سوم/۳ دسامبر در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی معلولین
– روز جهانی زبان باسکی؛ زبان مردم باسک در شمال اسپانیا و جنوب غرب فرانسه
وقایع
– در سال ۱۶۷۴م؛ شهر شیکاگو در کنار دریاچۀ میشیگان، توسط کشیشی فرانسوی به‌نام مارکت ایجاد شد.
– فاجعۀ نشت گاز از کارخانۀ یونایتدکارباید در بوپال هند در سال ۱۹۸۴م
– شکست طرح هوگو چاوز در همه‌پرسی ونزوئلا در سال ۲۰۰۷م
زادروزها
– زادروز جوزف کُنراد در سال ۱۸۵۷م؛ نویسندۀ بریتانیایی با اصلیت لهستانی
– زادروز آنتون وِبِرن در سال ۱۸۸۳م؛ او به‌همراه آلبان برگ، از شاگردان آرنولد شونبرگ و از آهنگ‌سازان متعلق به‌دومین مکتب موسیقی وین (گروهی از آهنگ‌سازان) بود.
– زادروز کارل مان گیورگ سیگبن در سال ۱۸۸۶م؛ فیزیک‌دان شهیر سوئدی که در سال ۱۹۲۴م موفق به‌دریافت جایزۀ فیزیک نوبل گردید. او این جایزه را به‌خاطر کشفیات و پژوهش‌هایش دربارۀ طیف‌سنجیِ پرتوِ ایکس دریافت کرد.
– زادروز آنا فروید در سال ۱۸۹۵م؛ روانکاو اتریشی و همچنین ششمین و آخرین فرزند زیگموند فروید و مارتا برنایز
– زادروز ریشارد کون در سال ۱۹۰۰م؛ زیست‌شیمی‌دان آلمانی‌اتریشی و برندۀ جایزۀ نوبل شیمی که در سال ۱۹۳۸م برای کارهایش بر روی کاروتنوئیدها و ویتامین‌ها این جایزه را دریافت کرد.
– زادروز نینو روتا در سال ۱۹۱۱م؛ آهنگ‌ساز و پیانیست مشهور ایتالیایی که بیشتر به‌خاطر آثارش در زمینۀ موسیقی متن فیلم و به‌خصوص همکاری‌هایش با فدریکو فلینی شناخته شده‌است.
– زادروز جان وارنر باکوس در سال ۱۹۲۴م؛ دانشمند آمریکایی در زمینۀ علم رایانه که رهبری گروهی را بر عهده داشت که اولین زبان برنامه‌نویسی سطح بالا (فورترن) را اختراع نمودند. او همچنین مخترع فرم باکوس‌نائور (بی‌ان‌اف) نیز بود که تقریباً پُراستفاده‌ترین نمادگری برای تعریف نحوِ زبان‌های صوری (یا زبان فُرمال در ریاضیات، منطق و علوم رایانه؛ به‌زبان‌هایی گفته‌می‌شود که با فرمول‌های دقیقِ ریاضیاتی و قابل‌پردازش برای ماشین تعریف شده‌اند) است.
– زادروز هاوارد اندرو ویلیامز در سال ۱۹۲۷م؛ خوانندۀ موسیقی پاپ اهل آمریکا که رونالد ریگان در زمان ریاست‌جمهوری، صدای او را یک گنج ملی اعلام کرد.
– زادروز ژان لوک گدار در سال ۱۹۳۰م؛ کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و منتقد و نظریه‌پرداز سینمایی فرانسوی‌سوئیسی و یکی از پیشگامان جنبش سینمایی موج نُوی فرانسه که بعضی از متخصصان او را تأثیرگذارترین فیلم‌ساز فرانسوی دوران پساجنگ به‌شمار آورده‌اند که با شیوۀ خود در روایت، تدوین، صداگذاری و فیلم‌برداری، فرم فیلم متحرک را متحول‌کرد. وی مؤلف کامل فیلم‌های خود بود و اغلب در حال کارگردانی، مشغول فیلم‌نامه‌نویسی و دیالوگ‌نویسی بوده و در تدوین فیلم‌هایش نیز نظارت داشت.
– زادروز پاول جوزف کروتزن در سال ۱۹۳۳م؛ شیمی‌دان هلندی و برندۀ جایزۀ نوبل که در سال ۱۹۹۵م به‌همراه فرانک رولند و ماریو مولینا از آمریکا، برای کار دربارۀ شیمی اتمسفر، به‌خصوص در مورد شکل‌گیری و تجزیۀ اُزن، جایزۀ نوبل شیمی به‌او اعطا شد.
– زادروز آلیس شوارتسر در سال ۱۹۴۲م؛ فمینیست و روزنامه‌نگار برجستۀ آلمانی و مؤسس نشریۀ اِما
– زادروز آزی آزبورن در سال ۱۹۴۸م؛ خواننده، ترانه‌سرا، بازیگر و شخصیت تلویزیونی سرشناس بریتانیایی که در دهۀ ۷۰م با نام مستعار شاهزادۀ تاریکی، به‌عنوان خوانندۀ اصلی گروه هوی‌متال‌بلک‌سبث فعالیت می‌کرد. از او و گاهی از لمی (شاعر، آهنگ‌ساز، خواننده و نوازندۀ گیتار بیس انگلیسی و بنیان‌گذار گروه هوی‌متال‌موتوهد)، به‌عنوان پدرخواندۀ هوی‌متال یاد می‌شود.
– زادروز جولیان مور در سال ۱۹۶۰م؛ بازیگر آمریکایی‌بریتانیایی و برندۀ اسکار و نویسندۀ کتاب کودکان
– زادروز اندرو استنتون در سال ۱۹۶۵م؛ کارگردان، تهیه‌کننده، نویسنده و صداگذار آمریکایی
درگذشت
– درگذشت جووانی باتیستا بلتسونی در سال ۱۸۲۳م؛ از نامدارترین مصرشناسان سدۀ ۱۹م اهل ایتالیا
– درگذشت کارل زایس در سال ۱۸۸۸م؛ عینک‌ساز و صنعت‌گر آلمانی که بیشترین شهرت او به‌دلیل ساخت لنزهای اپتیکال باکیفیتی است که کاربردی گسترده در وسایلی همچون دوربین و میکروسکوپ دارد.
– درگذشت رابرت لویی استیونسن در سال ۱۸۹۴م؛ نویسندۀ اسکاتلندی قرن ۱۹م
– درگذشت پرودنت مورایس در سال ۱۹۰۲م؛ سیاست‌مدار اهل برزیل و سومین رئیس‌جمهور این کشور که بیشتر به‌خاطر اینکه نخستین رئیس‌جمهور غیرنظامی برزیل است و با رأی مستقیم مردم انتخاب شده مورد توجه است.
– درگذشت پیر اُگوست رنوآر در سال ۱۹۱۹م؛ نقاش امپرسیونیست فرانسوی و از بنیان‌گذاران مکتب دریافت‌گری
– درگذشت الکساندر رودچنکو در سال ۱۹۵۶م؛ هنرمند پیشرو، تندیس‌گر، نقاش، عکاس و طراح گرافیک اهل روسیه و یکی از بنیان‌گذاران جنبش ساخت‌گرایی و همچنین طراح مُد و طراح صحنه در اتحاد جماهیر شوروی که از وی به‌عنوان یکی از نوابغ هنر شوروی یاد می‌شود.
– درگذشت عبدومَلِک بهاری در سال ۲۰۱۰م؛ شاعر کودکان و نخستین داستان‌نویس تاجیک
