زبان فارسی؛ آیا خط و زبان ما از لغات عربی ساخته شده‌است؟!

زبان فارسی، زبان رسمی و رایج در چند کشور مختلف است که پیشینه‌ی تاریخی دارد و این موضوع بر باستان‌شناسان نیز پوشیده نیست، اما تغییرات در زبان ما پس از حمله‌ی اعراب به ایران، باعث شده تا بگویند زبان فارسی، از لغات عربی ساخته شده‌است که در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.
زبان فارسی
تاریخ خط و زبان فارسی

زبان فارسی، زبان رسمیِ ایران، افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و زبان رسمیِ هند تا قبل از استعمار آن‌ها می‌باشد. زبان فارسی یکی از ارکان هویت ایرانی‌ست. تمام کلمات سرود ملیِ پاکستان (غیر از یک کلمه) فارسی است. تعداد واژگان فارسی بسیار زیاد است و در کم‌تر زبانی فرهنگ لغت ۱۸ جلدی چون دهخدا و یا فرهنگ معین شش‌جلدی وجود دارد و علت آن‌هم وسعت تعداد کلمات ایرانی‌ست. زبان ایرانی، زبان تکلم هخامنشیان بوده‌است و پس از عربی، زبان دوم اسلام است و از زبان‌های قابل انتخاب در گوگل و جی‌میل نیز می‌باشد. رسانه‌های اینترنتی و ماهواره‌ایِ زیادی به زبان ما راه‌اندازی شده و جزء دروس آموزشیِ بسیاری از دانشگاه‌های دنیاست که تمام این‌ها، نشان از اهمیت این زبان در دنیا دارد. در زمان هخامنشیان دو گونه خط رواج داشته‌است: نخست خط دبیره (نوشتاری) که بر روی چرم و پوست نوشته می‌شده و خط مردم عادی بوده، دوم خط کتیبه‌ای (خط میخی) که از آن برای نوشتن روی کتیبه‌ها و سنگ‌ها استفاده می‌شده‌است. خط فعلیِ ما هم ادامه‌ی خط دبیره می‌باشد.

زبان فارسی، خط میخی، خط پهلوی، خط اوستایی
از بالا به پایین: سنگ‌نوشته‌ی شاپور یکم بر کعبه‌ی زرتشت به پهلویِ اشکانی – قطعه‌سنگ حکاکی‌شده به پهلویِ کتیبه‌ای – الفبای اوستایی و دین دبیره (خط دینی) به معنای خطِ دینِ مَزدَیَسنا و کتاب اَوِستا
مشخصات خط فارسی

از مشخصات خط فارسی این بوده که از سمت راست به چپ نوشته می‌شده‌است. خط دبیره هم چند نوع بوده‌است: دبیره‌ی پارتی، دبیره‌ی اشکانی، دبیره‌ی سعدی، دبیره‌ی مانوی، دبیره‌ی سریانی، دبیره‌ی مسیحی، دبیره‌ی پهلوی و دبیره‌ی اوستایی. خطی که ما امروز می‌نویسیم، ادامه‌ی خط پهلوی و اوستایی است. خط اوستا (زرتشتیان) نزدیک‌ترین خط به زبان ایرانی‌ست. حال با داشتن چنین پیشینه‌ی فرهنگیِ بسیار قوی، عده‌ای چنین ادعا می‌کنند که زبان ایرانی همان کلمات عربی است (!) و متأسفانه حتی در سایت‌هایی چون ویکی‌پدیا، مرجع و حتی عده‌ای از ایرانیان، گفته شده که الفبای ایرانی همان الفبای عربی است! این مطلب را سال‌هاست که رواج داده‌اند؛ همان‌گونه که امروز نام خلیج‌فارس را می‌خواهند از آنِ خود کنند! اکنون ما با تکیه بر شواهد تاریخی ثابت می‌کنیم که این موضوع دروغی بزرگ در تاریخ است. البته ناگفته نماند که اگر تلاش‌های «حکیم فردوسی» در شاهنامه نبود و کسان دیگری همچون «رودکی»، شاید اکنون هویت تاریخ زبان فارسی تماماً به فنا می‌رفت.

