگاهی که برای «ژان» ترتیب دادند، باید علیه ۷۰ اتهامی که به او زده شده‌بود از خود دفاع می‌کرد! برخی از این اتهامات لباس‌پوشیدن مانند مردان، جادوگری و الحاد بود. بورگوندی‌ها می‌خواستند که از شَرّ این رهبر جوان راحت شوند و اعتبار «شارل هفتم» که تاج‌گذاری‌اش مدیون «ژان» بود را هم زیر سؤال ببرند.

شاید این پست هم برای شما جالب باشد:  هم‌زیستی گربه و انسان؛ تأمل‌برانگیز از باستان تا معاصر!
ژاندارک
تاج‌گذاریِ شارل هفتم در کلیسای جامع ریمز، در حضور ژان‌دارک و مردان زره‌پوش

«شارل هفتم» برای آن‌که خود را از این اتهامات دور کند، هیچ تلاشی برای مذاکره در خصوص آزادیِ «ژان» نکرد! اجرای حکم مدتی به تعویق افتاد، اما سرانجام در تاریخ ۳۰ مِی ۱۴۳۱م، بعد از یک‌سال اسارت و با تهدید مرگ، «ژاندارک» تسلیم شد و طیِ اعترافی، هر گونه دریافت هدایت الهی را تکذیب کرد. چند روز بعد، او با پوشیدن لباس مردانه دوباره دستورها را زیر پا گذاشت و به مرگ محکوم شد. سپس او را در میدان مرکزیِ شهر روآن زنده در آتش سوزاندند و خاکسترش را هم به رود سِن ریختند. ۲۵ سال بعد و پس از آزادیِ فرانسه، به خواست مادر و برادران «ژاندارک»، دادگاه تجدید نظری برگزار شد و او را از اتهامات دادگاه روآن تبرئه کرد. این زن مبارز، پس از سال‌ها و قرن‌ها، هنوز هم قهرمان ملی و یکی از اسطوره‌های فرانسه به‌شمار می‌رود.

ژاندارک
ژان‌دارک توسط بورگوندی‌ها دستگیر می‌شود. نقاشی دیواری در پانتئون، پاریس، حدود ۱۸۸۶-۱۸۹۰م
قلعه‌ی روئن؛ قلعه‌ای که ژان‌دارک در طول محاکمه‌اش در آن زندانی بود. از آن زمان به‌عنوان «برج ژان‌دارک» شناخته می‌شود.
قلعه‌ی روئن؛ قلعه‌ای که ژان‌دارک در طول محاکمه‌اش در آن زندانی بود. از آن زمان به‌عنوان «برج ژان‌دارک» شناخته می‌شود.
ژاندارک
ژان‌دارک در سلول زندانش در حال بازجویی توسط کاردینال وینچستر، اثر هیپولیت دلاروش در سال ۱۸۲۴م، موزه‌ی هنرهای زیبا، روئن، فرانسه
ژاندارک
لحظه‌ی سوزاندن ژان‌دارک در آتش، اثر هرمان استیلکه در سال ۱۸۴۳م
ژاندارک
اثری در سال ۱۹۰۳م از ژان‌دارک، توسط آلبرت لینچ، در مجله‌ی فیگارو ایلوستره
ژاندارک
مجسمه‌ی ژان‌دارک در اورلئان، فرانسه، اثر دنیس فواتیر در سال ۱۸۵۵م
ژاندارک
مجسمه‌ی سوارکاریِ طلاکاری‌شده از ژان‌دارک در میدان اهرام پاریس، اثر امانوئل فرمیه در سال ۱۸۷۴م
ژاندارک
ژان‌دارک، اثر یوژن تیریون در سال ۱۸۷۶م؛ تصاویری از این‌دست در اواخر قرن ۱۹م، اغلب به دلیل واگذاریِ ارضیِ فرانسه به آلمان در سال ۱۸۷۱م بوده‌اند و رنگ و بوی سیاسی داشته‌اند.

نگارش و گردآوری؛ قجرتایم

اگر به «تاریخ» علاقه‌مند هستید؛ پیشنهاد می‌کنیم حتما در اینستاگرام خود به خانواده‌ی بزرگ ۳۴۰,۰۰۰ نفری «قجرتایم» بپیوندید! صفحه‌ی اینستاگرام ما به صورت «روزمره»، بروزرسانی می‌شود؛ پس همین حالا افتخار بدهید و در اینستاگرام خود شناسه‌ی «QajarTime» را جستجو و فالو کنید.

5/5 - (2 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *