هفدهم/۱۷ دیماه در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– اجرای فرمان کشف حجاب بهدستور رضاشاه پهلوی در سال ۱۳۱۴خ؛ رضاشاه بههمراه ملکه پهلوی و دختران خود که برای نخستینبار چادر بهسر نداشتند، بهدانشسرای دختران میروند و در آن گردهمایی سخنرانی میکند.
زادروزها
– زادروز محمود خیامی در سال ۱۳۰۸خ؛ از کارآفرینان و عمدهترین صاحبان صنایع خودروسازی در ایران که برادر بزرگتر وی احمد خیامی از بنیانگذاران و شریک وی در ایرانناسیونال بود. وی تبعهی کشور فرانسه بود و در کارنامهاش فعالیتهای فرهنگی و آموزشی هم دیده میشود. فعالیتهای مهم اقتصادی احمد و محمود خیامی تا سال ۱۳۵۷خ در ایران ادامه یافت، تا اینکه در جریان مصادرههای ابتدای انقلاب، تمامیِ اموال برادران خیامی مصادره شدند و آنها ناگزیر ایران را تَرک کردند.
– زادروز رضا مظلومان (کوروش آریامنش) در سال ۱۳۱۴خ؛ یکی از اعضای سازمان درفش کاویانی که گفتهمیشود در تاریخ ۷ خردادماه ۱۳۷۵خ بهدست برخی از عوامل امنیتی جمهوریاسلامی ایران در اطراف پاریس کشتهشد.
– زادروز جواد فکوری در سال ۱۳۱۷خ؛ سرهنگ خلبان اف-۴ فانتوم ۲ نیروی هوایی ایران و فرماندۀ آن نیرو از ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰خ و وزیر دفاع در کابینۀ محمدعلی رجایی که بر اثر سقوط هواپیمای حامل به همراه جمعی از فرماندهان ارتش و سپاه کشتهشد.
– زادروز محمدرضا لطفی در سال ۱۳۲۵خ؛ ردیفدان، موسیقیدان، آهنگساز، نوازندۀ برجستۀ تار و سهتار و کمانچه، همچنین پژوهشگر و مدرس موسیقی سنتی ایرانی
– زادروز محمدجواد ظریف خوانساری در سال ۱۳۳۸خ؛ دیپلمات ایرانی که در دولت یازدهم و دوازدهم سِمَت وزیر امور خارجه را بر عهده داشت و از اعضای شورای عالی جمعیت هلالاحمر و دانشیار دانشکدۀ مطالعات جهان دانشگاه تهران است.
– زادروز فائزه هاشمی بهرمانی (رفسنجانی) در سال ۱۳۴۱خ؛ سیاستمداری که نمایندۀ تهران در دورۀ پنجم مجلس شورای اسلامی بود. وی دومین دختر اکبر هاشمی رفسنجانی است و از نظر سیاسی دارای گرایش اصلاحطلبیست و از اعضای بنیانگذار حزب کارگزاران سازندگی ایران بهشمار میآید. او از اعضای هیئتمدیرۀ دفتر نشر معارف انقلاب است که آثار و خاطرات هاشمی رفسنجانی را منتشر میکند.
درگذشت
– درگذشت بابک خرمدین در سال ۲۱۶خ؛ رهبر اصلی مبارزان ایرانی که پس از مرگ ابومسلم بر خلافت عباسی شوریدند که بهدستور معتصم، جلاد ابتدا دستها و پاهای بابک را قطع کرد و سپس با دستور خلیفه، جنازۀ تکهتکهشدۀ بابک در حومۀ شهر سامرا بهدار آویختهشد.
– درگذشت حسنعلیخان گروسی (امیرنظام گروسی) در سال ۱۲۷۸خ؛ سیاستمدار، وزیر فوائد عامه، دیپلمات و سفیر (وزیرمختار) در انگلستان، اتریش، عثمانی و فرانسه، ادیب، نویسنده و خوشنویس در دوره قاجار
– درگذشت محمدحسن میرزا اول (حضرت اقدس) در سال ۱۳۲۱خ؛ برادر و ولیعهد احمدشاه قاجار و آخرین ولیعهد قاجاریه که در شهریورماه ۱۲۸۸خ بهولیعهدی رسید و تا خلع سلطنت احمدشاه جمعاً بهمدت ۱۶ سال ولیعهد ایران بود. در سال ۱۳۰۸خ پس از فوت احمدشاه در پاریس اعلامیهای صادر کرد و در آن خود را پادشاه قانونی ایران اعلام نمود (پیش از آن احمدشاه حاضر بهاستعفاء نشدهبود). در حوادث شهریورماه ۱۳۲۰خ و استعفای رضاشاه بار دیگر خواستار بازگشت بهایران گردید و سرانجام در فقر و تنگدستی در پاریس درگذشت.
– درگذشت سلیمان میرزا اسکندری در سال ۱۳۲۲خ؛ پایهگذار و رهبر حزب سوسیالیست ایران در دهۀ ۱۳۰۰خ و نخستین رئیس حزب تودۀ ایران در سال ۱۳۲۰خ
– درگذشت غلامرضا تختی (جهانپهلوان) در سال ۱۳۴۶خ؛ فعال سیاسی و عضو شورای مرکزی جبهۀ ملی ایران، کشتیگیر آزادکار، یکی از پُرافتخارترین کشتیگیرهای ایران در تاریخ المپیک، نماد پهلوانی و جوانمردی که میزان کمکهای جمعآوریشدۀ او برای آسیبدیدگان زلزلۀ بوئینزهرا در سال ۱۳۴۱خ، چندینبرابر کمکهای جمعیت شیر و خورشید حکومت پهلوی بود.
– درگذشت اشرفالملوک پهلوی (والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی) در سال ۱۳۹۴خ؛ فرزند رضاشاه و خواهر دوقلوی محمدرضا پهلوی، دیپلمات، رئیس کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد و کمیسیون حقوق زنان سازمان ملل متحد و از فعالان حقوق زنان در ایران