دوازدهم/۱۲ آذرماه در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز قانون اساسی در ایران
– روز علوم اجتماعی در ایران
وقایع
– تصویب قانون اساسی جمهوریاسلامی ایران در سال ۱۳۵۸خ
زادروزها
– زادروز محمدجعفرخان گراشی (مقتدرالممالک، شیدا) در سال ۱۲۵۸خ؛ شاعر فارسیزبان
– زادروز غلامحسین صَدیقی (دکتر صدیقی) در سال ۱۲۸۴خ؛ استاد دانشگاه تهران و وزیر پست، تلگراف و تلفن (در دولت اول) و وزیر کشور و نایب نخستوزیر (در دولت دوم) محمد مصدق، از آورندگان دانش جامعهشناسی بهایران و از مؤسسان مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی (وابسته بهدانشگاه تهران)، همچنین سالها عضو هیئت امنای بنیاد فرهنگ ایران
– زادروز محمدباقر نمازی تبریزی در سال ۱۳۱۵خ؛ دولتمرد ایرانی و دیپلمات سابق که پیش از انقلاب ۱۳۵۷خ ایران، استاندار خوزستان و معاونت امور محلی و عمران شهری وزارت کشور ایران را بر عهده داشتهاست. وی پس از انقلاب ۱۳۵۷خ ایران، نمایندۀ صندوق کودکان ملل متحد در کشورهای سومالی، کنیا و مصر بود. از جمله وقایع رخداده در دورۀ استانداریِ او، آتشسوزیِ سینما رکس آبادان بود. او همچنین مؤسس گروه غیردولتیِ همیاران است. نمازی در سال ۱۹۸۳م بهآمریکا مهاجرت کرد و دارای شهروندیِ این کشور است. او دو پسر بهنامهای بابک و سیامک دارد. باقر نمازی در سال ۱۳۹۵خ و پس از بازگشت بهایران، بازداشت و بهزندان اوین منتقل شده و سپس به ۱۰ سال حبس محکوم شد. او برای رسیدگی بهپروندۀ پسرش سیامک نمازی بهایران رفتهبود که خود نیز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. سیامک نمازی فعال اقتصادی و مدیر بخش برنامهریزیهای استراتژیک کمپانیِ نفتیِ کرسنت پترولیوم بود. بهگفتۀ رسانهها، سیامک و محمدباقر نمازی در شعبۀ ۱۵ دادگاه انقلاب بهریاست ابوالقاسم صلواتی محاکمه شدند. هر دوی آنها بهاتهام همکاری با دولت متخاصم آمریکا، به ۱۰ سال حبس محکوم شدند.
– زادروز کوروش یغمایی در سال ۱۳۲۵خ؛ خواننده، آهنگساز، نوازنده و تنظیمکنندۀ موسیقی و نوازندۀ گیتار الکتریک و بنیانگذار موسیقی راک در ایران
– زادروز توماج صالحی در سال ۱۳۶۹خ؛ خوانندۀ رپ اعتراضی ایرانی و از مخالفان جمهوریاسلامی در ایران که ترانههای رپ او بیشتر مربوط بهمشکلات جامعۀ ایران و اعتراض بهسیاستهای جمهوریاسلامی بودهاست. او بهعلت ترانههای اعتراضیاش تاکنون ۲ بار بازداشت شده و ترانههای او در شبکههای اجتماعی مورد توجه رسانههای داخل و خارج از ایران قرار گرفتهاست. او در کارگاه فلزکاری کار میکرد.
درگذشت
– درگذشت عمر خیام نیشابوری (خیامی، خیام نیشابوری، خیامی النیسابوری) در سال ۵۱۰خ؛ همهچیزدان، فیلسوف، ریاضیدان، ستارهشناس و شاعر رباعیسرای ایرانی در دورۀ سلجوقی
– درگذشت بهرام صادقی در سال ۱۳۶۳خ؛ نویسندۀ معاصر و داستان کوتاه و از مهمترین چهرههای جُنگ اصفهان (یک حلقۀ ادبی)
– درگذشت سیدحسین سودمند در سال ۱۳۶۹خ؛ اولین کشیش ایرانی که در دوران معاصر رسماً بهخاطر باورهای دینی، جان خود را از دست دادهاست. در سال ۱۹۷۹م با رویکارآمدن حکومت اسلامی، وی از کار اخراج شد و بهزادگاهش برگشت. در آنجا نیز تحت فشار قرار گرفت تا از اعتقاداتش دست بردارد، ولی نپذیرفت و بهزندان افتاد. پس از مدتی زندانیبودن، بهطور موقت آزاد شد و بار دیگر زندانی شد. پس از سالها در بند بودن و پایداری بر اعتقادات خویش در مشهد اعدام شد.
– درگذشت محمد مختاری در سال ۱۳۷۷خ؛ شاعر، نویسنده، مترجم و منتقد چپگرای ایرانی و از فعالان کانون نویسندگان ایران
– درگذشت احسانالله نراقی در سال ۱۳۹۱خ؛ مشاور فرح پهلوی، پژوهشگر ایرانی حوزۀ فلسفه و جامعهشناسی، تنها فرد ایرانی که معاونت یونسکو را عهدهدار بودهاست.
– درگذشت محمد ملکی در سال ۱۳۹۹خ؛ فعال حقوق بشر، نویسنده و نخستین رئیس دانشگاه تهران پس از پیروزی انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷خ
– درگذشت نصرتالله کریمی (نصرت کریمی) در سال ۱۳۹۸خ؛ بازیگر، کارگردان و تندیسساز و نخستین فیلمساز ایرانی که زبان عبید زاکانی را در سینمای ایران بهکار برد.