شاید این پست هم برای شما جالب باشد:  صادق چوبک؛ یکی از پدران داستان‌نویسی نوین ایران! + فیلم و تصاویر

بسی رنج بردم در این سال سی | عجم زنده کردم بدین پارسی
پی افکندم از نظم کاخی بلند | که از باد و باران نیابد گزند

فردوسی، رودکی، زبان فارسی
از راست: پیکره‌ی فردوسی، اثر ابوالحسن صدیقی در آرامگاه فردوسیِ طوس – تندیس رودکی
تغییرات پس از حمله‌ی اعراب

از لحاظ یافته‌های باستان‌شناسی شکی نیست که اعراب حجاز، نوشتن نمی‌دانستند؛ زیرا حتی یک نمونه‌ی خطی در این منطقه کشف نشده‌است، فقط صحبت می‌کرده‌اند و نوشتن نمی‌دانستند، ولی از اعراب شمال عربستان دو نوشته به‌دست آمده که به «خط آرامی» معروف است. جالب است بدانید که خط آرامی هم اصالتاً ایرانی‌ست. مردم این منطقه برای فراگیریِ آسان زبان، حروف هم‌سان از لحاظ شکل و صدا را در کنار حروف ایرانی قرار می‌دادند تا یادگیریِ آن آسان شود که به «زبان پیرآموز» شهرت دارد. خط آرامی همان خط آریایی‌ست که «داریوش بزرگ» بر کتیبه‌های بیستون نگاشته و این خط در تمام ایران رواج داشته‌است.

گفته می‌شود که پادشاهان ایرانی به زبان‌های مختلف دنیا تسلط داشته‌اند؛ به‌طوری‌که مکتوبات خود را به هر کشوری می‌فرستادند، به زبان همان کشور می‌نوشتند. حال سؤال این‌جاست؛ چگونه ملتی که هیچ پیشینه‌ی نگارشی نداشته، مدعی شده که زبان فارسی از لغات عربی ساخته شده‌است؟! وقتی‌که به گواه تاریخ‌نویسان، اعراب حتی یک نسخه‌ی خطی نداشته‌اند، چگونه حروف‌شان به زبان فارسی منتقل شده‌است؟! واقعیت این است که بعد از حمله‌ی اعراب، حروف صوتیِ عربی را با کلمات ایرانی می‌نوشتند؛ برای مثال، هم‌اکنون بسیاری از کاربران با کلمات انگلیسی جملات فارسی می‌نویسند؛ مانند «Salam – Chetori – Kojaei» که «لاتین‌نویسیِ فارسی» است و اصطلاحاً به آن «فینگلیش» هم می‌گوییم.

شاید این پست هم برای شما جالب باشد:  پست ویژه به بهانه‌ی سالروز تأسیس کارخانه‌ی ایران ناسیونال + تصاویر
کتیبه و سنگ نوشته داریوش بزرگ، زبان فارسی
سنگ‌نگاره‌ی به‌بندکشیده‌شدن شورشی‌ها به‌دست داریوش بزرگ
رواج یک نظریه‌ی غلط

پس از حمله‌ی اعراب نیز چنین می‌شود؛ یعنی اصوات عربی با کلمات ایرانی نوشته می‌شود و بعد از مدتی به این نوع نگارش می‌گفتند عربی نوشته‌است؛ مانند این‌که ما می‌گوییم: انگلیسی تایپ می‌کنم، ولی به زبان خودمان. بعد از مدتی به همین راحتی هویت، خط و ریشه‌ی زبان فارسی دگرگون شد و این نظریه‌ی غلط رواج یافت که حروف ما عربی‌ست. اعراب نه‌تنها سرزمین ما، زنان ما، فرزندان ما و تمامیِ آثار باستانیِ ما را غارت کردند، که زبان ما را هم به‌نام خودشان ثبت نمودند. هنرهایی مانند مجسمه‌سازی، نقاشی، خط، موسیقی و رقص هم از عوامل انتقال فرهنگ می‌باشد که متأسفانه در اسلام هیچ‌کدام غیر از خط جایز نبوده‌است. تنها چیزی که می‌مانده خط بوده، که اعراب به تدریج آن را از آنِ خود می‌کنند.

