سی‌ام/۳۰ آگوست در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
وقایع
– در سال ۱۸۱۳م؛ در جریان جنگ‌های ناپلئونی، ژنرال فرانسوی دومینیکو واندم و هزاران نفر از سربازانش در جنگ کالم به‌اسارت درآمدند.
– در سال ۱۸۶۲م؛ در جریان جنگ داخلی آمریکا، جیمز لانگستریت و استونول جکسون با هم متحد شدند و در دومین جنگ بول‌ران به‌پیروزی رسیدند.
– امضای معاهدۀ تاریخی تقسیم ایران بین روسیۀ تزاری و انگلیس، در عهد محمدعلی‌شاه قاجار در سال ۱۹۰۷م
– در سال ۱۹۸۳م؛ گویون بلوفورد، فضانورد آمریکایی، نخستین سیاه‌پوست دنیا بود که به‌فضا سفر کرد.
– استقلال کشور آذربایجان از شوروی در سال ۱۹۹۱م
– در سال ۱۹۹۹م؛ تیمور شرقی از اندونزی جدا شد و به‌استقلال دست یافت.
زادروزها
– زادروز ژاک لویی داوید در سال ۱۷۴۸م؛ نقاش نامدار فرانسوی و از پیشگامان سبک نئوکلاسیسیسم (یک جنبش هنری در زمینه‌های هنرهای تزئینی، هنرهای تجسمی، ادبیات، تئاتر، موسیقی و معماری)
– زادروز مری شلی در سال ۱۷۹۷م؛ رمان‌نویس، نویسندۀ داستان‌های کوتاه و سفرنامه‌نویس اهل انگلستان
– زادروز امیلی روئته در سال ۱۸۴۴م؛ شاهزاده و نویسنده و معلم زنگبار عمانی
– زادروز یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف در سال ۱۸۵۲م؛ فیزیک‌دان و شیمی‌دان آلی هلندی که در سال ۱۹۰۱م به‌خاطر کشف قوانین دینامیک شیمیایی و فشار اسمزی در محلول‌ها، موفق به‌کسب نخستین جایزۀ نوبل شیمی شد.
– زادروز ارنست رادرفورد در سال ۱۸۷۱م؛ فیزیک‌دان برجستۀ هسته‌ای و برندۀ جایزۀ نوبل اهل نیوزلند که در سال ۱۹۱۱م هستۀ اتم را کشف کرد و به‌این خاطر، او را پدر فیزیک هسته‌ای می‌نامند. عنصر رادرفوردیم به‌افتخار او نام‌گذاری شده‌است.
– زادروز تئودور سودبرگ در سال ۱۸۸۴م؛ شیمی‌دان سوئدی و برندۀ جایزۀ نوبل شیمی
– زادروز جان ویلیام ماکلی در سال ۱۹۰۷م؛ فیزیک‌دان و مهندس کامپیوتر آمریکایی که او و پرسپر اکرت را به‌خاطر طراحی و ساخت انیاک، نخستین سازندگان رایانۀ رقمی الکترونیک می‌دانند.
– زادروز ادوارد میلز پورسل در سال ۱۹۱۲م؛ فیزیک‌دان آمریکایی و برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک در سال ۱۹۵۲م به‌خاطر روش‌های جدید دربارۀ اکتشاف‌ها و آزمایش‌های تشدید مغناطیسی هسته شد.
– زادروز ریچارد استون در سال ۱۹۱۳م؛ استاد برجستۀ اهل بریتانیا در علم اقتصاد که در سال ۱۹۸۴م موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل در اقتصاد شد.
– زادروز وارن ادوارد بافت در سال ۱۹۳۰م؛ سرمایه‌گذار، اقتصاددان، مدیر اجرایی و نیکوکار آمریکایی که در سال ۲۰۲۱م با دارایی بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار، به‌عنوان دهمین فرد ثروت‌مند جهان شناخته شد. او مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیرۀ شرکت برکشر هاتاوی بوده و مالکیت شرکت‌های گایکو، دیری کوئین و مارس اینکورپوریتد را هم در اختیار داشته‌است. همچنین دارای سهام در شرکت‌های اپل، جنرال الکتریک، کرفت هاینز، گلدمن ساکس، ولز فارگو، شرکت کوکاکولا، پپسی، آمریکن اکسپرس، بنک آو آمریکا و آی‌بی‌ام هم می‌باشد.
– زادروز آنا پولیتکوفسکایا در سال ۱۹۵۸م؛ روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر اهل روسیه و از خبرنگاران روزنامۀ نوایا گازیتا بود که از مهم‌ترین روزنامه‌های منتقد دولت روسیه می‌باشد.
– زادروز آلکساندر لیتوینینکو در سال ۱۹۶۲م؛ افسر اطلاعاتی سابق سازمان اطلاعات خارجی روسیه و منتقد دولت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه که در اثر آلودگی به‌عنصر رادیواکتیو پولونیوم با جرم اتمی ۲۱۰ در شهر لندن به‌طور مرموزی به‌قتل رسید. او همچنین مأمور سرویس اطلاعاتی بریتانیا بود و برای آن جاسوسی می‌کرد. مسکو نیز او را خائن و جاسوس نامید.
– زادروز کامرون میشل دیاز در سال ۱۹۷۲م؛ کارآفرین، تهیه‌کننده، نویسنده و بازیگر و مدل بازنشستۀ آمریکایی که در طول حرفۀ خود افتخارات گوناگونی دریافت کرده و نامزد دریافت ۴ جایزۀ گلدن‌گلوب، ۱ جایزۀ بفتا و ۳ جایزۀ انجمن بازیگران فیلم شده‌است.
درگذشت
– درگذشت ویلهلم وین در سال ۱۹۲۸م؛ فیزیک‌دان آلمانی که در سال ۱۹۱۱م برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک شد.
– درگذشت جوزف جان تامسون در سال ۱۹۴۰م؛ فیزیک‌دان انگلیسی که در سال ۱۹۰۶م جایزۀ نوبل فیزیک را به‌خاطر کار بر روی خواص الکتریکی گازها به‌دست آورد.
– درگذشت نجیب محفوظ در سال ۲۰۰۶م؛ نویسنده و نمایشنامه‌نویس مصری و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۸۸م
– درگذشت شیموس هینی در سال ۲۰۱۳م؛ شاعر و نویسندۀ معروف اهل کشور ایرلند شمالی و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۵م
– درگذشت میخائیل سرگی‌یویچ گورباچُف ۲۰۲۲م؛ سیاست‌مدار اهل شوروی و هشتمین و آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی که از سال ۱۹۸۵م تا ۱۹۹۱م سِمَت دبیرکل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی را بر عهده داشت. وی همچنین رئیس دولت اتحاد جماهیر شوروی بود؛ نخست به‌عنوان صدر هیئت‌رئیسۀ شورای عالی شوروی و سپس به‌عنوان رئیس شورای عالی شوروی و نهایتاً به‌عنوان رئیس‌جمهور اتحاد شوروی. از نظر ایدئولوژی، او در ابتدا به‌مارکسیسم/لنینیسم پای‌بند بود، اما از اوایل دهۀ ۱۹۹۰م به‌سمت سوسیال‌دموکراسی متمایل شد.
