هفتم/۷ نوامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– در سال ۱۶۶۵م؛ آکسفورد گزت که بعدها با عنوان لندنگزت چاپ شد، با عنوان قدیمیترین روزنامۀ جهان که همچنان چاپ میشود، برای اولینبار منتشر شد.
– در سال ۱۸۹۳م؛ ایالت کلرادو آمریکا بهعنوان دومین ایالت بهزنان حق رأی اعطا کرد.
– در سال ۱۹۱۴م؛ نیو ریپابلیک، هفتهنامهای آمریکایی با موضوع سیاسی و هنری برای اولینبار منتشر شد.
– در سال ۱۹۱۶م؛ ژانت رانکین با انتخابشدن بهنمایندگی کنگرۀ ایالات متحده از طرف ایالت مونتانا، اولین زنی شد که بهکنگرۀ آمریکا راه یافته و همچنین تنها زنی شد که از طرف ایالت مونتانا نماینده شدهاست. او تنها شخص در کنگرۀ آمریکا بود که با ورود ایالات متحده بهجنگهای اول و دوم جهانی مخالفت کرد.
– در سال ۱۹۱۷م؛ قوای بریتانیایی در جریان جنگ جهانی اول، شهر غزه، امپراتوری عثمانی را اشغال کردند.
– در سال ۱۹۲۹م؛ موزۀ هنر مدرن در نیویورک افتتاح شد.
– در سال ۱۹۴۱م؛ در اثر غرقشدن کشتی بیمارستانی ارمنستانِ شوروی، با حملۀ هواپیماهای آلمانی در طول جنگ دوم جهانی که حامل پناهجویان و زخمیهای جنگ بود و بهسمت کریمه میرفت، دست کم ۵ هزار نفر کشتهشدند.
– در سال ۱۹۴۴م؛ فرانکلین روزولت برای چهارمین دوره بهریاستجمهوری ایالات متحده رسید که از نوع خود رکورد محسوب میشود.
– در سال ۱۹۵۶م؛ در جریان بحران کانال سوئز، مجمع عمومی سازمان ملل متحد با صدور قطعنامهای از بریتانیا ، فرانسه و اسرائیل خواست تا فوراً نیروهای خود را از مصر خارج کنند.
– در سال ۱۹۶۷م؛ کارل استوکس با رسیدن بهمقام شهرداری کلیولند، اولین آفریقاییآمریکایی شد که بهشهرداریِ یکِ کلانشهر ایالات متحده رسیدهاست.
– در سال ۱۹۷۳م؛ کنگرۀ ایالات متحده، حکم وتوی رئیسجمهور ریچارد نیکسون بر قانون محدودکردن قدرت جنگی ریاستجمهوری که اختیار رئیسجمهور در اعلان جنگ بدون تصویب کنگره را محدود میکرد را باطل کرد.
– در سال ۱۹۸۳م؛ در اثر انفجار بمبی در داخل کاخ کنگرۀ آمریکا بهکسی آسیبی نرسید، اما ۲۵۰ هزار دلار بهساختمان، خسارت مالی وارد شد.
– در سال ۱۹۸۷م؛ زینالعابدین بن علی، دیکتاتور سابق تونس، در کودتایی بدون خونریزی، حبیب بورقیبه، رئیسجمهور را برکنار کرد و خود در این کشور بهقدرت رسید.
– در سال ۱۹۸۹م؛ داگلاس ویلدر با تصاحب کرسی فرمانداری ایالت ویرجینیا در آمریکا، اولین آفریقاییآمریکایی شد که بهفرمانداری یک ایالت در آمریکا رسیدهاست.
– در سال ۱۹۸۹م؛ دیوید دینکینز بهعنوان اولین آفریقاییآمریکایی بهمقام شهرداری نیویورک رسید.
– در سال ۱۹۹۰م؛ مری رابینسون بهعنوان اولین زن بهریاستجمهوریِ جمهوری ایرلند رسید.
– در سال ۱۹۹۶م؛ ناسا، فضاپیمای نقشهبردار سراسر مریخ را بهسمت این سیاره پرتاب کرد.
– در سال ۲۰۰۰م؛ هیلاری کلینتون، همسر بیل کلینتون، رئیسجمهور وقت آمریکا، با انتخاب بهعنوان سناتور، اولین بانوی اولی در ایالات متحده شد که بهسِمَتی رسمی و عمومی دست یافتهاست.
– در سال ۲۰۰۲م؛ دولت صدام حسین، دیکتاتور سابق عراق، تبلیغات کالاهای آمریکایی را ممنوع اعلام کرد.
زادروزها
– زادروز کنستانس دوم در سال ۶۳۰م؛ امپراتور روم شرقی (بیزانس) که در دوران حکومت او، استانهای جنوبی و شرقی بیزانس بهدست مسلمانان افتاد.
– زادروز ماری کوری در سال ۱۸۶۷م؛ فیزیکدان و شیمیدان لهستانی با تابعیت فرانسوی و از پیشگامان پژوهش در زمینۀ واپاشی هستهای بود. خانوادۀ کوری در مجموع ۵ جایزۀ نوبل دریافت کرد که او نخستین زن در جهان بود که بهجایزۀ نوبل دست یافت. همچنین تنها زن و اولین کسی بود که ۲ بار جایزۀ نوبل گرفت و تنها کسی بود که در ۲ زمینۀ علمیِ متفاوت، جایزۀ نوبل را از آنِ خود کرد. همچنین کوری نخستین زنی بود که اجازه یافت تا در دانشگاه پاریس تدریس کند.