هر چند نقش شُعرایی چون «حافظ» و «سعدی» در این سرقت زبان بی‌تأثیر نبوده؛ زیرا اینان با سرودن اشعار عربی و استفاده از لغات عربی در شعرهای‌شان، آسیبی جدی به زبان فارسی می‌زنند که ژرفای این فاجعه قابل توصیف نیست و در این پُست نمی‌گنجد. تاریخ نشان داده که زبان فارسی، زبانی بسیار کامل بوده‌است، اما متأسفانه ایرانیان بسیار زیاد قابلیت ذوب در فرهنگ‌های دیگر را دارند؛ به همین علت در طول قرن‌ها با استفاده و به کارگیریِ لغات بیگانگان، آسیبی جدی به زبان ایرانی وارد کرده و می‌کنند. اجازه ندهیم متعصبان، تاریخ سرزمین‌مان را تغییر دهند، خط و الفبای ما را عربی بخوانند، تاریخ را تحریف کنند و ما نیز به آنان در این سرقت تاریخی کمک کنیم. استفاده از لغات فارسی، بهترین گزینه در حفظ میراث گذشتگان ما می‌باشد.

شاید این پست هم برای شما جالب باشد:  فساد و ظلم درباری؛ ناصرالدین‌شاه و ۵۰ سال پادشاهی!
کتیبه و سنگ نوشته داریوش بزرگ
یکی از دو لوح طلاییِ داریوش بزرگ به تاریخ ۵۱۰ پیش از میلاد؛ دو لوح نقره‌ایِ دیگر هم در دسترس است. سه لوح آن به‌طور قاچاق از ایران سرقت شد و در موزه‌های انگلستان نگهداری می‌شود. متن هر چهار لوح نیز یکسان می‌باشد.

نگارش و گردآوری؛ قجرتایم
منابع؛
تأثیر زبان فارسی بر ادبیات هند، محمد عجم
تاریخچه‌ی الفبای فارسی، بهمن انصاری
حروف عربی یا ایرانی، شمشاد امیری خراسانی
راهنمای زبان‌های ایرانی، رودیگر اشمیت، ترجمه‌ی آرمان بختیاری

اگر به «تاریخ» علاقه‌مند هستید؛ پیشنهاد می‌کنیم حتما در اینستاگرام خود به خانواده‌ی بزرگ ۳۴۰,۰۰۰ نفری «قجرتایم» بپیوندید! صفحه‌ی اینستاگرام ما به صورت «روزمره»، بروزرسانی می‌شود؛ پس همین حالا افتخار بدهید و در اینستاگرام خود شناسه‌ی «QajarTime» را جستجو و فالو کنید.

4.7/5 - (4 امتیاز)

10 پاسخ

  1. سلام بر شما. در بخشی از این مقاله نویسنده مقاله ادعایی بدین مضمون دارد که هر چند الفبای زبان عربی ریشه در الفبای زبان آرامی دارد ولی الفبای زبان آرامی، ریشه ایرانی دارد. برای بنده که مخاطب این مطلب قرار میگیرم این انتظار پیش میآید که نویسنده این مقاله دلیل و مستنداتی را هم برای این مدعای خود ارائه دهد چراکه قاعده بر این است که هیچ چیز را بدون دلیل و یا دلایل معقول و شواهد متقن نباید پذیرفت و باور کرد. با مراجعه به منابع معتبر مطالعاتی (همچون بریتانیکا) آنچه که در این مورد دستگیر فرد میشود اینستکه الفبای زبان آرامی، ریشۀ سامی دارد. سپاس

    1. این مقاله به حدی چرنده که اصلا نخوندمش بعضی خجالت نمی کشند و دوست دارند با چرند بافی درباره تاریخ زندگی کنند ساسانیان هم بالاخره از بین می رفتند قرار نیست امپراطوری ها تا ابد ادامه پیدا کنند عجیبه ها دین زرتشتی هم اگر اسلام هم نبود در مقابل رقبای منطقی تر و جوان تری مثل مسحیت وا میداد بعد از مدتی پس کمتر مخمونو بخورید لطفا تاریخ از ۱۴۰۰سال پیش حرکت کرده مردم جلو اومدند یکی از دلایل مدرن نشدن ایران همین شر گویی های شماست که تو گذشته سیر می کنید و سعی می کنید نفی یک چیز برای خودتون هویت بسازید

