بیستوسوم/۲۳ دسامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– در سال ۱۹۶۲م؛ سپاهیان امپراتوری بیزانس بهفرماندهی نیکه فوروس دوم، پادشاه آیندۀ بیزانس، شهر حلب در سوریۀ کنونی را مورد تاختوتاز قرار دادند.
– در سال ۱۹۱۳م؛ نخستین جدول کلمات متقاطع در نیویورکورلد چاپ شد.
– در سال ۱۹۱۴م؛ در جریان جنگ اول جهانی، قوای استرالیایی و نیوزلندی وارد قاهره، پایتخت مصر شدند.
– در سال ۱۹۳۶م؛ کلمبیا به توافق بوینس آیرس (معاهدهای است در زمینۀ قانونهای حق تکثیر (کپی رایت)) پیوست.
– در سال ۱۹۴۱م؛ ارتش امپراتوری ژاپن، در جریان جنگ دوم جهانی، پس از ۱۵ روز درگیری، جزیرۀ ویک متعلق بهایالات متحده را اشغال کرد.
– در سال ۱۹۴۷م؛ ترانزیستور (مهمترین قطعۀ مداری در الکترونیک که برای تقویت یا قطع و وصل سیگنالها بهکار میرود) اختراع شد.
– در سال ۱۹۵۸م؛ برج توکیو، بلندترین برج فولادی متکی بهخود در جهان بازگشایی شد.
– در سال ۱۹۷۰م؛ جمهوری دموکراتیک کنگو رسماً دارای نظام تکحزبی شد.
– در سال ۱۹۷۲م؛ در اثر زلزلۀ ۶/۵ ریشتری در ماناگوآ، پایتخت نیکاراگوئه، دست کم ۱۰ هزار نفر کشتهشدند.
– در سال ۱۹۷۹م؛ قوای شوروی سابق، در طی حمله بهافغانستان، پایتخت این کشور، کابل را اشغال کردند.
– در سال ۲۰۰۵م؛ تخاصم میان چاد و سودان آغاز شد.
زادروزها
– زادروز ریچارد آرک رایت در سال ۱۷۳۲م؛ مخترع بریتانیایی که بیشتر بهخاطر اختراع دستگاه ریسندگی که تولید انبوه پارچههای نخی را ممکن میساخت مشهور شد. وی این اختراع را در سال ۱۷۶۹م بهثبت رساند و سپس نخستین کارگاه ریسندگی خود را بنیان گذاشت. او پیشگام نظام کارخانهای جدید است. همچنین موفقیت بزرگ وی، پایهگذاری انقلاب صنعتی بود.
– زادروز الکساندر یکم در سال ۱۷۷۷م؛ امپراتور روسیه که در زمان خود، کارهای جدیدی انجام داد. او سازمان پلیس مخفی را منحل کرد. ممنوعیت سفر بهخارج را برداشت و ممیزی و سانسور کتابها را نیز لغو کرد. او همچنین آموزش و پرورش را اصلاح نمود و زندگی بسیاری از بردگان را بهبود بخشید. البته او بعدها از اصلاحاتش مأیوس و سرخورده شد و شیوههای سختگیرانهای را در پیش گرفت که باعث نارضایتی مردم شد.
– زادروز ژان فرانسوا شامپولیون در سال ۱۷۹۰م؛ دانشمند، زبانشناس و شرقشناس فرانسوی که شهرت عمدۀ او بهخاطر انتشار نخستین ترجمه از سنگنوشتۀ رزتا یا سنگ رشید است. او توانست الفبای زبان مصری، فرهنگ واژگان و سپس دستور زبان هیروگلیف مصر باستان را رمزگشایی کند.
– زادروز جوزف اسمیت در سال ۱۸۰۵م؛ شخصیت مذهبی ایالات متحدۀ آمریکا و بنیانگذار کلیسای مورمون
– زادروز هلموت اشمیت در سال ۱۹۱۸م؛ سیاستمدار، اقتصاددان و نظریهپرداز آلمانی از حزب سوسیالدموکرات آلمان و صدر اعظم آلمان غربی که سابقۀ وزارت دفاع، وزارت دارایی، وزارت اقتصاد و وزارت خارجه را نیز داشتهاست.
– زادروز نلسون شنکس در سال ۱۹۳۷م؛ نقاش اهل ایالات متحدۀ آمریکا
– زادروز کارلا برونی در سال ۱۹۶۷م؛ خواننده، آهنگساز، مدل ایتالیایی و همسر نیکلا سارکوزی، رئیسجمهور سابق فرانسه
درگذشت
– درگذشت توماس رابرت مالتوس در سال ۱۸۳۴م؛ استاد دانشگاه انگلیسی که تأثیر بسیار زیادی روی جمعیتشناسی و اقتصاد سیاسی گذاشتهاست. او بهخاطر پایهگذاری نظریۀ رانت مشهور است.
– درگذشت آنتونی فوکر در سال ۱۹۳۹م؛ کارآفرین، خلبان و مهندس هوافضای هلندیآمریکایی که در سال ۱۹۱۲م شرکت فوکر (شرکت هواپیماسازی هلندی) را تأسیس کرد.
– درگذشت لاورنتی بریا در سال ۱۹۵۳م؛ سیاستمدار و صاحب مقامات بلندپایۀ امنیتی و نظامی و همچنین رئیس کمیساریای خلق در امور داخلی در اتحاد جماهیر شوروی که در زمان استالین قدرت زیادی داشت، اما مدتی پس از مرگ استالین، بهاتهام خیانت بهکشور و سوءاستفاده از قدرت اعدام شد.
– درگذشت جرارد پتر کویپر در سال ۱۹۷۳م؛ ستارهشناس هلندیآمریکایی که کمربند کویپر بهنام وی است. او در سال ۱۹۴۹م، نریید، خارجیترین قمر نپتون را کشف کرد.
– درگذشت اسکار امانوئل پترسون در سال ۲۰۰۷م؛ نوازندۀ برجستۀ پیانو و آهنگساز جاز اهل کانادا
– درگذشت میخائیل تیموفیویچ کالاشنیکف در سال ۲۰۱۳م؛ مخترع روسی سلاح ایکا-۴۷، موسوم بهکالاشنیکف