سی‌ام/۳۰ سپتامبر در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی پادکست
– روز جهانی ناشنوایان
– روز جهانی دریانوردی
– روز جهانی ترجمه و مترجم
– روز جهانی توهین به‌مقدسات
وقایع
– در سال ۱۹۳۸م؛ توافق‌نامۀ مونیخ، به‌تشویق نخست‌وزیر وقت انگلیس، نویل چمبرلین، برای خشنودسازی آدولف هیتلر و پیشگیری از وقوع جنگ جهانی دوم به‌امضا رسید. طبق این معاهده، فرانسه و انگلیس، موافقت خود را با ملحق‌شدن سودِتنلَند چکسلواکی به‌آلمان نازی اعلام کردند.
– در سال ۱۹۴۱م؛ کشتار ۳۳/۷۷۱ یهودی به‌دست یک واحد ویژۀ اس‌اس آلمان نازی در درۀ تنگی به‌نام بابی‌یار در حد فاصل شمالی شهر کیف در اوکراین، در عرض ۳۶ ساعت به‌پایان رسید. این واقعۀ هولوکاستی، به‌قتل‌عام بابی‌یار شهرت یافت.
– در سال ۱۹۸۰م؛ استاندارد اترنت، توسط ۳ شرکت آمریکایی زیراکس، اینتل و دی‌ای‌سی منتشر شد.
– در سال ۲۰۰۴م؛ ایم-۵۴ فینیکس، موشک متعلق به‌جنگندۀ اف-۱۴ بازنشسته شد. خودِ اف-۱۴ نیز ۲ سال بعد، از خدمت در ارتش آمریکا کنار گذاشته شد.
– در سال ۲۰۰۵م؛ روزنامۀ جیلاند پوستن دانمارک، کاریکاتوری توهین‌آمیز علیه محمد، پیامبر مسلمین نشر کرد که با واکنش‌ها و اعتراضات فراوانی در سراسر جهان روبه‌رو شد.
– در سال ۲۰۰۹م؛ در اثر زلزله‌ای به‌بزرگی ۷/۹ ریشتر، ۱۱۱۵ نفر سوماترای اندونزی کشته‌شدند.
– ثبت جهانی نوروز به‌عنوان میراث غیر ملموس جهانی، توسط سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۹م
زادروزها
– زادروز مارک آنتوان ژیرار دو سن‌امان در سال ۱۵۹۴م؛ شاعر قرن ۱۶م اهل فرانسه
– زادروز ژان باتیست پرن در سال ۱۸۷۰م؛ فیزیک‌دان فرانسوی که به‌خاطر تلاش‌هایش در زمینۀ پژوهش بر روی ناپیوستگی در ساختار ماده و به‌ویژه کشف تعادل رسوب‌گذاری، در سال ۱۹۲۶م مفتخر به‌دریافت جایزۀ نوبل گردید.
– زادروز نویل فرانسیس مات در سال ۱۹۰۵م؛ فیزیک‌دان انگلیسی که به‌همراه جان هاسبروک وان ولک و فیلیپ وارن اندرسن، در سال ۱۹۷۷م برای کارهای انجام‌گرفته در زمینۀ سیستم‌های مغناطیسی و سیستم‌های نامنظم، موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل فیزیک شدند.
– زادروز ترومن استرکفوس پرسونز (ترومن کاپوتی) در سال ۱۹۲۴م؛ نویسندۀ آمریکایی
– زادروز الیزر الی ویزل در سال ۱۹۲۸م؛ نویسنده، فعال سیاسی، برندۀ جایزۀ صلح نوبل و استاد یهودی و از بازماندگان هولوکاست که از سال ۱۹۹۸م تا پایان زندگی‌اش سفیر صلح سازمان ملل، در موضوع حقوق بشر بود.
– زادروز ماریون کوتیار در سال ۱۹۷۵م؛ بازیگر فرانسوی، خواننده و ترانه‌سرا، موسیقی‌دان، طرفدار محیط زیست و سخنگوی سازمان صلح سبز
درگذشت
– درگذشت اوسبیوس سوفرونیوس هیه‌رونیموس (جروم) در سال ۴۲۰م؛ کشیش ایلیریایی که بیشتر به‌خاطر ترجمۀ کتاب مقدس از عبری به‌لاتین (کتابی که اکنون به‌ولگاته مشهور است) مورد توجه واقع شده‌است.
– درگذشت کامیل آلفرد پابست در سال ۱۸۹۸م؛ نقاش فرانسوی
– درگذشت جیمز بایرُن دین در سال ۱۹۵۵م؛ هنرپیشۀ آمریکایی هالیوود و نامزد ۲ اسکار بهترین بازیگر مرد و اولین بازیگری که پس از مرگ نامزد اسکار شد و تنها کسی است که ۲ بار پس از مرگش نامزد اسکار شده‌است. مرگ نابه‌هنگام وی در ایجاد جایگاه افسانه‌ایش مؤثر بود.
– درگذشت چارلز فرانسیس ریشتر در سال ۱۹۸۵م؛ زلزله‌شناس آمریکایی که شهرت او بیشتر به‌سبب پدیدآوردن مقیاس لرزه‌نگاریِ ریشتر است که تا هنگام پدیدآمدن بزرگای گشتاوری در ۱۹۷۹م، مقیاس معمول اندازه‌گیری قدرت زمین لرزه به‌شمار می‌رفت.
– درگذشت آلفرد بستر در سال ۱۹۸۷م؛ نویسندۀ علمی‌تخیلی، نمایشنامه‌نویس رادیو و تلویزیون، ویراستار نشریات، نویسندۀ کمیک استریپ و داستان‌های کمدی
– درگذشت پاتریک وایت در سال ۱۹۹۰م؛ نویسندۀ اهل کشور استرالیا و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات سال ۱۹۷۳م
– درگذشت رالف ماروین استاینمن در سال ۲۰۰۱م؛ ایمنی‌شناس و زیست‌شناس سلولی کانادایی که در سال ۱۹۷۳م اصطلاح سلول‌های دندریتیک را کشف کرد. در ۳ اکتبر ۲۰۱۱م، کمیتۀ نوبل برای فیزیولوژی و پزشکی، او را به‌عنوان برندۀ نیمی از جایزۀ نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۲۰۱۱م به‌خاطر کشف سلول‌های دندریتیک اعلام کرد. نیمی دیگر به‌بروس بویتلر و ژول ای. هافمن تعلق گرفت، اما ۳ روز قبل از آن، وی در اثر سرطان لوزالمعده فوت کرده‌بود (البته کمیتۀ نوبل از این موضوع اطلاع نداشت) و این موضوع به‌پیچیدگی انجامید؛ زیرا بنیاد به‌افراد درگذشته، تاکنون جایزه‌ای اعطا نکرده‌بود، اما کمیتۀ نوبل تصمیم گرفت که برای اولین‌بار جایزه به‌یک فرد درگذشته اعطا شود.
– درگذشت مارتین لوئیس پرل در سال ۲۰۱۴م؛ فیزیک‌دان آمریکایی که در سال ۱۹۹۵م جایزۀ نوبل فیزیک را برای کشف ذرات زیر اتمی تاو (لپتون‌تاو) دریافت نمود.
– درگذشت خواکین سالوادور لاوادو (کینو) در سال ۲۰۲۰م؛ کاریکاتوریست آرژانتینی اسپانیایی‌تبار و خالق شخصیت مشهور مافالدا (یک کمیک در آرژانتین)