          1. بله زرتشت هم دین کاملی نبود اما خیلی معقول با شرایط زمان خودش رو وفق میداد نه اینکه عده ایی در شرایط و قوانین ۱۴۰۰ سال پیش در زمان الان بخوان زندگی کنن. اصلا شما که دم از اسلام میزنی اینجا چیکار میکنی شما باید به روش پیامبر خودتون بری گوسفند چرانی و آداب و رسوم اون زمان رو رعایت کنی. اینترنت برای شما حرام هست به قوا مجتهدین خودتون
            شما مدافعان تکلیفتون با خودتون هم مشخص نیست. دم از اسلام ناب میزنید که میشه همونی که داعش اجرا میکنه به روایت متن(البته که اسلام هم می تونه بروز بشه و مشکل در مسلمانی عده ایی مثل شماست که این دین بدترین دین دنیا شده الان)

    2. یک سوال
      من تا حدودی تحت تاثیر این مقالتون قرار گرفتم و برا خودمم سوال بود چرا یک کشور با این همه تمدن یک خط نداشته باشه
      ولی وقتی نظرات دوستان رو خوندم ناخدا گاه این ایه قران در ذهنم امد ک
      (انا انزلناه قرانا عربیا لعلکم تعقلون )
      ایا راست تر از خدا کسی هست؟
      ممنون میشم جواب بدید

      1. خوب دوست من اول باید ثابت بشه که اون کتاب از خداوند هست. اگر فرض را بر اینکه قرآن کتاب خداوند است بگیریم پس خداوند عرب است یا عربی را بهتر بلد بوده. چرا سایر کتب (اگر فرض کنیم الهی) به زبان های دیگری بوده و هزاران اما و اگر دیگر…
        مشکل هم آریایی های دو آتشه هستند هم به ظاهر مسلمانان متعصب (که تاریخ ثابت کرده دسته دوم بیشتر به این کشور و تمدن آسیب زدن چون مثل برده دوست داشتن دنبال رو دیگران باشن حتی به غلط)
        اینکه عربی اول بوده یا فارسی اصلا موضوع نباید باشه. مهم تاریخ هست که اگر دقت کنید از تمدن بزرگ اسلامی می بینید که چیزی درنیامده و هر چه بوده از تمدن و این خاک بوده. بطور مثال یک اثر تاریخی در غربستان و.. نام ببرید که در زمان تمدن اسلامی زبان زد خاص و عام باشد.
        حرف بسیار است و فرقی به حال من و شما در زمان حال نمی کند. به هر حال باید به تاریخ خود افتخار کنیم(در تمامی برهه ها) ما هنوز زبان هشتصد سال پیش خود را می فهمیم، تمام صرف و نحو آن زبان عربی را ما ایرانی ها نوشتیم (ایران بزرگ نه ایران کنونی).
        بسیاری از اعراب امروزی که خود را عرب می دانند هنوز مثل بسیاری از هموطنان ما به تاریخ رجوع نکرده اند تا بدانند تا ۱۰۰ سال پیش اصلا کشورشان نبود و زبانشان هم در گذشته عربی نبوده، بلکه عرب شده هستند بطور نمونه مصر و عراق

  2. اگه عربا پیش از فتح ایران زبان خطی نداشتن و نوشتن بلد نبودن پس قرانو پیامبر با چه خطی نوشته که مردم عرب تونستن بخونن؟ بعد به خسرو پرویز که نامه میدن دعوتش میکنن به اسلام چجوری نوشتن؟ وویس فرستادن؟ منبع کتب تاریخیتون چیه؟ اریایی های دو اتیشه لعنتی 🤣

    1. به تنهایی چنین استدلال‌های پرمغزی را یافته‌اید؟! یا تأمل‌تان در عمق تاریخ به همین مقدار بوده‌است؟!

  3. متاسفانه اصلا واصلا اطلاعات کافی نبود و حتی در مورد حافظ وسعدی خط ارامی هم خانواده اعراب است نه ایران ولی اینکه اعراب هشت حرف را به فارسی دری اضافه میکنند برای تلفظ بهتر و این اشتراک گذاری بد نبوده است عربی بی نهایت واژگان فارسی دارد که داخل عربی است مثل پرتقال .عربی برتقال بحث زیاده لطفا دکتر اشرفی صادقی گوش کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *