بیستوسوم/۲۳ سپتامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– جنگ سالامیس در سال ۴۸۰ق.م؛ سومین نبرد از دومین دورۀ جنگهای ایران و یونان که دورۀ دوم جنگها شامل ۷ نبرد بین خشایارشا و دولتشهرهای یونانی رخ داد. در دورۀ خشایارشا، ارتش هخامنشی بهیونان یورش برد و در شهر آتن رژه رفت، اما ناوگان دریای هخامنشی در نبرد سالامیس شکست خورد و نهایتاً تاخت و تازهای ایران در این سال پایان پذیرفت.
– در سال ۱۸۴۶م؛ نپتون، هشتمین سیارۀ سامانۀ خورشیدی، برای نخستینبار توسط یوهان گوتفرید گال» رصد شد. وجود این سیاره پیشتر توسط ۲ دانشمند با محاسبات ریاضی اثبات شدهبود.
– در سال ۱۹۴۹م؛ اولین بمب هستهای اتحاد جماهیر شوروی، در ناحیهای موسوم بهپولیگان، مورد آزمایش قرار گرفت. این آزمایشها بهمدت ۴۰ سال ادامه داشت.
زادروزها
– زادروز گایوس اکتاویوس تورینوس (آگوستوس) در سال ۶۳ق.م؛ بنیانگذار پرینکیپاته و نخستین امپراتور روم
– زادروز قوبلایخان مغول در سال ۱۲۱۵م؛ یکی از نوادگان چنگیزخان و پنجمین خان بزرگ امپراتوری مغول که سلسلۀ یوان را در سال ۱۲۷۱م در چین بنیاد نهاد.
– زادروز فرانتیشک کوپکا در سال ۱۸۷۱م؛ نقاش و گرافیست اهل چک و یکی از پیشگامان و پدیدآورندگان جنبش هنر انتزاعی و سبک اورفیسم (حجمگرایی)
– زادروز یاروسلاو سایفرت در سال ۱۹۰۱م؛ روزنامهنگار و شاعر اهل کشور جمهوری چک و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۸۴م
– زادروز کلیفورد گلنوود شال در سال ۱۹۱۵م؛ فیزیکدان اهل ایالات متحدۀ آمریکا و برندۀ جایزۀ نوبل که برای توسعۀ روش پراش نوترون و برای کمک بهتوسعۀ تکنیکهای پراکندگی نوترونی، برای مطالعات فیزیک مادهچگال، موفق بهدریافت جایزۀ نوبل در فیزیک شد.
– زادروز جان ویلیام کولترِین در سال ۱۹۲۶م؛ آهنگساز و نوازندۀ ساکسوفون جاز آمریکایی
– زادروز ری چارلز رابینسون در سال ۱۹۳۰م؛ نوازندۀ مشهور آمریکایی پیانو و کیبورد الکتریک و خوانندۀ سبکهای جاز و ریتم اند بلوز
– زادروز عدنان خیرالله طلفاح در سال ۱۹۴۰م؛ پسر خیرالله طلفاح، برادر ساجده طلفاح (اولین همسر قانونی صدام حسین)، پسردایی صدام حسین و همچنین وزیر دفاع حکومت صدام حسین و امیر ارتش عراق که یکی از اعضای بلندپایه و اصلی رژیم بعث عراق و وزیر جنگ عراق در زمان جنگ ایران و عراق بودهاست.
– زادروز آنتونیو تابوکی در سال ۱۹۴۳م؛ از نویسندگان ایتالیایی
– زادروز بروس اسپرینگستین در سال ۱۹۴۹م؛ خواننده، نوازندۀ گیتار و آهنگساز موسیقی راک و موسیقی محلی آمریکایی
درگذشت
– درگذشت اسنوری استورلوسون در سال ۱۲۴۱م؛ ادیب، مورخ و سیاستمدار ایسلندی که ۳ بار متوالی بهعنوان سخنگوی پارلمان ایسلند برگزیدهشد.
– درگذشت وینچنتزو بلینی در سال ۱۸۳۵م؛ اپرانویس و موسیقیدان و آهنگساز ایتالیایی
– درگذشت پروسپِر مِریمِه در سال ۱۸۷۰م؛ نویسنده، مورخ و باستانشناس قرن ۱۹م اهل فرانسه
– درگذشت اوربن لو وریه در سال ۱۸۷۷م؛ ستارهشناس و ریاضیدان فرانسوی که در زمینۀ مکانیک سماوی تخصص داشت و بیش از هر چیزی، بهدلیل سهمش در کشف نپتون شناخته میشود.
– درگذشت ویلیام ویلکی کالینز در سال ۱۸۸۹م؛ رماننویس، نمایشنامهنویس و نویسندۀ داستانهای کوتاه انگلیسی
– درگذشت زیگموند فروید در سال ۱۹۳۹م؛ عصبشناس برجستۀ اتریشی و بنیانگذار دانش روانکاوی، که بهعنوان یک روش درمانی در روانشناسی بود.
– درگذشت پادره پیو در سال ۱۹۶۸م؛ کشیش کاتولیک و قدیس ایتالیایی
– درگذشت پابلو نرودا در سال ۱۹۷۳م؛ دیپلمات، سناتور و شاعر نوگرای شیلیایی و برندۀ جایزۀ ادبیات نوبل