شانزدهم/۱۶ بهمنماه در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– انتخاب مهدی بازرگان بهنخستوزیری انقلاب در سال ۱۳۵۷خ
زادروزها
– زادروز میرزا علیاصغرخان اتابک (امینالسلطان) در سال ۱۲۳۶خ؛ صدراعظم ۳ پادشاه قاجار؛ ناصرالدینشاه، مظفرالدینشاه و محمدعلیشاه بود که فرزند دوم ابراهیمخان امینالسلطان محسوب میشد و از گرجیهای ایران بود. بهترتیب بهالقاب صاحبجمع، امینالسلطان، و اتابک اعظم ملقب بود. وی سیاستمداری بود که قریب ربع قرن، در سِمَتهای وزیری، وزیراعظمی و صدراعظمی، بهتمام نکات پنهان و آشکار سیاست، آگاهی داشت و بر اثر مسافرتهای مکرر بهاروپا و سایر کشورها، از سیاست جهان نیز وقوف داشت. وی در اواخر عمر خود در میان سیاستهای خارجی، نزدیکی بهدولت تزاری روسیه را مناسبتر از امپراتوری بریتانیا میدانست. او در ۸ شهریور ۱۲۸۶خ، در جریان جنبش مشروطه، بهدست عباسآقا تبریزی کشته و در قم بهخاک سپردهشد.
درگذشت
– درگذشت مصطفی شعاعیان در سال ۱۳۵۴خ؛ نویسنده، فعال سیاسی چپگرا و مارکسیستدموکرات ایرانیکه بسیاری از پژوهشگران تاریخ و اندیشۀ سیاسی، او را نهتنها یک چریک، بلکه یک متفکر و روشنفکر میدانند. شعاعیان امروزه بهعنوان تنها چپ مستقل دهۀ ۴۰خ شناخته میشود. در ابتدای دهۀ ۵۰خ، او با کمک چند تَن از همفکرانش گروه «جبهۀ دموکراتیک خلق» را سازمان داد و نام مستعار او «رفیق سرخ» بود. او در دورۀ بلوغ فکریِ خود، جمعاً ۴ کتاب و بیش از ۳۰ مقاله و بالغ بر ۳ هزار صفحه یادداشت نوشت که هیچگاه در ایران امکان پخش عمومی نیافت.
– درگذشت اصغر پارسا در سال ۱۳۸۵خ؛ سخنگوی فراکسیون جبهۀ ملی در مجلس هفدهم و مدتی نیز بعد از انقلاب ۱۳۵۷خ سخنگوی جبهۀ ملی ایران بود.
– درگذشت مونا حیدری (غزل حیدری) در سال ۱۴۰۰خ؛ دختر نوجوان ایرانی اهل اهواز که در کودکی ازدواج کرد و توسط شوهر و برادر شوهرش در سن ۱۷ سالگی بهقتل رسید. انتشار ویدئویی از شوهر وی در حالی که سر بُریدۀ همسرش را در میدان کسایی در منطقۀ خشایار شهر اهواز میچرخاند، بازتاب وسیعی در رسانههای داخلی و خارجی و جامعۀ ایران داشت. مادر قاتل (سجاد حیدری) علت اقدام بهقتل را تحریک غیرت و مردانگی پسرش از سوی اطرافیان اعلام کرد و گفت که پس از فرار همسر پسرش از ایران، اطرافیان پسرش «چپ و راست غیرت و مردانگی او را تحریک میکردند.» او دربارۀ دلیل گرداندن سر بُریدۀ غزل (مونا) گفت: «سجاد در هر محله و خیابانی که بهاو انگ بیغیرت زدهبودند، سر غزل را گرداند تا مثلاً بههمه بگوید: من آدم بیغیرتی نیستم.» قاتل وی نهایتاً بهجرم قتل عمد و بخشش خانوادۀ مقتول، در نهایت بهجرم اخلال در نظم عمومی بههشتسالونیم زندان محکوم شد.