سیزدهم/۱۳ مارس در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– در سال ۱۷۸۱م؛ ویلیام هرشل سیارۀ اورانوس را کشف کرد.
زادروزها
– زادروز مصطفی رشید پاشا در سال ۱۸۰۰م؛ سیاستمدار عثمانی در قرن ۱۹م که ۶ بار بهسِمَت رئیسالوزراییِ امپراطوریِ عثمانی انتخاب شد. وی یکی از بنیانگذاران و تدوینکنندگان اصلی تنظیمات عثمانی بود.
– زادروز جوزف ولنتین بوسینسک در سال ۱۸۴۲م؛ ریاضیدان و فیزیکدان فرانسوی که توجه زیادی را معطوف بهتئوری هیدرودینامیک و ارتعاش، نور و حرارت کرد. در سال ۱۸۹۷م او تئوری چرخش و آشفتۀ جریان مایعات را منتشر کرد که این کار تا حد زیادی بهمطالعۀ آشفتگی و هیدرودینامیک کمک کردهاست.
– زادروز پرسیوال لوول در سال ۱۸۵۵م؛ نویسنده، ریاضیدان، و ستارهشناس، و برای ۶ سال یک کارخانهدار آمریکایی و محرکی برای اندیشۀ وجود کانال در مریخ (بهرام)، بنیانگذار رصدخانۀ لوول در فلگستف، آریزونا و آغازگر تلاش برای یافتن سیارۀ پلوتو بود که ۱۴ سال پس از مرگ وی کشف شد.
– زادروز یقیشه چارنتس در سال ۱۸۹۷م؛ نویسنده، شاعر، مترجم و کنشگر اجتماعی اهل ارمنستان
– زادروز جان هاسبروک وان ولک در سال ۱۸۹۹م؛ فیزیکدان و ریاضیدان آمریکایی که در سال ۱۹۷۷م جایزۀ نوبل فیزیک برای کارهایی که در زمینۀ سیستمهای مغناطیسی و سیستمهای نامنظم انجام داد بهاو اهدا شد.
– زادروز محمد عبدالوهاب در سال ۱۹۰۲م؛ خواننده و آهنگساز مصری
– زادروز ادوارد اوهر در سال ۱۹۱۴م؛ خلبان ایرلندیآمریکایی نیروی دریایی ایالات متحدۀ آمریکا که نخستین خلبان آمریکایی بود که مدال افتخار جنگ جهانی دوم و خلبان تکخال را دریافت کرد. فرودگاه اوهر شیکاگو بهیاد او نامگذاری شد.
– زادروز محمود درویش در سال ۱۹۴۱م؛ شاعر و نویسندۀ فلسطینی
درگذشت
– درگذشت نیکولا بوالو در سال ۱۷۱۱م؛ شاعر، نویسنده و منتقد قرن ۱۷م اهل فرانسه
– درگذشت تئودور دو بانویل در سال ۱۸۹۱م؛ شاعر، نمایشنامهنویس، روزنامهنگار و منتقد درام قرن ۱۹م اهل فرانسه
– درگذشت لوسین لوی برول در سال ۱۹۳۹م؛ فیلسوف و انسانشناس فرانسوی که بهخاطر پژوهشهای گسترده در مورد چیزی که ذهنیت ابتدایی مینامد، بسیار نامدار است.
– درگذشت ایوو آندریچ در سال ۱۹۷۵م؛ رماننویس کرواتبوسنیایی اهل یوگسلاوی و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۶۱م
– درگذشت هانس گئورگ گادامر در سال ۲۰۰۲م؛ فیلسوف برجستۀ آلمانی در سنت قارهای