نهم/۹ آگوست در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی مردم بومی
وقایع
– ساخت برج یک کلیسا در سال ۱۱۷۳م که ۲ سده طول کشید و به‌طور اتفاقی به‌برج کج پیزا تبدیل گشت، در پیزای ایتالیا آغاز شد.
– در سال ۱۸۹۲م؛ توماس ادیسون، نوآور آمریکایی، حق امتیاز یک تلگراف دوسویه را دریافت کرد.
– اختراع سه‌چرخۀ تراکتور در انگلستان در سال ۱۸۹۷م
– در سال ۱۹۴۲م؛ دستگیری ماهاتما گاندی و چندین رهبر دیگر حزب کنگرۀ هند توسط نیروهای هند بریتانیا، آغاز جنبشِ هند را تَرک کنید را به‌دنبال داشت.
– در سال ۱۹۴۵م؛ در جریان جنگ جهانی دوم، بوکسکار، بمب‌افکن نیروی هوایی ایالات متحده، با پرتاب بمبی اتمی به‌نام فَت‌من، ناگاساکی ژاپن را با خاک یک‌سان کرد و باعث مرگ هم‌زمان ۷۰ هزار نفر شد.
– در سال ۱۹۷۴م؛ در جریان رسوایی واترگیت، ریچارد نیکسون، نخستین (و تاکنون تنها) رئیس‌جمهور ایالات متحدۀ آمریکا شد که از مقام خود استعفا کرد.
زادروزها
– زادروز جان درایدن در سال ۱۶۳۱م؛ شاعر، منتقد ادبی، مترجم و نمایش‌نامه‌نویس انگلیسی که در سال ۱۶۶۸م، اولین ملک‌الشعرای انگلستان لقب گرفت.
– زادروز آمِدِئو آووگادرو در سال ۱۷۷۶م؛ دانشمند ایتالیایی که در گسترش نظریۀ مولکولی سهم مهمی داشت و قانون آووگادرو را کشف کرد. به‌افتخار او شمار مولکول‌های یک مول از هر ماده را عدد آووگادرو می‌نامند.
– زادروز رومن استانیسلاو دمووسکی در سال ۱۸۶۴م؛ سیاست‌مدار، دولت‌مرد و نظریه‌پرداز لهستانی و از مؤسسان حزب ناسیونال‌دموکرات
– زادروز آلبرت ویلیام کتلبی در سال ۱۸۷۵م؛ آهنگ‌ساز کلاسیک، رهبر ارکستر و نوازندۀ پیانو انگلیسی
– زادروز ژان پیاژه در سال ۱۸۹۶م؛ روان‌شناس، زیست‌شناس و شناخت‌شناس فرانسوی‌زبان سوئیسی که به‌خاطر کارهایش در روان‌شناسی رشد و شناخت‌شناسی، از جمله نظریۀ رشد مرحله‌ایِ پیاژه شهرت یافته‌است.
– زادروز بوریس باژانوف در سال ۱۹۰۰م؛ منشی دبیرخانۀ حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی و شخصی رهبر شوروی جوزف استالین که چندین سِمَت برجستۀ دیگر نیز در دفاتر سیاسی تا زمان جدایی از اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۲۸م بر عهده داشت. او تابعیت فرانسه را دریافت کرد و از تلاش‌های بعدی شوروی برای ترور جان سالم به‌در برد و از سال ۱۹۳۰م خاطرات و کتاب‌هایی را دربارۀ استالین و اسرار رژیم استالین نوشت و منتشر کرد. وی همچنین تنها عضوی از دبیرخانۀ استالین بود که جدا شد و یکی از اولین جداشدگان بزرگ از بلوک شرق بود.
– زادروز ویلیام آلفرد فاولر در سال ۱۹۱۱م؛ اخترفیزیک‌دان آمریکایی که نباید با اخترشناس بریتانیایی، آلفرد فاولر اشتباه گرفته‌شود. فولر در سال ۱۹۶۳م موفق به‌دریافت جایزۀ هنری نوریس راسل از جامعۀ اخترشناسی آمریکا شد. از جایزه‌های دیگر وی می‌توان به‌جایزۀ وتلسن در سال ۱۹۷۳م، مدال ادینگتون در سال ۱۹۷۸م، مدال بروس در سال ۱۹۷۹م و جایزۀ نوبل فیزیک در سال ۱۹۸۳م، به‌دلیل مطالعه‌های نظری و تجربی دربارۀ واکنش‌های هسته‌ای در اهمیت تشکیل عناصر مختلف شیمیایی در گیتی اشاره کرد.
– زادروز تووه ماریکا یانسون در سال ۱۹۱۴م؛ نویسنده و تصویرگر کتاب کودکان، رمان‌نویس و نویسندۀ داستان‌های مصور فنلاندی که بیشتر برای خلق دنیای مومین‌ها شناخته می‌شود.
