سیزدهم/۱۳ آگوست در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی چپ‌دست‌ها
وقایع
– در سال ۱۵۲۱م؛ تنشوتیتلان (مکزیکوسیتی امروزی) پایتخت آزتک‌ها، توسط هرمن کورتس اسپانیایی سقوط کرد.
– در سال ۱۹۱۳م؛ فولاد ضد زنگ توسط هری بریرلی تولید شد.
– در سال ۱۹۱۸م؛ نخستین زن برای خدمت در نیروهای تفنگ‌دار نظامی آمریکا ثبت‌نام کرد.
– در سال ۱۹۲۳م؛ مصطفی کمال که بعدها آتاتورک لقب گرفت، نخستین رئیس‌جمهور ترکیه شد.
– در سال ۱۹۶۰م؛ کشور آفریقای مرکزی از فرانسه مستقل شد.
زادروزها
– زادروز ساموئل دو شامپلن در سال ۱۵۶۷م؛ سرباز، کاوش‌گر، نقشه‌کش، طراح، دیپلمات، دریانورد، وقایع‌نویس، نژادشناس و گیتانگار (جغرافیا، زمین‌نگاری) فرانسوی و پدر فرانسۀ نُو و بنیادگذار شهر کبک
– زادروز میشل اوژن شورول در سال ۱۷۸۶م؛ شیمی‌دان فرانسوی که بر روی اسید چرب کار کرد و یافته‌های او کاربرد گسترده‌ای در زمینه‌های هنر و صنعت یافت. اعتبار کشف اسید مارگاریک نیز از آنِ اوست. همچنین او طراح نوعی صابون با چربی حیوانی و نمک بود.
– زادروز سر جرج گابریل استوکس، بارونت اول در سال ۱۸۱۹م؛ ریاضی‌دان و فیزیک‌دان بریتانیایی که به‌علت مطالعات خود روی مایعات ویسکوز، به‌ویژه به‌خاطر قانون ویسکوزیته استوکس که توصیف حرکت یک کُرۀ جامد در مایع می‌باشد، و قضیۀ استوکس که یک قضیۀ اساسی تجزیه و تحلیل بردارها است، به‌شهرت رسید.
– زادروز ریچارد مارتین ویلشتتر در سال ۱۸۷۲م؛ شیمی‌دان آلمانی که برای تحقیق بر روی رنگ‌دانه‌های گیاهی، به‌ویژه سبزینه، در سال ۱۹۱۵م موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل شیمی شد.
– زادروز آلفرد هیچکاک در سال ۱۸۹۹م؛ کارگردان بریتانیایی که فعالیت عمده‌اش در ایالات متحدۀ آمریکا بوده‌است. او بیشتر در زمینۀ فیلم‌های معمایی و دلهره‌آور فعالیت داشت.
– زادروز فردریک سنگر در سال ۱۹۱۸م؛ زیست‌شیمی‌دان انگلیسی و تنها کسی که ۲ بار برندۀ جایزۀ نوبل شیمی در سال‌های ۱۹۵۸م و ۱۹۸۰م شده‌است. او بعد از جان باردین، دومین فردی است که موفق به‌دریافت ۲ جایزۀ نوبل در یک رشته گردیده‌است.
– زادروز فیدل کاسترو در سال ۱۹۲۶م؛ سیاست‌مدار و انقلابی کوبایی که علاوه بر رهبری انقلاب کوبا، به‌عنوان نخست‌وزیر و سپس به‌عنوان رئیس‌جمهور این کشور مشغول فعالیت بود. حزب کمونیست کوبا که تنها حزب سیاسی در نظام تک‌حزبی کوبا است، تحت رهبری وی اداره می‌شد.
– زادروز سری دوی در سال ۱۹۶۳م؛ هنرپیشۀ برجستۀ زن هندی که در بیش از ۳۰۰ فیلم نقش‌آفرینی کرده‌است.
– زادروز آلن شیرر در سال ۱۹۷۰م؛ فوتبالیست مشهور انگلیسی و بازیکن سابق تیم‌های بلکبرن‌راورز و نیوکاسل‌یونایتد
درگذشت
– درگذشت فلورانس نایتینگل در سال ۱۹۱۰م؛ اصلاح‌گر اجتماعی انگلیسی، آماردان و بنیان‌گذار پرستاری نوین. او زمانی برجسته شد که به‌عنوان مدیر و مربی، ترتیب مراقبت سازمان‌یافته از سربازان مجروح در طی جنگ کریمه را داد. وی به‌پرستاران اعتبار امیدوارکننده‌ای داد و تبدیل به‌تندیسی از فرهنگ ویکتوریایی شد، به‌خصوص توصیفی که از او شد به‌عنوان زنی چراغ‌به‌دست که شبانگاه میان مجروحین جنگی گشت می‌زد.
– درگذشت ژول ماسنه در سال ۱۹۱۲م؛ از آهنگ‌سازان نیمۀ دوم سدۀ ۱۹م فرانسه که شهرت خود را به‌ویژه به‌خاطر توانایی در خلق اپرا به‌دست آورده‌است.
– درگذشت جان اولریش نف در سال ۱۹۱۵م؛ شیمی‌دان اهل ایالات متحدۀ آمریکا
– درگذشت ادوارد بوخنر در سال ۱۹۱۷م؛ شیمی‌دان و مخمرشناس آلمانی که در سال ۱۹۰۷م موفق به‌کسب جایزۀ نوبل شیمی شد.
– درگذشت هربرت جورج ولز در سال ۱۹۴۶م؛ روزنامه‌نگار، جامعه‌شناس، تاریخ‌نگار سوسیالیست اهل انگلستان و نویسندۀ رمان و داستان کوتاه که به‌خاطر خلق رمان‌های علمی‌تخیلی شناخته شده‌است و اغلب از او با عنوان پدر علمی‌تخیلی یاد می‌شود.
– درگذشت ویلهلم آلبرت هزنفلد در سال ۱۹۵۲م؛ معلم مدرسه و افسر ارتش آلمان که در پایان جنگ جهانی دوم به درجۀ هاوپتمن (کاپیتان) ارتقاء یافت. او به مخفی‌کردن یا نجات چندین نفر از مردم لهستان، از جمله یهودیان، در لهستان تحت اشغال آلمان نازی کمک کرد و به ولادیسلاو اشپیلمن، پیانیست و آهنگ‌ساز یهودی کمک کرد تا در ویرانه‌های ورشو در ماه‌های آخر سال ۱۹۴۴م زنده بماند. در اکتبر ۲۰۰۷م، هوزنفلد پس از مرگ توسط رئیس‌جمهور لهستان لخ کاچینسکی، با نشان صلیب فرماندهی نشان پولونیا رستیتوا تجلیل شد. در ژوئن ۲۰۰۹م، هوزنفلد پس از مرگ در یاد وشم (یادبود رسمی اسرائیل برای قربانیان هولوکاست) به‌عنوان یکی از صالحان در میان ملل شناخته‌شد.
– درگذشت تیگران وارتانویچ پتروسیان در سال ۱۹۸۴م؛ استاد بزرگ شطرنج ارمنی اهل شوروی و قهرمان شطرنج جهان
