شانزدهم/۱۶ ژوئن در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی سبزیجات
– روز جهانی کودکان آفریقایی
وقایع
– در سال ۱۵۱۵م؛ دریانوردان اسپانیایی در طی سفر به‌آمریکای جنوبی، به‌آرژانتین رسیدند.
– در سال ۱۷۷۹م؛ اسپانیا به‌پادشاهی بریتانیای کبیر اعلان جنگ داد.
– در سال ۱۹۰۳م؛ شرکت خودروسازی فورد توسط هنری فورد تأسیس شد.
– در سال ۱۹۴۴م؛ جورج استینی، شهروند آفریقایی‌تبار سیاه‌پوست آمریکایی به‌اتهام قتل ۲ دختر سفیدپوست، در سن ۱۴ سالگی، به‌عنوان جوان‌ترین فرد در تاریخ ایالات متحده به‌وسیلۀ صندلی الکتریکی اعدام شد.
– در سال ۱۹۵۰م؛ با به‌قدرت‌رسیدن دولت عدنان مندرس، پخش اذان به‌زبان عربی در ترکیه قانونی اعلام شد. پیش از این، در جریان اصلاحات مصطفی کمال پاشا، معروف به‌آتاترک، در این کشور از سال ۱۹۳۲م پخش اذان به‌زبان عربی ممنوع اعلام شد و جایگزین تُرکی برای آن تعیین گردید.
– در سال ۱۹۶۳م؛ والنتینا ترشکُوا، فضانورد اهل اتحاد جماهیر شوروی، با رسیدن به‌مدار زمین توسط فضاپیمای وُستوک ۶ شوروی، نخستین زن فضانورد دنیا شد.
– در سال ۱۹۷۶م؛ در سُووِتو در آفریقای جنوبی، هزاران دانش‌آموز دبیرستانی در مخالفت با طرح دولت این کشور برای اعلام زبان آفریکانس به‌عنوان زبان تدریس در مدارس سیاه‌پوستان، دست به‌اعتراض زدند. با شلیک پلیس به‌سمت معترضان، قیامی سراسری در آفریقای جنوبی شعله‌ور شد.
زادروزها
– زادروز جووانی بوکاچو در سال ۱۳۱۳م؛ یکی از چهره‌های برجستۀ تاریخ ادبیات ایتالیا که او را در کنار دانته، یکی از اصلاح‌گران زبان ایتالیایی می‌دانند. او همچنین از مقامات دولتی فلورانس بود و فضای بسیاری از داستان‌هایش در این شهر می‌گذرد.
– زادروز ژان ته ونو در سال ۱۶۳۳م؛ جهانگرد فرانسوی که درطول سفرش به‌هندوستان، وارد ایران شد و در بازگشتش به‌اروپا، مجدداً به‌ایران سفر کرد. او علاقۀ زیادی به‌علوم طبیعی داشت و یک گیاه‌شناس بود و به‌چندین زبان از قبیل ترکی، عربی و فارسی مسلط بود.
– زادروز جرونیمو در سال ۱۸۲۹م؛ یکی از رهبران برجستۀ سرخپوست در آمریکا که رهبری آپاچی‌های چیریکاهوا، در جنگ‌هایی موسوم به‌جنگ‌های آپاچی علیه مکزیک و ایالات متحده که به‌زمین‌های قبیلۀ آنان دست‌اندازی کرده‌بودند را برای چندین دهه بر عهده داشت.
– زادروز گوستاو پنجم در سال ۱۸۵۸م؛ وی از سال ۱۹۰۷م تا زمان مرگ، پادشاه سوئد بود. او پسر اول اسکار دوم بود که پس از مرگ پدرش به‌مدت ۴۳ سال سلطنت سوئد را بر عهده داشت. وی پیرترین پادشاه سوئد است و از نظر طول دوران سلطنت نیز بعد از ماگنوس چهارم و کارل گوستاو شانزدهم سومین نفر است. همچنین وی آخرین پادشاه سوئد بود که از اختیارات اجرایی پادشاه استفاده کرد.
