نهم/۹ اکتبر در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی پُست
– روز جهانی تخم‌مرغ
– روز جهانی آبجو و پیتزا
وقایع
– در سال ۲۰۰۴م؛ مردم افغانستان پس از سقوط حکومت طالبان و برای نخستین‌بار در تاریخ این کشور، برای انتخابات ریاست‌جمهوری به‌پای صندوق‌های رأی رفتند.
– در سال ۲۰۰۶م؛ کرۀشمالی اعلام کرد که اولین سلاح هسته‌ای خود را آزمایش کرده‌است.
– ترور نافرجام ملاله یوسف زی در سال ۲۰۱۶؛ فعال حقوق بشر و حقوق کودکان اهل پاکستان و همچنین عضو کمپین تحصیل دختران اهل پاکستان
زادروزها
– زادروز ژوزف دزیره تولوزان در سال ۱۸۲۰م؛ پزشک و همه‌گیرشناس فرانسوی که مدت ۳۰ سال به‌عنوان پزشک مخصوص ناصرالدین‌شاه قاجار در ایران خدمت نمود.
– زادروز کامی سن سانس در سال ۱۸۳۵م؛ آهنگ‌ساز فرانسوی دورۀ رمانتیک
– زادروز هرمان امیل فیشر در سال ۱۸۵۲م؛ شیمی‌دان آلمانی و برندۀ جایزۀ نوبل شیمی که در جنگ اول جهانی، در زمینۀ توسعۀ سلاح‌های شیمیایی آلمان فعالیت می‌کرد.
– زادروز آلفرد دریفوس در سال ۱۸۵۹م؛ افسر ستاد توپ‌خانه در ارتش فرانسه که به‌خیانت به‌کشورش محکوم شده‌بود. وی که یهودی‌تبار بود، به‌جرم خیانت به‌جمهوری فرانسه از طریق جاسوسی برای آلمان به‌محاکمه کشانده شده‌بود. او در دادگاه نظامی جنجالی در سال ۱۸۹۴م، محکوم به‌خلع درجه و تبعید ابدی به‌جزیرۀ شیطان در ناحیۀ گویان در شمال شرقی آمریکای جنوبی شد. پس از حدود ۵ سال و کشف اسناد و مدارک جدیدی که او را بی‌گناه نشان می‌داد، بحث‌های سیاسی در مورد محاکمۀ او بالا گرفت.
– زادروز ماکس فون لائو در سال ۱۸۷۹م؛ فیزیک‌دانی آلمانی که در سال ۱۹۱۴م برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک شد. او این جایزه را برای کشف پراش در پرتوهای ایکس در بلورها دریافت کرد.
– زادروز ایوو آندریچ در سال ۱۸۹۲م؛ رمان‌نویس کروات بوسنیایی اهل یوگسلاوی و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۶۱م
– زادروز لئوپولد سدار سنگور در سال ۱۹۰۶م؛ شاعر سیاه‌پوست سنگالی و فیلسوف، مدافع حقوق بشر در آفریقا، پدر استقلال و نخستین رئیس‌جمهور سنگال
– زادروز جان وینستون اونو لنون در سال ۱۹۴۰م؛ موسیقی‌دان و خواننده و آهنگ‌ساز و کنش‌گر صلح انگلیسی و خوانندۀ اصلی، ترانه‌نویس اصلی و گیتاریست ریتم بیتلز و یکی از بنیان‌گذاران این گروه
– زادروز مارک گازیوروسکی در سال ۱۹۵۴م؛ استاد آمریکایی گروه علوم سیاسی دانشگاه ایالتی لوئیزیانا و همچنین استاد مدعو در کالج سنت‌آنتونی دانشگاه آکسفورد و دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بوده‌است. گازیوروسکی مؤلف کتاب «سیاست خارجی آمریکا و شاه: ایجاد دولتی وابسته در ایران» در سال ۱۹۹۱م و نیز همکار به‌همراه نیکی آر. کدی، در ویراستاری کتاب «نه شرقی، نه غربی: ایران، اتحاد شوروی و ایالات متحده» (۱۹۹۰م) و مؤلف مقالات بسیاری در باب سیاست ایران و دموکراسی در جهان سوم بوده‌است.
درگذشت
– درگذشت پیتر زیمان در سال ۱۹۴۳م؛ فیزیک‌دان هلندی که با کشف اثر میدان مغناطیسی در شکافتگی خطوط طیفی، در سال ۱۹۰۲م موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل فیزیک گردید.
– درگذشت شیرو ایشی در سال ۱۹۵۹م؛ پزشک و میکروب‌شناس و افسر عالی‌رتبۀ ارتش ژاپن و فرماندۀ «واحد ۷۳۱» که یک واحد جنگی بیولوژیک در ارتش امپراتوری ژاپن محسوب می‌شد و در آن، آزمایش‌های پزشکی اجباری و غالباً مرگباری بر روی اسرای جنگی در جریان جنگ دوم چین و ژاپن انجام می‌شد.
– درگذشت ارنستو چه‌گوارا در سال ۱۹۶۷م؛ پزشک، چریک، دیپلمات، نظریه‌پرداز جنگی و انقلابی مارکسیست‌زادۀ آرژانتینی و یکی از شخصیت‌های اصلی انقلاب کوبا که چهره و ظاهر او به‌طور فراگیر به‌عنوان یکی از نمادهای پادفرهنگ انقلابی و یک نشان حماسی جهانیِ شناخته‌شده در فرهنگ عامه تبدیل شده‌است.
– درگذشت جوزف هوبِرتوس پیلاتِس در سال ۱۹۶۷م؛ مبدع و مخترع و مروجِ نوعی روش آمادگی جسمانی که به‌نام خودِ او، پیلاتِس نامیده‌شد.
– درگذشت سر سایریل هینشلوود در سال ۱۹۶۷م؛ شیمی‌دان و فیزیک‌دان اهل انگلستان که در سال ۱۹۵۶م برای تحقیقاتش دربارۀ مکانیزم‌های واکنش‌های شیمیایی، به‌طور مشترک به‌همراه نیکولای سیمینوف روسی، موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل شیمی شد.
– درگذشت اسکار شیندلر در سال ۱۹۷۴م؛ تاجر و صنعت‌گر اهل آلمان و عضو حزب ناسیونال‌سوسیالیست کارگران آلمان که در خلال جنگ جهانی دوم و در جریان هولوکاست و کشتار یهودیان در لهستان، توانست به‌همراه همسرش حدود ۱۲۰۰ یهودی را از اردوگاه‌های کار اجباری آلمان نازی نجات داده و آن‌ها را در کارخانه‌های میناکاری و تولید مهمات خود، واقع در لهستان اشغالی و بوهم و موراویا استخدام کند. در این راه او تقریباً همۀ دارایی‌اش را صرف متقاعدکردن و پرداخت رشوه و هدایا به‌افسران نازی برای زنده‌نگاه‌داشتن کارگران یهودی‌اش کرد.
– درگذشت ژاک برل در سال ۱۹۷۸م؛ خواننده، نویسنده و بازیگر و کارگردان مشهور بلژیکی فرانسوی‌زبان
– درگذشت آنا فروید در سال ۱۹۸۲م؛ روانکاو اتریشی و همچنین ششمین و آخرین فرزند زیگموند فروید و مارتا برنایز
