پانزدهم/۱۵ ژوئن در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی باد
– روز جهانی گل
– روز جهانی مقابله با آزار سالمندان
وقایع
– در سال ۱۹۴۴م، در جریان جنگ جهانی دوم، ایالات متحدۀ آمریکا، با آغاز نبرد سایپان، جزیرۀ سایپان را که تحت کنترل ژاپن بود اشغال کرد.
– در سال ۱۹۷۷م؛ با برگزاری انتخابات مجلس و سنا برای انتخاب ۳۵۰ نماینده و ۲۰۷ سناتور، پس از ۴۱ سال، نخستین انتخابات دموکراتیک در اسپانیا برگزار شد. مشارکت در این انتخابات ۷۸/۸ درصد بود. این دوران در زمان سلطۀ ژنرال فرانکو بر این کشور سپری شده‌بود.
– در سال ۱۹۹۴م؛ واتیکان کشور اسرائیل را برای نخستین‌بار به‌رسمیت شناخت و با اسرائیل روابط کامل دیپلماتیک برقرار کرد.
– در سال ۲۰۰۱م؛ سازمان همکاری شانگهای توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان با هدف برقرارکردن موازنه در برابر نفوذ ایالات متحده و ناتو در منطقه، پایه‌گذاری شد. ایران نیز در سال ۲۰۱۲م به‌عنوان عضو ناظر، به‌این سازمان ملحق شد.
زادروزها
– زادروز نیکولا پوسن در سال ۱۵۹۴م؛ نقاش فرانسوی سبک کلاسیک
– زادروز ادوارد گریگ در سال ۱۸۴۳م؛ آهنگ‌ساز و نوازندۀ پیانو اهل نروژ که به‌عنوان یکی از آهنگ‌سازان برجستۀ دورۀ رمانتیک شناخته می‌شود و موسیقی وی، جزئی از مجموعۀ موسیقی کلاسیک استاندارد در سراسر جهان است.
– زادروز اریک اریکسون در سال ۱۹۰۲م؛ روان‌شناس آمریکایی آلمانی‌الاصل
– زادروز یوری ولادیمیرویچ آندروپوف در سال ۱۹۱۴م؛ سیاست‌مدار اتحاد شوروی و دبیرکل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی
– زادروز جان بنت فن در سال ۱۹۱۷م؛ پروفسور و پژوهش‌گر آمریکایی که برای توسعۀ روش‌های شناسایی و تجزیه‌و‌تحلیل ساختار مولکول‌های بیولوژیکی و توسعۀ طیف‌نگاری با رزونانس مغناطیسی هسته‌ای در سال ۲۰۰۲م، به‌همراه کویچی تاناکا و کورت ووتریش، موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل شیمی شد.
– زادروز فرانسوا تومبالبایه در سال ۱۹۱۸م؛ آموزگار و سیاست‌مدار اهل جمهوری چاد و اولین رئیس‌جمهور این کشور
– زادروز عبدالهادی التازی در سال ۱۹۲۱م؛ زبان‌شناس و تاریخ‌دان مشهور معاصر عرب
– زادروز جانی هالیدی در سال ۱۹۴۳م؛ خوانندۀ سرشناس فرانسوی
– زادروز شی جین پینگ در سال ۱۹۵۳م؛ سیاست‌مدار چینی و عالی‌رتبه‌ترین مقام جمهوری خلق چین که پُست‌های دبیرکل حزب کمونیست چین و رئیس‌جمهور جمهوری خلق چین و رئیس کمیسیون مرکزی ارتش چین را بر عهده دارد. از آنجا که وی، عالی‌ترین مناصب حزب، دولت و نظامی را بر عهده دارد، گاهی از او به‌عنوان رهبر عالی‌مقام چین یاد می‌شود. او به‌عنوان دبیرکل، دارای یک کرسی در کمیتۀ دائمی پلیتبوروی حزب کمونیست چین، عالی‌ترین نهاد تصمیم‌گیری چین است.
– زادروز الیور کان در سال ۱۹۶۹م؛ کاپیتان و بازیکن پیشین تیم ملی آلمان و باشگاه بایرن مونیخ
– زادروز روح‌الله نیکپا در سال ۱۹۸۷م؛ تکواندوکار اهل افغانستان، نخستین و تنها ورزشکار مدال‌آور (برنز) افغانستان در المپیک
درگذشت
– درگذشت ژان ششم کانتاکوزنوس در سال ۱۳۸۳م؛ سیاست‌مدار، تاریخ‌نویس و امپراتور بیزانس
– درگذشت مراد یکم در سال ۱۳۸۹م؛ امپراتوری عثمانی که تراکیه (تراس)، مقدونیه، بلغارستان و صربستان را ضمیمۀ خاک عثمانی کرد. او سرزمین‌های شرقی تا توقات، کرت و بنادر بیزانس را تحت لوای عثمانیان درآورد. وی در شرق بلغارستان، اسلیون، کارینووا و آیدوس که بر راه‌های رشته‌کوه‌های بالکان شرقی مشرف بودند را تسخیر کرد. او با تسخیر هادریانوپولیس ادرنه، مرکز تراکیۀ بیزانس، قلمرو عثمانی را گسترش داد. بعد نیز فیلیبیه را فتح کرد و بر درۀ ماریتسا هم تسلط یافت. با فتح ایسیه، امپراتور بیزانس معاهده‌ای را با او به‌امضا رسانید و تمام فتوحات عثمانی در اروپا را به‌رسمیت شناخت. جنگ نهایی در کوزوو، در غرب پریشتینا بین میتروویچ و اسکوپیه در صربستان بین ارتش مسیحیان بالکان و عثمانیان درگرفت که به‌پیروزی مراد یکم انجامید.
– درگذشت آلبرت هوتوم شیندلر در سال ۱۹۱۶م؛ پژوهش‌گر انگلیسی آلمانی‌نژاد مسائل ایران
– درگذشت عظیم عظیم‌زاده در سال ۱۹۴۳م؛ نقاش و کارتونیست اهل جمهوری آذربایجان که با نشریۀ ملانصرالدین همکاری می‌کرد.
– درگذشت وندل مردیت استنلی در سال ۱۹۷۱م؛ بیوشیمیست آمریکایی، ویروس‌شناس و برندۀ جایزۀ نوبل که در سال ۱۹۴۷م برای فرآوری آنزیم‌ها و پروتئین ویروس‌ها در شکل خالص آن‌ها، موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل شیمی شد.
– درگذشت سر ویلیام آرتور لوئیس در سال ۱۹۹۱م؛ اقتصاددان اهل سنت‌لوسیا که در سال ۱۹۷۹م موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل در اقتصاد شد.
– درگذشت لیف نیکُلائِویچ گومیلیف در سال ۱۹۹۲م؛ تاریخ‌دان و شاعر روس، عضو فرهنگستان علوم طبیعی روسیه و پایه‌گذار دانش جدید قوم‌شناسی
– درگذشت ژان گمپل در سال ۱۹۹۶م؛ مورخ فرانسوی در مورد تاریخ قرون وسطی
– درگذشت کنت جی ویلسن در سال ۲۰۱۳م؛ فیزیک‌دان نظری آمریکایی که در سال ۱۹۷۵م برندۀ مدال بولتزمن و همچنین در سال ۱۹۸۱م برای ارائۀ روشی در مورد تحلیل پدیده‌های بحرانی، مفتخر به‌دریافت جایزۀ نوبل فیزیک شد.
