بیستویکم/۲۱ ژوئن در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی سلفی
– روز جهانی موسیقی یا موزیک
وقایع
– در سال ۱۸۳۴م؛ سایروس مککورمیک، اختراع خویش، ماشین دِرُو را بهثبت رساند.
– در سال ۱۸۹۸م؛ در جریان جنگ آمریکا و اسپانیا، ارتش آمریکا، جزیرۀ گوآم را تصرف کرد.
– در سال ۲۰۰۹م؛ اقمار تازهکشفشدۀ پلوتو، هیدرا و نیکس نامگذاری شدند.
– در سال ۲۰۰۹م؛ گرینلند اعلام خودمختاری کرد.
زادروزها
– زادروز سیمِئون دُنی پُواسُون در سال ۱۷۸۱م؛ ریاضیدان، فیزیکدان و مهندس فرانسوی
– زادروز هاینریش ولفلین در سال ۱۸۶۴م؛ منتقد بلندآوازۀ هنر اهل سوئیس که کوشید تا یک نظام طبقهبندی عینیگرایانه برای آثار هنری ترتیب دهد.
– زادروز ژان پل سارتر در سال ۱۹۰۵م؛ فیلسوف، اگزیستانسیالیست، رماننویس، نمایشنامهنویس و منتقد فرانسوی
– زادروز مایکل روس در سال ۱۹۴۰م؛ فیلسوف زیستشناس که بهخاطر کارهایش در زمینۀ مناقشه بین نظریۀ فرگشت و آفرینشگرایی، و نیز در زمینۀ تعیین حدود علم مشهور شدهاست. وی خود را یک خداناباور میداند، اما معتقد است که نظریۀ فرگشت با ایمان مسیحی میتواند سازگاری داشتهباشد.
– زادروز ایان راسل مکیوون در سال ۱۹۴۸م؛ نویسنده و نمایشنامهنویس انگلیسی که در سال ۱۹۹۸م بهخاطر کتاب آمستردام، موفق بهدریافت جایزۀ ادبی منبوکر شد.
– زادروز بینظیر بوتو در سال ۱۹۵۳م؛ سیاستمدار پاکستانی و نخستوزیر پاکستان از حزب مردم و اولین زن مسلمان در تاریخ جهان اسلام که بهمقام نخستوزیری در یک کشور اسلامی رسید.
– زادروز ینگلاک شیناواترا در سال ۱۹۶۷م؛ سیاستمدار زن اهل تایلند، دبیرکل حزب فیو تای و نخستوزیر سابق این کشور و خواهر نخستوزیر پیشین تایلند که در پی کودتا از قدرت کنار رفت. وی اولین زنی است که تاریخ این کشور بهمقام نخستوزیری میرسد.
درگذشت
– درگذشت ادوارد سوم در سال ۱۳۷۷م؛ پادشاه انگلستان و فرمانروای ایرلند از سال ۱۳۲۷م تا هنگام مرگش در سال ۱۳۷۷م و یکی از موفقترین فرمانروایان انگلیس در قرون وسطی بهشمار میآید که پس از حکومت فاجعهبار پدرش (ادوارد دوم) بار دیگر قدرت را بهخاندان سلطنتی بازگرداند و پادشاهی انگلستان را بهیکی از کارآمدترین قدرتهای اروپا بدل ساخت.
– درگذشت نیکولو ماکیاولی در سال ۱۵۲۷م؛ فیلسوف سیاسی، شاعر، مورخ و نمایشنامهنویس مشهور ایتالیایی
– درگذشت سباستیانو دل پیومبو در سال ۱۵۴۷م؛ نقاش ایتالیایی سبک رنسانس بزرگ و اوایل دورۀ تکلفگرایی
– درگذشت اودا نوبوناگا در سال ۱۵۸۲م؛ یکی از ۳ متحدکنندۀ ژاپن در اواخر دورۀ سنگوکو (جنگهای داخلی ژاپن) که با آغاز جنگِ اونین، دچار آشوب و جنگهای داخلی شدهبود. او کوشید تا از لحاظ سیاسی ژاپن را یکپارچه کند و عمر خود را در کشورگشایی سپری کرد. وی در نهایت بر یکسوم از دایمیوهای ژاپن پیروز شد.
– درگذشت ویسکونت چارلز تاونشند در سال ۱۷۳۸م؛ دولتمرد اهل انگلیس که بهمدت یکدهه بهعنوان وزیر امور خارجه برای وزارت شمال خدمت کرد. او سیاست خارجی بریتانیا را با همکاری نزدیک با برادر همسرش، نخستوزیر (رابرت والپول) هدایت کرد. او اغلب بهدلیل علاقۀ شدیدش بهپرورش شلغم و نقشش در انقلاب کشاورزی بریتانیا بهعنوان «شلغم تاونشند» شناخته میشد.
– درگذشت نیکلای ریمسکی کورساکف در سال ۱۹۰۴م؛ آهنگساز و آموزگار موسیقی اهل روسیه
– درگذشت برتا سوتنر در سال ۱۹۱۴م؛ رماننویس، فعال صلحطلب رادیکال (سازمانی) اتریشیبوهمی و نخستین زنی که جایزۀ صلح نوبل را دریافت کردهبود و پس از ماری کوری، دومین زنی است که توانسته جایزۀ نوبل را بهدست بیاورد.
– درگذشت گیدئون سندباک در سال ۱۹۴۵م؛ مهندس برق سوئدیآمریکایی که بهدلیل نقشش در توسعهدادنِ زیپ نامدار شد.
– درگذشت یوهان اشتارک در سال ۱۹۵۷م؛ فیزیکدان آلمانی (فیزیک تجربی) که در سال ۱۹۱۹م جایزۀ نوبل فیزیک را دریافت کرد. همچنین در سال ۱۹۰۵م اثر دوپلر در پرتوهای مجرایی (در فیزیک امواج میگوید که بسامد یک موج بر اثر حرکت فرستنده یا گیرندۀ آن تغییر میکند) را کشف کرد.
– درگذشت احمد سوکارنو در سال ۱۹۷۰م؛ اولین رئیسجمهور کشور اندونزی
– درگذشت نورالله تالقانی در سال ۲۰۰۹م؛ از تاریخنگاران، نویسندگان، روزنامهنگاران و یکی از برجستهترین چهرههای سیاسی معاصر افغانستان