– زادروز لیزه مایتنر در سال ۱۸۷۸م؛ فیزیکدان اتریشی و بعدها سوئدی که کمیتۀ جایزۀ نوبل شیمی در سال ۱۹۴۴م، زحمات او را در رابطه با شکافت هستهای نادیده گرفت و جایزه را بهاتو هان داد. اتو هان، دربارۀ اشتباه و سهم وی هیچ سخنی بهزبان نیاورد.این سکوت هان، تأثیر زیادی بر او گذاشت و باعث شد که او دیگر با هان بهصورت اشتراکی بهکار نپردازد.
– زادروز لئون داویدویچ تروتسکی (لیو برنشتاین) در سال ۱۸۷۹م؛ فیلسوف، متفکر، انقلابی، تاریخنگار، روزنامهنگار، سیاستمدار و نظریهپرداز مارکسیست که در آغاز تشکیل اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، او که چهرهای تأثیرگذار و بانفوذ بهحساب میآمد، بهعنوان کمیسر خلق برای روابط خارجی برگزیدهشد.
– زادروز چاندراشکر ونکتا رامان در سال ۱۸۸۸م؛ فیزیکدان هندی که در سال ۱۹۳۰م بهخاطر تلاشهایش در مطالعۀ پراکندگی نور و طیفنماییِ رامان، موفق بهدریافت جایزۀ نوبل گردید. وی نخستین فرد آسیایی است که توانسته در یکی از شاخههای علوم، مفتخر بهکسب جایزۀ نوبل گردد. همچنین دولت هند وی را مفتخر بهدریافت بالاترین جایزه و نشان شهروندی بهارات راتنا نمود.
– زادروز آلبر کامو در سال ۱۹۱۳م؛ نویسنده، فیلسوف و روزنامهنگار فرانسوی برندۀ جایزۀ ادبی نوبل و یکی از نویسندگان بزرگ قرن ۲۰م
– زادروز هلن سوزمن (هلن گاوُرنْسْکی) در سال ۱۹۱۷م؛ فعال سیاسی ضد آپارتاید و عضو پارلمان آفریقای جنوبی
– زادروز دیوید گتا در سال ۱۹۶۷م؛ دی جی فرانسوی و آهنگساز در سبک هاوس
درگذشت
– درگذشت بهادرشاه دوم در سال ۱۸۶۲م؛ آخرین امپراتور مغول از دودمان گورکانی در هندوستان که از وی بهعنوان آخرین پادشاه مسلمان هندوستان و از پویندگان جنبش استقلال هند از سوی امپراتوری بریتانیا یاد میشود.
– درگذشت آلفرد راسل والاس در سال ۱۹۱۳م؛ زیستشناس، کاوشگر، جغرافیدان و مردمشناس بریتانیایی که بیش از هر چیز بهعلت کشف فرایند انتخاب طبیعی مستقل از چارلز داروین مشهور است.
– درگذشت آنا النور روزولت در سال ۱۹۶۲م؛ همسر فرانکلین روزولت، سیودومین رئیسجمهور ایالات متحدۀ آمریکا و بانوی اول ایالات متحده، اولین رئیس کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد و یکی از فعالترین شخصیتهای قرن ۲۰م در ترویج و توسعۀ حقوق بشر و گسترش فعالیتهای انساندوستانۀ نهادهای بینالمللی
– درگذشت پیرو دوزیو در سال ۱۹۷۵م؛ بازیکن فوتبال، بازرگان، و رانندۀ مسابقات اتومبیلرانی اهل ایتالیا
– درگذشت استیو مککوئین (سلطان خونسردی) در سال ۱۹۸۰م؛ بازیگر آمریکایی و یکی از مظاهر فرهنگ ملی که شخصیت جنایتکار، ضد قهرمان، خشن، خلافکار و دشمنگونۀ وی در فیلمها، باعث شد تا نامش در اکثر فیلمهای پُرفروش دهۀ ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰م ظاهر شود.
– درگذشت ویلیام جیمز دورانت در سال ۱۹۸۱م؛ فیلسوف، تاریخنگار و نویسندۀ آمریکایی
– درگذشت کارل امیل اسکار یان در سال ۱۹۸۵م؛ شرقشناس، اسلامشناس، ایرانشناس و تُرکپژوهی که بر آثار رشیدالدین فضلالله همدانی تمرکز ویژه داشت.
– درگذشت استنلی آن دانهام در سال ۱۹۹۵م؛ مادر باراک اوباما، مردمشناس آمریکایی که در زمینۀ مردمشناسی اقتصادی و توسعۀ روستایی تخصص داشت.
– درگذشت جو فریزیر در سال ۲۰۱۱م؛ یکی از بوکسورهای جنجالی دهۀ ۷۰م آمریکا و قهرمان بلامنازع سنگینوزن بوکس جهان
– درگذشت لئونارد کوهن در سال ۲۰۱۶م؛ شاعر، رماننویس و خواننده و ترانهسرای یهودیتبار کانادایی که شهرتش بیشتر بهخاطر موسیقیاش بود.