دوم/۲ اکتبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی فلج مغزی
– روز جهانی بدون خشونت
– روز جهانی اقدامات همدلانه
وقایع
– در سال ۱۱۸۷م؛ صلاحالدین ایوبی، سردار مسلمان، بیتالمقدس را پس از ۸۸ سال اشغال توسط صلیبیون، بهکنترل مسلمانان درآورد.
– در سال ۱۵۳۵م؛ ژاک کارتیه، دریانورد فرانسوی مونترال را کشف کرد.
– در سال ۱۷۸۹م؛ جورج واشنگتن، نخستین رئیسجمهور ایالات متحده، قانون حقوق ایالات متحده را برای تصویب بهایالات فرستاد.
– در سال ۱۸۳۵م؛ در پی اعلام استقلال استان تجاس از مکزیک، نبردی مسلحانه میان جمهوری تگزاس و مکزیک درگرفت که بهانقلاب تگزاس یا جنگ استقلال تگزاس شهرت یافت.
– در سال ۱۹۲۸م؛ خوزه ماریا اسکریوا، کشیش کاتولیک اسپانیایی، سازمان محافظهکار کاتولیک اپوس دئی را بنیان گذاشت.
– در سال ۱۹۳۷م؛ رافائل تروخیو، حاکم نظامی جمهوری دومینیکن، فرمان کشتار حدود ۲۰ هزار نفر از ساکنان هائیتیتبار در جمهوری دومینیکن را صادر کرد.
– در سال ۱۹۵۸م؛ کوناکری (پایتخت گینه) از فرانسه اعلام استقلال کرد.
– در سال ۲۰۰۷م؛ رو مو هیون، رئیسجمهور کرۀجنوبی، با پای پیاده از خط مرزی نظامی بین ۲ کره عبور کرد، تا در اجلاس بین ۲ کره شرکت کند.
زادروزها
– زادروز نات ترنر در سال ۱۸۰۰م؛ بردۀ سیاهپوست آمریکایی که رهبری نخستین شورش پایدار بردگان در تاریخ آمریکا را در سال ۱۸۳۱م بر عهده داشت.
– زادروز پاول فن هیندنبورگ در سال ۱۸۴۷م؛ عضو ارتش پادشاهی پروس که در جریان جنگ جهانی اول در کنار اریش لودِندُرف، رهبری تلاش نظامی آلمان را بر عهده داشت. پس از جنگ جهانی اول بهدرجۀ مارشالی ارتقا یافت و بهعنوان فرماندۀ قوای آلمان منصوب شد. بعد بهریاستجمهوریِ جمهوری وایمار برگزیدهشد و هیتلر را بهسِمَت صدر اعظم آلمان منصوب کرد. پس از درگذشت او، هیتلر حکومت ناسیونالیستی را در آلمان برقرار کرد.
– زادروز ویلیام رمزی در سال ۱۸۵۲م؛ شیمیدان اسکاتلندی و برندۀ جایزۀ نوبل شیمی در سال ۱۹۰۴م که کاشف گازهای نئون، آرگون، زنون، هلیوم و کریپتون بودهاست. بهغیر از رادون، تمام گازهای بیاثر توسط او کشف شدند.
– زادروز مهانداس کارامچاند گاندی در سال ۱۸۶۹م؛ رهبر سیاسی و معنوی هندیها که ملت هند را در راه آزادی از استعمار امپراتوری بریتانیا رهبری کرد.
– زادروز هنری گراهام گرین در سال ۱۹۰۴م؛ رماننویس، نمایشنامهنویس، منتقد ادبی و سینمایی و نویسندۀ پُرکار داستانهای کوتاه انگلیسی
درگذشت
– درگذشت فرانسوا آراگو در سال ۱۸۵۳م؛ ریاضیدان، فیزیکدان، اخترشناس و سیاستمدار فرانسوی
– درگذشت ماکس بروخ در سال ۱۹۲۰م؛ آهنگساز آلمانی و خالق بیش از ۲۰۰ اثر
– درگذشت سوانته آرنیوس در سال ۱۹۲۷م؛ فیزیکدان و شیمیدان سوئدی که برندۀ اولین جایزۀ نوبل شیمی در سال ۱۹۰۳م و در سال ۱۹۰۵م نیز مدیر مؤسسۀ نوبل شد. او همچنین اولین کسی بود که با استفاده از اصول اساسی شیمیفیزیک، میزان افزایش کربن دیاکسید اتمسفر مربوط بهافزایش دمای سطح زمین را تخمین زد.
– درگذشت مارسل دوشان در سال ۱۹۶۸م؛ نقاش و مجسمهساز فرانسوی که آثارش را بیشتر با سبکهای دادائیسم و سوررئالیسم مرتبط میدانند. آثار او در گسترش هنر غرب، پس از جنگ جهانی اول تأثیرگذار بود.
– درگذشت راک هادسون در سال ۱۹۸۵م؛ یکی از چهرههای محبوب بازیگری در هالیوود در دهۀ ۵۰ و ۶۰م
– درگذشت پل ریچارد هالموس در سال ۲۰۰۶م؛ ریاضیدان مجاریآمریکایی که در مورد نظریۀ احتمال، آمار، نظریۀ عملگرها، فضاهای هیلبرت، منطق ریاضی و بسیاری دیگر از مباحث ریاضیات تألیفات متعددی داشتهاست.
– درگذشت جمال خاشقچی در سال ۲۰۱۸م؛ روزنامهنگار، مقالهنویس و نویسندۀ اهل عربستان سعودی که در سال ۲۰۱۸م بهکنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرد و ناپدید شد. سپس در تاریخ ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۹م محمد بن سلمان (ولیعهد عربستان سعودی) در مصاحبه با رادیو سراسری آمریکا (پیبیاس) با پذیرش مسئولیت قتل خاشقچی گفت که این قتل توسط مجموعۀ زیر نظر وی انجام گرفته و تمامی مسئولیت این کار را میپذیرد، اما در عین حال ادعا کرده که قتل وی با اطلاع قبلی او انجام نشدهاست. در تاریخ ۱۱ دسامبر ۲۰۱۸م، جمال خاشقچی از سوی مجلۀ تایم بهخاطر کار روزنامهنگاریاش بههمراه دیگر روزنامهنگارانی که بهخاطر کارشان با آزار سیاسی مواجه شدند، شخص سال نامیده شد و تایم خاشقجی را «نگهبان حقیقت» خواند.