دوازدهم/۱۲ فوریه در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی تکامل؛ بهاحترام چارلز داروین
وقایع
– در سال ۱۵۴۱م؛ سانتیاگو، پایتخت شیلی ساختهشد.
– در سال ۱۸۱۸م؛ شیلی استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد.
– در سال ۱۸۳۲م؛ اکوادر جزایر گالاپاگوس را ضمیمۀ خاک خود کرد.
– در سال ۱۹۱۲م؛ با وقوع انقلاب، پویی، آخرین امپراتور چین، از سلطنت خلع شد.
– در سال ۱۹۱۹م؛ جمهوری ارس که حکومتی کوتاهمدت در قفقاز جنوبی بود، با اشغال نخجوان توسط قوای بریتانیا منقرض شد.
– در سال ۱۹۹۹م؛ کنگرۀ ایالات متحدۀ آمریکا، رئیسجمهور، بیل کلینتون را به ۳ اتهام ادای شهادت دروغ، شکستن سوگند و گمراهکردن دادگاه در دستیابی بهحقیقت، استیضاح کرد.
– در سال ۲۰۰۲م؛ هواپیمای توپولف تی یو-۱۵۴ شرکت هواپیمایی ایران ایرتور در نزدیکی خرمآباد هنگامی که میخواست در فرودگاه خرمآباد فرود بیاید، با کوه برخورد کرد و ۱۱۹ نفر کشتهشدند.
– در سال ۲۰۰۴م؛ ازدواج همجنسگرایان در شهر سانفرانسیسکو، ایالت کالیفورنیا در ایالات متحده شروع بهثبت رسمی شد.
زادروزها
– زادروز جان ادوارد گری در سال ۱۸۰۰م؛ دانشمند جانورشناس و عضو ارشد انجمن سلطنتی انگلستان
– زادروز آبراهام لینکلن در سال ۱۸۰۹م؛ دولتمرد و وکیل آمریکایی و شانزدهمین رئیسجمهور ایالات متحدۀ آمریکا خدمت میکرد. وی کشور را در زمان جنگ داخلی آمریکا، بزرگترین بحران اخلاقی و سیاسی کشور رهبری کرد. در دوران ریاستجمهوریاش، وی موفق بهحفظ اتحادیه، الغای بردهداری، تقویت دولت فدرال و مدرنسازی اقتصاد ایالات متحده شد.
– زادروز چارلز رابرت داروین در سال ۱۸۰۹م؛ زیستشناس و زمینشناس انگلیسی که بیش از هر چیز برای یافتههایش، در زمینۀ دانش فرگشت شناختهمیشود.
– زادروز لویی رنو در سال ۱۸۷۷م؛ صنعتگر و کارآفرین فرانسوی و از بنیانگذاران شرکت خودروسازی رنو
– زادروز هانا نیومن در سال ۱۹۱۴م؛ ریاضیدان آلمانی که در حوزۀ نظریۀ گروهها فعالیت میکرد.
– زادروز جولیان سیمور شوینگر در سال ۱۹۱۸م؛ فیزیکدان آمریکایی که همراه با ریچارد فاینمن، سینایترو تومونوجا، موفق بهکشف الکترودینامیک کوانتومی شد. شوینگر جایزۀ نوبل فیزیک در سال ۱۹۶۵م را از آنِ خود کرد.
– زادروز جان کریستوفر در سال ۱۹۲۲م؛ نویسندۀ انگلیسی داستانهای علمیتخیلی
درگذشت
– درگذشت پیر دو ماریوو در سال ۱۷۶۳م؛ نمایشنامهنویس معروف قرن ۱۸م فرانسه
– درگذشت ایمانوئل کانت در سال ۱۸۰۴م؛ فیلسوف سرشناس آلمانی در عصر روشنگری و کارساز در فلسفۀ جدید و یکی از فیلسوفان کلیدی عصر روشنگری و فلسفه، که فلسفۀ او از اندیشههای چیره بر نیمۀ نخست سدۀ ۱۹م است. وی تجربهگرایی و عقلگراییِ آغازین نوین را در هم آمیخت و تا بهامروز کاراییِ با ارزش وی در مابعدالطبیعه، معرفتشناسی، اخلاق، فلسفۀ سیاسی، زیباییشناسی و دیگر زمینهها دنباله دارد. اندیشۀ بنیادین فلسفۀ نقدی کانت، بهویژه در نقدهای سهگانۀ وی نقد عقل محض، نقد عقل عملی و نقد قوۀ حکم، خودآیینیِ انسان است.
– درگذشت ریچارد ددکیند در سال ۱۹۱۶م؛ ریاضیدان آلمانی و مبدع قضیۀ ددکیند
– درگذشت آنری دوپارک در سال ۱۹۳۳م؛ آهنگساز فرانسوی
– درگذشت ژان رنوار در سال ۱۹۷۹م؛ کارگردان پُرآوازۀ فرانسوی
– درگذشت خولیو کورتاسار در سال ۱۹۸۴م؛ نویسندۀ رمان و داستان کوتاه آرژانتینی
– درگذشت چارلز مونرو شولتس در سال ۲۰۰۰م؛ کارتونیست و داستان مصور پیناتز (بادامزمینیها) که بهعنوان یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین آثار او در تاریخ رسانه است، هنوز در بسیاری از روزنامهها چاپ میشود.
– درگذشت عماد فایز مغنیه (حاج رضوان) در سال ۲۰۰۸م؛ از فرماندهان نظامی حزبالله لبنان که در انفجاری در دمشق کشتهشد.