سی‌ام/۳۰ مهرماه در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– گاهنبار یا گاهبار یا گَهَنبار؛ جشن چهارم از جشن‌های شش‌گانۀ سال نزد ایرانیان باستان، با نام اوستاییِ ایاثریمه، به‌معنای آغاز سرما
وقایع
– اعزام‌شدن حمزه میرزای صفوی، با لشکریان محلی اصفهان، فارس، یزد و کرمان، به‌سمت مرزهای شمالی برای جنگ با عثمانی در سال ۹۶۴خ
– گسترش مخالف و تظاهرات ضد سلطنت قاجار با حمایت رضاخان (سردار سپه) و فرماندهان نظامی او در شهرهای ایران در سال ۱۳۰۴خ
– آغاز استفاده از تلفن در عمارت جدید تلفن‌خانۀ تهران در سال ۱۳۰۵خ
– تغییر نام خیابان علاالدولۀ تهران به‌خیابان فردوسی، برای تجلیل از خدمات حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاعر حماسه‌سرا در سال ۱۳۱۳خ
– اعلام قطع روابط سیاسی ایران و انگلستان توسط سیدحسین فاطمی، وزیر امور خارجۀ دولت وقت ایران در سال ۱۳۳۱خ
– تمدید حکومت نظامی به‌مدت ۳ ماه دیگر در استان‌های خوزستان، گیلان، اصفهان و فارس در سال ۱۳۳۲خ
– تصویب لایحۀ الحاق ایران به‌پیمان دفاعی بغداد (شامل کشورهای انگلستان، ترکیه، عراق و پاکستان) توسط مجلس شورای ملی، به‌تبعیت از مجلس سنا در سال ۱۳۳۴خ
– لغو حکومت نظامی در تهران، ۴ ماه و نیم پس از قیام ۱۵ خرداد، در زمان نخست‌وزیری اسدالله علم در سال ۱۳۴۲خ
– آغاز عملیات عاشورا ۴، در غرب دریاچۀ ام‌النعاج در هورالهویزه در سال ۱۳۶۴خ
زادروزها
– زادروز سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی در سال ۱۲۹۳خ؛ اولین شهید محراب و یکی از مجتهدان و مبارزان شیعه در دوران پهلوی که پس از اقامۀ نماز مغرب و عشا در مسجد در راه بازگشت به‌منزل توسط گروهک فرقان ترور شد.
– زادروز حیدرقلی‌خان غیایی شاملو در سال ۱۳۰۱خ؛ معمار ایرانی و استاد دانشکدۀ هنرهای زیبا دانشگاه تهران و یکی از پیشگامان معماری نوین ایران
– زادروز نیلوفر حامدی در سال ۱۳۷۱خ؛ خبرنگار و روزنامه‌نگاری که در گروه اجتماعی روزنامۀ شرق قلم می‌زند. او در تاریخ ۸ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱خ ویدئویی از تیراندازی گشت ارشاد به‌یک زن‌و‌شوهر در پارک پردیسان تهران منتشر کرد که این زوج بعدتر در مصاحبه‌ای با خانم حامدی که در روزنامۀ شرق منتشر شد، افشا کردند که نیروی انتظامی حق را به‌مأمور داده و به‌آن‌ها اتهام کشف حجاب و تمرد زده‌است. حامدی در سال ۱۴۰۱خ و در جریان بستری‌شدن و جان‌باختن مهسا امینی در بیمارستان کسرای تهران، یکی از نخستین خبرنگارانی بود که دربارۀ شیوۀ برخورد نیروهای امنیتی با معترضان اطلاع‌رسانی کرد. وی در شامگاه چهارشنبه ۳۰ شهریورماه ۱۴۰۱خ به‌دنبال موج بازداشت روزنامه‌نگاران و دانشجویان در جریان اعتراضات پس از کشته‌شدن مهسا امینی، به‌دست نیروهای امنیتی بازداشت شد و وسایل شخصی‌اش از جمله لپ‌تاپ و موبایل او توقیف شد. حامدی همچنین از اولین افرادی بود که با خانواده و وکیل سپیده رشنو مصاحبه کرده و گزارشی از پروندۀ او را منتشر کرد.
درگذشت
– درگذشت احمد بن محمد مهدی فاضل نراقی (ملا احمد نراقی) در سال ۱۲۰۸خ؛ مجتهد شیعه، نویسنده و شاعر سدۀ ۱۲خ که در جنگ دوم ایران با روسیۀ تزاری، فرمان جهاد را صادر کرد.
– درگذشت ساموئل خاچیکیان (هیچکاکِ ایران) در سال ۱۳۸۰خ؛ کارگردان، تدوین‌گر، نویسنده، آهنگ‌ساز فیلم و تهیه‌کنندۀ نامدار ایرانیِ ارمنی‌تبار و یکی از تأثیرگذارترین کارگردان‌ها در سینمای ایران
– درگذشت فریدون گُله در سال ۱۳۸۴خ؛ کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس و از سینماگران مطرح ایران در اواخر دهۀ ۱۳۴۰ و اوایل دهۀ ۱۳۵۰خ و آغازگر نوعی تازه از سینمای اجتماعی ایران با ساخت فیلم کندو
– درگذشت امیرحسین خُنجی در سال ۱۳۹۹خ؛ ادیب، تاریخ‌دان و پژوهش‌گر ایرانی
یک پاسخ
عکس نراقی رو گذاشتید جای طباطبایی برای کاور …