در این پست به بررسی زندگی و آثار «تئودور ون گوگ»، فیلم‌ساز و منتقد نام‌آشنا، می‌پردازدیم. «تئودور»، در۲۳ جولای سال ۱۹۵۷ میلادی، در شهر «لاهه»، به‌دنیا آمد. نام او به یاد عموی پدرش گذاشته شد؛ مردی که عضو نیروهای مقاومت علیه آلمان‌نازی در «جنگ جهانی دوم» بود و در جریان نبرد دستگیر و اعدام شد.
از «حقوق» به «سینما»
«تئودور» در ابتدا به تحصیل حقوق پرداخت اما به‌دلیل علاقه‌اش به سینما، دیگر به تحصیلات حقوقی ادامه نداد و به جهان فیلم‌سازی روی آورد. او در طول زمان به ساختن فیلمهای متعدد پرداخت که بسیاری از آنها موضوعات سیاسی و اجتماعی داشتند و به افتخارهای بین‌المللی نیز نائل شدند. اما شهرت اصلی او نه برای فیلم‌هایش بلکه بیشتر به خاطر قلم تند و تیزش بود. وی یکی از مشهورترین منتقدان دین اسلام در هلند به شمار می‌رفت.
مواجهه با «انتقادها»
«تئودور ون گوگ» در مقالاتش با صراحت «اسلام» و «مسلمین بنیادگرا» را «عقب‌مانده» و «قرون‌وسطایی» می‌نامید. همچنین با کارگردانی فیلم «تسلیم» دین اسلام را به‌عنوان عامل اصلی سرکوب زنان مسلمان معرفی کرد؛ این اثر نیز باعث خشم مسلمانان شد. پخش این فیلم از تلویزیون واکنشهای تندی را در هلند به‌همراه داشت و «ون گوگ» هم تهدید به مرگ شد؛ اما جدی نمی‌گرفت و به کار خود ادامه می‌داد!
جرم؟ «ساخت فیلم»!
سرانجام ساعت ۹ صبحِ روز ۲ نوامبر سال ۲۰۰۴ میلادی، در خیابانی نزدیک محل‌کارش، توسط تروریستی به‌نام «محمد بویری» با شلیک چند گلوله به قتل رسید! «محمد» پس از شلیک، به سمت بدن نیمه‌جان «تئودور» رفت و گلوی او را بُرید و چند نفر از رهگذران را نیز زخمی کرد. پس از این اقدام وحشیانه، «محمد» نامه‌ای را با چاقوی خود به سینه‌ی «تئودور» چسباند که در آن خانم «آیان هیرسی علی»، فعال سیاسی-اجتماعی، فمنیست و نویسنده‌ی فیلم‌نامه‌ی فیلم «تسلیم» به عنوان قربانی بعدی معرفی شده بود؛ اما او دستگیر شد و به «حبس ابد» بدون هیچ شانسی برای آزادی مشروط محکوم شد.
واکنشها به قتل «تئودور ون گوگ»
این جنایت بدون عواقب نبود؛ پس از انتشار خبر ترور در رسانه‌ها، جمعیت عظیمی از مردم هلند با فراخوان‌هایی به خیابانها ریخته و این واقعه را محکوم کردند. شهر «آمستردام» که به زادگاه «باروخ اسپینوزا» مشهور است، توان تحمل این بنیاد‌گرایی را نداشت. برخی از معترضین هم برای تلافی میخواستند عملیات‌هایی را علیه مساجد انجام دهند؛ که البته پلیس مانع آنها شد و دستگیر شدند. «تئودور ون گوگ» با کشته شدن به‌دست یک تروریست، بخاطر ابراز عقیده‌های خود، به عنوان مبارز و شهید آزادی بیان تجلیل و تندیس‌هایی به یاد او ساخته شد. وی همچنان بر روی قلب‌ها و ذهن‌های مردم باقیست و به‌عنوان یک شخصیت جسور و برجسته به‌یاد می‌ماند. بد نیست در ادامه پستِ «ژانویه خونین؛ فرانسه درگیر تروریسم و واپسگرایی» را هم مطالعه کنید.
یک پاسخ
خیلی مطلب خوبی بود. امیدوارم روزی برسه که مردم دنبال حقیقت باشند و حقیقتِ اصلی همیشه اول این است:
تا انسان نباشی، تا مرامت انسانیت نباشد، هر دینی هم داشته باشی، باعث پستی تو خواهد بود. دین ، قبل از هر چیزی حقیقتش نوع دوستی و انسان دوستی بوده و نکوهش آدم کشی. آن هم به خاطر بیان عقیده اش.
متاسف شدم از این داستان غم انگیز. امیدوارم دنیا بیدار شود و تمام دنیا دست از خون خواهی بشوید و از جان و دل دست از آزار هم نوعان خویش بردارد.