چهارم/۴ جولای در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی تعاونیها
وقایع
– در سال ۱۹۴۱م؛ در جریان عملیات بارباروسا، شهر اوستروف در شمال روسیه، بهتصرف نیروهای آلمانی درآمد.
– در سال ۱۹۴۲م؛ محاصرۀ ۲۵۰ روزۀ سواستوپول، در جریان جنگ جهانی دوم، با پیروزی قوای محور بهپایان رسید.
– در سال ۱۹۴۶م؛ فیلیپین پس از ۳۸۰ سال حاکمیتِ تقریباً بیوقفۀ قدرتهای مختلف غربی، بهطور کامل از ایالات متحده مستقل شد.
– در سال ۱۹۵۰م؛ دولت آمریکا رادیوی اروپای آزاد را بهکار انداخت که یک ابراز جنگ سرد توصیف شدهاست.
– در سال ۱۹۹۴م؛ با تصرف کیگالی، پایتخت رواندا توسط قوای جبهۀ وطنپرست رواند، نسلکشی رواندا بهپایان رسید.
– در سال ۲۰۰۵م؛ فضاپیمای برخورد ژرف، بهطور موفقیتآمیز با هستۀ دنبالهدار برخورد کرد و اجزای آن توسط تلسکوپهای زیادی مانند تلسکوپ فضایی هابل رصد شد.
– در سال ۲۰۱۲م؛ سازمان اروپایی پژوهشهای هستهای (سرن) اعلام کرد که بوزون هیگز، معروف بهذرۀ خدا را برای اولینبار مشاهده کردهاست.
– در سال ۲۰۱۶م؛ فضاپیمای جونو ناسا ۵ سال پس از شلیکشدن بهفضا، در مدار قطبی سیارۀ مشتری قرار گرفت.
زادروزها
– زادروز مراد سوم در سال ۱۵۴۶م؛ دوازدهمین سلطان امپراتوری عثمانی که طول دورۀ حکمرانی مراد، آغاز اوج نفوذ اقتدارگرانۀ زنان قدرتمند دربارش، شامل مادرش نوربانو سلطان و همسرش صفیه سلطان میشد که مشهور بهسلطنت زنان شد.
– زادروز کلنل سر جرج اورست در سال ۱۷۹۰م؛ نقشهبردار و جغرافیدان اهل ولز که منصب سر نقشهبردار کل هند را از سال ۱۸۳۰م تا ۱۸۴۳م بر عهده داشت. مسئولیت تکمیل پروژۀ بررسیِ مثلثاتیِ بزرگ تا حد زیادی بر عهدۀ اورست بود که با دقت علمی به مساحیِ کل شبهقارۀ هند در امتداد قوس نصفالنهار از جنوب هند تا نپال با فاصلۀ حدود ۲٬۴۰۰ کیلومتر (۱٬۵۰۰ مایل) میپرداخت. این مساحی توسط ویلیام لمبتون در سال ۱۸۰۶م آغاز شد و عملیات آن چندین دهه بهطول انجامید. انجمن سلطنتی جغرافیا در سال ۱۸۶۵م کوه اورست را در زبان انگلیسی بهنام و افتخار او نامگذاری کرد. هر چند که او مخالف این امر بود.
– زادروز ناتانیل هاثورن در سال ۱۸۰۴م؛ نویسندۀ برجستۀ آمریکایی
– زادروز جوزپه گاریبالدی در سال ۱۸۰۷م؛ یکی از مبارزان اصلی میهنی در جنگ استقلال ایتالیا بر ضد اتریشیها که بهخاطر خدمات نظامیاش در آمریکای جنوبی و اروپا، لقب قهرمان ۲ جهان را بهاو دادهاند. او فرماندۀ جنگهای وحدت ایتالیا و قهرمان ملی ایتالیا بهشمار میآید.
– زادروز روب گُلدبِرگ در سال ۱۸۸۳م؛ کارتونیست (کاریکاتوریست) آمریکایی، که بیشتر برای سری کارتونهایش با عنوان ماشینهای روبگلدبرگ شناخته میشود. ماشینهای پیچیده و جالبی که با نوعی هنرمندی مبتکرانه، برای انجام عملیاتی ساده طراحی شدهاند.
– زادروز ژرار دوبرو در سال ۱۹۲۱م؛ اقتصاددان و ریاضیدان فرانسوی با تابعیت ایالات متحده که در سال ۱۹۸۳م موفق بهدریافت جایزۀ نوبل در اقتصاد شد. او بهعنوان یکی از بهترین استادن دانشگاه کالیفرنیا شناخته شدهاست.
– زادروز آلفردو دیاستفانو در سال ۱۹۲۶م؛ بازیکن و مربی سابق فوتبال آرژانتینیاسپانیایی که بهعنوان یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال شناخته میشود.
درگذشت
– درگذشت توماس جفرسون در سال ۱۸۲۶م؛ یکی از متفکران اصلی و بنیانگذاران آمریکا (برای ترویج ایدهآلهای جمهوریخواهی در آمریکا)، نویسندۀ اصلی اعلامیۀ استقلال ایالات متحدۀ آمریکا و ۲ دورۀ متوالیِ ۴ ساله، سومین رئیسجمهور آمریکا و همچنین باستانشناس، دیرینشناس و نویسنده بود. او دانشگاه ویرجینیا را در سال ۱۸۱۹م بنیان نهاد.
– درگذشت جان آدامز در سال ۱۸۲۶م؛ دومین رئیسجمهور ایالات متحدۀ آمریکا بین سالهای ۱۷۹۷ تا ۱۸۰۱م
– درگذشت فرانسوا رنه دو شاتوبریان در سال ۱۸۴۸م؛ نویسنده، شاعر و سیاستمدار فرانسوی و بنیانگذار رمانتیسیسم در ادبیات فرانسه
– درگذشت جوانی ویرجینیو اسکیاپارلی در سال ۱۹۱۰م؛ ستارهشناس و پژوهشگر تاریخ نجوم ایتالیایی
– درگذشت ماری کوری در سال ۱۹۳۴م؛ فیزیکدان و شیمیدان لهستانی با تابعیت فرانسوی و از پیشگامان پژوهش در زمینۀ واپاشی هستهای بود. خانوادۀ کوری در مجموع ۵ جایزۀ نوبل دریافت کرد که او نخستین زن در جهان بود که بهجایزۀ نوبل دست یافت. همچنین تنها زن و اولین کسی بود که ۲ بار جایزۀ نوبل گرفت و تنها کسی بود که در ۲ زمینۀ علمیِ متفاوت، جایزۀ نوبل را از آنِ خود کرد. همچنین کوری نخستین زنی بود که اجازه یافت تا در دانشگاه پاریس تدریس کند.
– درگذشت آستور پیاتزولا در سال ۱۹۹۲م؛ آهنگساز و نوازندۀ مشهور آرژانتینی موسیقی تانگو که ساختههای او که اغلب از موسیقی جاز و کلاسیک تأثیر گرفتهبود، موسیقی تانگو را دگرگون کرد.
– درگذشت باب راس در سال ۱۹۹۵م؛ نقاش، معلم هنر، و مجری تلویزیون اهل ایالات متحدۀ آمریکا و سازنده و مجری برنامۀ لذت نقاشی