– زادروز استن لورل در سال ۱۸۹۰م؛ کمدین انگلیسی سینمای آمریکا که همراه با الیور هاردی، گروه ۲ نفره تشکیل دادند (لورل‌هاردی) که به‌مدت ۳۰ سال فیلم‌های کمدی بسیاری را تولید کردند.
– زادروز باربارا مک‌کلینتاک در سال ۱۹۰۲م؛ دانشمند برجستۀ آمریکایی و متخصص سیتوژنتیک و برندۀ جایزۀ نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۸۳م
– زادروز صباح احمد جابر صباح در سال ۱۹۲۹م؛ امیر کویت و فرماندۀ کل قوای نیروهای مسلح کویت
– زادروز توپاک آمارو شکور در سال ۱۹۷۱م؛ خوانندۀ هیپ‌هاپ و رپر آمریکایی که علاوه بر موسیقی، هنرپیشه و فعال اجتماعی نیز بوده‌است.
درگذشت
– درگذشت حمورابی در سال ۱۷۵۰ق.م؛ ششمین شاه بابل از سال ۱۷۵۰ تا ۱۷۹۲ پیش از میلاد (۴۲ سال) بود. او پس از کناره‌گیری پدر خود، امپراتور بابل شد و در طی این‌مدت بابل را تا میان‌رودان گسترش داد و در طول سلطنت خود، عیلام و ایالت شهرهای لارسا، اشنونا و ماری را تسخیر کرد. معروف‌ترین اثر او، قانون حمورابی است که بر روی یک سنگ نوشته شده و در تاریخ ثبت شده‌است. این قوانین بر روی یک قرص سنگ ایستاده با بیش از ۸ پای بلند (۲٫۴ متر) حک شده و در سال ۱۹۰۱م در شوش (ایران) پیدا شد. او به‌دلیل روشنفکری‌اش برای نوشتن این قوانین، زمانی که مردم در قتل و غارت بودند، در سراسر جهان شهرت بسیاری دارد.
– درگذشت استنکا تیموفیویچ رازین در سال ۱۶۷۱م؛ ملوان و رهبر کازاک‌های (قزاق‌ها) شورشی و کشاورزان دن و ولگا که در نیمۀ دوم قرن ۱۷م علیه تزار روسیه شورش کرد.
– درگذشت ورنر فون براون در سال ۱۹۷۷م؛ دانشمند آلمانی عضو اس‌اس و از پیشگامان موشک‌سازی در جهان و پدر صنایع موشک‌سازی در جهان
– درگذشت پارک این چون در سال ۱۹۸۴م؛ کارآفرین کره‌ای که در سال ۱۹۷۰م گروه شرکت‌های کومهو (شرکت صنایع شیمیایی کره‌ای چندملیتی با تولید مواد شیمیایی، لاستیک و محصولات پتروشیمی) را تأسیس کرد. وی بنیان‌گذار شمار بسیاری شرکت صنعتی دیگر نیز بود، که شناخته‌شده‌ترین آن‌ها عبارتند از؛ کومهو آسیانا گروپ، کومهو تایر و آسیانا ایرلاینز
– درگذشت نایف بن عبدالعزیز آل سعود در سال ۲۰۱۲م؛ از اعضای محافظه‌کار دودمان آل‌سعود، بیست‌و‌سومین فرزند ملک عبدالعزیز، بنیان‌گذار عربستان سعودی، و دومین ولیعهد ملک عبدالله، پادشاه سابق این کشور
– درگذشت هلموت کوهل در سال ۲۰۱۷م؛ سیاست‌مدار محافظه‌کار آلمانی، صدراعظم آلمان و دبیرکل اتحاد دموکرات مسیحی آلمان و پدر اتحاد ۲ آلمان که رهبری اتحاد ۲ آلمان را در پایان جنگ سرد بر عهده داشت. او از حامیان اروپای متحد بود و آلمان تحت رهبری او، به‌یورو، واحد پول اروپا پیوست.