– زادروز فیلیپ لارکین در سال ۱۹۲۲م؛ یکی از بزرگ‌ترین شاعران نیمۀ دوم سدۀ ۲۰م اهل انگلستان
– زادروز ویتنی الیزابت هیوستون در سال ۱۹۶۳م؛ خواننده و بازیگر آمریکایی که کتاب رکوردهای جهانی (گینس) در سال ۲۰۰۹م، رکورد جایزه‌دارترین هنرمند زن تاریخ را به‌نام وی ثبت کرد.
درگذشت
– درگذشت ترایانوس (تراژان) در سال ۱۱۷م؛ امپراتور روم که از سوی معاصران ستوده شده و تاریخ‌نگاران معاصر از او با عنوان بهترین رئیس (بهترین امپراتور) یادکرده‌اند و بسیاری از تاریخ‌نگاران و صاحب‌نظران امروزه او را به‌سبب اعمال و توانایی‌هایش به‌عنوان فرمانده، مدیر و سیاست‌مدار، همانند یکی از کامل‌ترین و صرفه‌جوترین دولت‌مردان تاریخ و از بهترین امپراتوران روم می‌نگرند.
– درگذشت هیرونیموس بوش در سال ۱۵۱۶م؛ نقاش هلندی که عمده‌دلیل شهرت وی، کاربرد نقوش خیالی برای بیان مفاهیم اخلاقی و همچنین حکایت داستان‌ها است. نقاشی‌های او پیش‌درآمد سده‌های میانهۀ سبک سوررئالیسم است.
– درگذشت ارنست هکل در سال ۱۹۱۹م؛ زیست‌شناس، مورخ طبیعت، فیلسوف، پزشک، استاد و هنرمند برجستۀ آلمانی که هزاران گونۀ مختلف را کشف و نام‌گذاری کرد و شرح داد.
– درگذشت هرمان هسه در سال ۱۹۶۲م؛ ادیب، نویسنده و نقاش آلمانی‌سوئیسی و برندۀ جایزۀ نوبل سال ۱۹۴۶م در ادبیات
– درگذشت سیسل فرانک پاول در سال ۱۹۶۹م؛ فیزیک‌دان بریتانیای که جایزۀ نوبل فیزیک را در سال ۱۹۵۰م گرفت. او روش عکس‌برداری برای مطالعۀ فرایندهای هسته‌ای را ابداع کرد و همچنین پیون را کشف نمود.
– درگذشت دمیتری دمیتری‌یویچ شوستاکویچ در سال ۱۹۷۵م؛ آهنگ‌ساز روس دورۀ شوروی که چه در زمان حیات خود و چه بعد از آن، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین آهنگ‌سازان سدۀ ۲۰م شناخته می‌شد.
– درگذشت ژاکلین کاکرن در سال ۱۹۸۰م؛ یکی از پیشگامان صنعت هوانوردی آمریکا که بسیاری از رکوردهای دنیای هوانوردی توسط وی به‌دست آمده و تا امروز نیز همچنان دست‌نیافتنی می‌باشند. وی یکی از مشارکت‌کنندگان ایجاد سازمان زنان خلبان در استخدام نیروی هوایی و سپاه کمکی زنان ارتش در زمان جنگ بوده‌است. وی اولین زنی بود که توانست یک بمب‌افکن را از فراز اقیانوس اطلس عبور دهد. این پرواز در طی جنگ جهانی دوم و به‌مقصد انگلستان انجام گرفت. نام وی به‌عنوان اولین زنی که توانسته با هواپیما از دیوار صوتی عبور کند به‌ثبت رسیده‌است. همچنین وی اولین زنی بود که توانست نشست و برخاست از روی عرشۀ یک ناو هواپیمابر را با موفقیت به‌انجام برساند. او تا زمان مرگش توانست ۲۰۰ مدال و تقدیرنامه را دریافت کند.
– درگذشت آبراهام هاسکل تاب در سال ۱۹۹۹م؛ ریاضی‌دان و فیزیک‌دان برجستۀ آمریکایی که آوازه‌اش به‌سبب مشارکت‌های مهمش در گسترش‌های نخستین نسبیت عام و همچنین هندسۀ دیفرانسیل و معادلات دیفرانسیل می‌باشد. او فضای تاب‌نات را در نسبیت عام معرفی کرد.
– درگذشت محمود درویش در سال ۲۰۰۸م؛ شاعر و نویسندۀ فلسطینی
– درگذشت جان هنری هلند در سال ۲۰۱۵م؛ دانشمند آمریکایی، استاد روان‌شناسی، استاد مهندسی برق و علوم کامپیوتر در دانشگاه میشیگان و پیشرو در سیستم‌های پیچیده و علوم غیر خطی
