هجدهم/۱۸ ژانویه در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– در سال ۱۶۷۰م؛ هنری مورگان، پاناما را ضمیمۀ بریتانیا کرد.
– در سال ۱۷۷۸م؛ جیمز کوک بهعنوان نخستین اروپایی، جزایر هاوائی را کشف کرد و آنها را جزایر ساندویچ نامید.
– اختراع اولین اتومبیل جهان بهنام ارابۀ کاتوسل، توسط آرتور کاتوسل فرانسوی در سال ۱۸۷۴م
– در سال ۱۸۹۶م؛ دستگاه ایکسری برای اولینبار بهنمایش عمومی درآمد.
– تسخیر شهر ریاض از سوی ملک عبدالعزیز بنیانگذار کشور عربستان سعودی در سال ۱۹۰۲م
– در سال ۱۹۱۹م؛ کنفرانس صلح پاریس در طی جنگ اول جهانی در ورسای آغاز بهکار کرد.
– شکست محاصرۀ نازیها در لنینگراد (سنپترزبورگ کنونی) از سوی قوای ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۴۴م
– انقلاب مردمی تونس علیه اشغال فرانسه در سال ۱۹۵۲م
– پرورش جنین انسان خارج از رحم و در لولۀ آزمایش برای نخستینبار توسط پروفسور دانیل پتروچی در سال ۱۹۶۱م
– پایان جنگ داخلی سیرالئون در سال ۲۰۰۲م
– در سال ۲۰۰۹م؛ حماس توافق آتشبس طی جنگ ۲۲ روزۀ غزه و اسرائیل را پذیرفت.
زادروزها
– زادروز محمد بیرام بدخشانی (بیرام خان بهارلویی، خانِ خانان) در سال ۱۵۰۱م؛ از امراء و وزرای معروف سلسلۀ گورکانیان هند و پیشکار و قَیِم مورد اعتماد جلالالدین اکبرشاه، بزرگترین امپراتور گورکانی هند که بهطور جدی بهتشویق شاعران و هنرمندان میپرداخت.
– زادروز شارل دو مونتسکیو در سال ۱۶۸۹م؛ یکی از اندیشمندان سیاسی فرانسه در عصر روشنگری
– زادروز پیتیریم آلکساندروویچ سوروکین در سال ۱۸۸۹م؛ جامعهشناس آمریکایی روسیتبار
– زادروز الیور هاردی در سال ۱۸۹۲م؛ هنرپیشۀ کمدی سینمای آمریکا که همراه با استن لورل، گروه ۲ نفره تشکیل دادند (لورلهاردی) که بهمدت ۳۰ سال فیلمهای کمدی بسیاری را تولید کردند.
– زادروز آرچیبالد الک لیچ در سال ۱۹۰۴م؛ بازیگر آمریکاییانگلیسی در ردۀ دوم برترین هنرپیشگان مرد تاریخ سینما که جایزۀ اسکار افتخاری چهلودومین مراسم آکادمی جوایز بهوی اهدا شد.
– زادروز خوسه ماریا آرگداس در سال ۱۹۱۱م؛ رماننویس و شاعر پرویی با شناخت دقیق بر فرهنگ سرخپوستی آمریکای لاتین
– زادروز یوایچیرو نامبو در سال ۱۹۲۱م؛ فیزیکدان ژاپنیآمریکایی که بیشتر بهخاطر مشارکتهایش در زمینۀ فیزیک نظری شناخته میشود. در سال ۲۰۰۸م بهخاطر تلاشهایش در زمینۀ کشف مکانیسم شکستِ خودبهخودِ تقارن در ذرات زیر اتمی، جایزۀ نوبل بهاو اهدا شد.
– زادروز ژیل دُلوز در سال ۱۹۲۵م؛ فیلسوف فرانسوی
– زادروز پپ گواردیولا در سال ۱۹۷۱م؛ سرمربی و بازیکن فوتبال پیشین اسپانیایی
درگذشت
– درگذشت لئون یکم در سال ۴۷۴م؛ امپراتور بیزانس که در ۲۰ سال زمامداری، بیشتر بهبرنامههای سیاسی و نظامی، بهویژه برای نجات حکومتِ در حالِ فروپاشیِ روم غربی پرداخت.
– درگذشت محمد سعید پاشا در سال ۱۸۶۳م؛ سومین فرمانروای مصر، در دوران عثمانی و فرزند محمدعلی پاشا بنیانگذار دودمان خدیوی مصر بود و با اینکه از سال ۱۸۵۴ تا ۱۸۶۳م بهعنوان والی مصر با سلطان عثمانی بیعت کردهبود، ولی عملاً حکومتی مستقل داشت.
– درگذشت جوزف رادیرد کیپلینگ در سال ۱۹۳۶م؛ نویسنده، داستاننویس، رماننویس و خبرنگار بریتانیایی و برندۀ جایزۀ ادبی نوبل در سال ۱۹۰۷م که بهدلیل اشعار، داستانهای کوتاه و رمانهایش بهدریافت این جایزه نائل گردید.
– درگذشت هوانگ شیان فان در سال ۱۹۸۲م؛ مورخ برجسته و از پیشگامان علم مردمشناسی چینی
– درگذشت آدولف بوتنانت در سال ۱۹۹۵م؛ شیمیدان آلمانی که در سال ۱۹۳۹م برای کارش بر روی هورمونهای جنسی، موفق بهدریافت جایزۀ نوبل شیمی شد.
– درگذشت جهاد عماد مُغنیه در سال ۲۰۱۵م؛ فرزند عماد مغنیه معروف بهحاج رضوان و از فرماندهان ارشد حزبالله لبنان