بیست‌و‌نهم/۲۹ می در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی حافظان صلح سازمان ملل متحد
وقایع
– در سال ۳۶۳م؛ قوای امپراتوری ساسانی مقابل سپاه امپراتوری روم، به‌فرماندهی امپراتور ژولیان در نبرد تیسفون شکست خوردند.
– در سال ۱۴۵۳م؛ پس از ۵۳ روز محاصره، قسطنطنیه توسط قوای امپراتوری عثمانی به‌فرماندهی سلطان محمد فاتح، تصرف شد.
– در سال ۱۸۶۷م؛ با عقد معاهده‌ای، با اتحاد کشورهای اتریش و مجارستان، امپراتوری اتریش‌مجارستان تشکیل شد.
– در سال ۱۹۰۰م؛ انجامنا، پایتخت امروزی کشور چاد، توسط قوای فرانسوی به‌عنوان قلعه ساخته‌شد.
– در سال ۱۹۱۹م؛ با اندازه‌گیری خمش نور ستارگان در اثر جاذبۀ خورشید توسط منجمان، به‌هنگام مشاهدۀ یک خورشیدگرفتگیِ کامل، بخشی از فرضیۀ نسبیت عام آلبرت اینشتین (درخصوص تأثیر جاذبه بر انرژی) ثابت شد.
– در سال ۱۹۳۱م؛ میشل شیرو، شهروند ایالات متحده، به‌اتهام اقدام برای قتل موسولینی، رهبر فاشیست ایتالیا، توسط جوخۀ آتش ایتالیایی اعدام شد.
– در سال ۱۹۴۰م؛ هواپیمای چنس‌ووت اف-۴ یو کرسر (جنگندۀ تک‌بالۀ تک‌موتورۀ تک سرنشین، ساخت شرکت چنس‌ووت در ایالات متحده)، اولین پرواز خود را انجام داد.
– در سال ۱۹۴۰م؛ نروژ در برابر نیروهای آلمانی در جنگ جهانی دوم سقوط کرد.
– در سال ۱۹۵۳م؛ قوای حافظان صلح سازمان ملل متحد تشکیل شد.
– در سال ۱۹۵۳م؛ تنزینگ نورگای و ادموند هیلاری اولین کسانی شدند که قلۀ اورست را فتح کردند.
– در سال ۱۹۷۳م؛ تام بردلی به‌عنوان اولین شهردار سیاه‌پوست لس‌آنجلس انتخاب شد.
– در سال ۲۰۱۸م؛ تظاهرات ضد دولتیِ دَه‌ها هزار نفر از مردم فرانسه علیه سیاست‌های امانوئل ماکرون، منجر به‌درگیری معترضان با پلیس و دستگیری ۴۳ نفر شد.
زادروزها
– زادروز ایساک آلبنیس در سال ۱۸۶۰م؛ آهنگ‌ساز و نوازندۀ پیانو اهل کاتالونیای اسپانیا که نمادی از تولد دوبارۀ موسیقی اسپانیا در آغاز قرن ۲۰م در اروپا به‌شمار می‌رود.
– زادروز عبدالمجید عثمان اوغلو (عبدالمجید دوم) در سال ۱۸۶۸م؛ آخرین خلیفۀ مسلمین از خاندان عثمانی
– زادروز جی.کی. چسترتون در سال ۱۸۷۴م؛ روزنامه‌نگار، فیلسوف، شاعر، پدیدآور، و رمان‌نویس اهل بریتانیا و دانش‌آموختۀ کالج دانشگاهی لندن
– زادروز اسوالد اشپنگلر در سال ۱۸۸۰م؛ مورخ و فیلسوف تاریخ آلمانی
– زادروز اریک ولفگانگ کورنگلد در سال ۱۸۹۷م؛ آهنگ‌ساز، رهبر ارکستر، و نوازندۀ اتریشی‌آمریکایی سبک نئورمانتیک که یکی از تأثیرگذارترین و مهم‌ترین آهنگ‌سازان تاریخ هالیوود به‌شمار می‌آید که برای فیلم‌های هالیوود موزیک می‌ساخت.
– زادروز تِنزینگ نورگای در سال ۱۹۱۴م؛ کوهنورد نپالی که در سال ۱۹۵۳م به‌همراه سر ادموند هیلاری، برای اولین‌بار به‌قلۀ اورست، مرتفع‌ترین نقطۀ کرۀ زمین، در پوشش سفر اکتشافی کوه اورست بریتانیا صعود کرد.
– زادروز جان اف. کندی در سال ۱۹۱۷م؛ سی‌و‌پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحدۀ آمریکا
– زادروز پیتر وار هیگز در سال ۱۹۲۹م؛ فیزیک‌دان انگلیسی و ارائه‌دهندۀ نظریۀ شکست تقارن در برهم‌کنش الکتروضعیف و پیشنهاد دهندۀ ذرۀ بنیادی بوزون هیگز است که به‌همراه فرانسوا انگلرت بلژیکی، جایزۀ نوبل فیزیک را در سال ۲۰۱۳م از آنِ خود کرد.
درگذشت
– درگذشت خوآن رامن خیمنس در سال ۱۹۵۸م؛ شاعر اسپانیایی و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۵۶م
– درگذشت گلادیس لویس اسمیت (مری پیکفورد) در سال ۱۹۷۹م؛ هنرپیشۀ کانادایی‌آمریکایی و از بنیان‌گذاران استودیوی فیلم‌سازی یونایتد آرتیستس و یکی از ۳۶ بنیان‌گذار اصلیِ آکادمی علوم و هنرهای سینما که از محبوب‌ترین بازیگران زن دهه‌های ۲۰ و ۳۰م بود، به‌طوری‌که او را ملکۀ سینما می‌خواندند. او در سال ۱۹۷۶م جایزۀ اسکار افتخاری را به‌خاطر یک عمر دستاورد هنری دریافت کرد.
– درگذشت سونگ چینگ لینگ در سال ۱۹۸۱م؛ همسر سون یات سن، از اعضای حزب کمونیست چین و رئیس‌جمهور افتخاری جمهوری خلق چین
– درگذشت دنیس لی هاپر در سال ۲۰۱۰م؛ هنرپیشه، فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان، عکاس و نقاش آمریکایی
– درگذشت مانوئل نوریگا در سال ۲۰۱۷م؛ سیاست‌مدار، افسر نظامی، قاچاقچی مواد مخدر و دیکتاتور نظامی پاناما
