بیست‌و‌چهارم/۲۴ ژوئن در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
وقایع
– در سال ۱۴۹۷م؛ جان کابوت ایتالیایی، نخستین اروپایی بود که پس از وایکینگ‌ها به‌قارۀ آمریکای شمالی پا گذارد.
– در سال ۱۵۹۷م؛ نخستین گروه دریایی هلند به‌جزیرۀ جاوه (در اندونزی امروزی) رسید. با این سفر، مقدمۀ استعمار جزایر اندونزی توسط هلندی‌ها آغاز شد که تا دهۀ ۱۹۴۰م ادامه یافت.
– در سال ۱۸۱۲م؛ ناپلئون بناپارت، امپراتور فرانسه، به‌همراه ۶۰۰ هزار تَن از نیروهای ارتش بزرگ خویش به‌روسیه حمله کرد. این حمله به‌دلیل تلفات زیاد، فرارسیدن زودهنگام زمستان روسیه و سرانجام عقب‌نشینی فرانسوی‌ها، موجب تضعیف شدید ناپلئون و جداشدن متحدان پیشین اروپایی‌اش (مانند پروس و اتریش) از او شد.
– در سال ۱۹۴۱م؛ در جریان جنگ جهانی دوم، نیروهای آلمانی در طی عملیات بارباروسا، شهرهای ویلنا و کاوناس در لیتوانی را به‌تصرف خود درآوردند.
– در سال ۱۹۴۸م؛ شوروی طبق برنامۀ محاصرۀ برلین، ارتباط زمینی بین آلمان غربی و برلین غربی را غیر ممکن ساخت.
– در سال ۱۹۶۳م؛ بریتانیا خودمختاری زنگبار را به‌رسمیت شناخت.
– در سال ۲۰۰۴م؛ مجازات اعدام در ایالت نیویورک ایالات متحده، مغایر قانون اساسی اعلام شد.
– در سال ۲۰۱۰م؛ جولیا گیلارد به‌عنوان اولین زن به‌مقام نخست‌وزیری استرالیا رسید.
– در سال ۲۰۱۳م؛ سیلویو برلوسکونی، نخست‌وزیر سابق ایتالیا، به‌اتهام سوءاستفاده از قدرت و سوءاستفادۀ جنسی از یک دختر زیر سن قانونی، به ۷ سال زندان محکوم شد.
زادروزها
– زادروز تئودور دو بز در سال ۱۵۱۹م؛ متخصص الهیات قرن ۱۶م اهل فرانسه
– زادروز یان ماتیکو در سال ۱۸۳۸م؛ نقاش معروف اهل لهستان که موضوعات سیاسی و تاریخی بن‌مایۀ غالب آثارش را تشکیل می‌داد. از آثار مهمش استانچیک را می‌توان نام برد.
– زادروز آمبروز گوینت بیرس در سال ۱۸۴۲م؛ روزنامه‌نگار، نویسنده، ویراستار و داستان‌نویس آمریکایی
– زادروز هربرت کیچنر در سال ۱۸۵۰م؛ سیاست‌مدار و نظامی اهل بریتانیا که افسر ارشد ارتش بریتانیا و سرپرست مستعمراتی بود که در لشکرکشی‌های امپراتوری بریتانیا و بعدها در نقش محوری که در اوایل جنگ جهانی اول به‌عهده داشت شهرت فراوانی کسب کرد؛ اگرچه او در نیمۀ جنگ درگذشت.
– زادروز رابرت هنری در سال ۱۸۶۵م؛ نقاش اهل ایالات متحده‌ی آمریکا که از چهره‌های مطرح مکتب اشکن در رئالیسم آمریکایی و سازمان‌دهندهٔ گروه «هشت» (The Eight) بود که جمع نامنسجمی از هنرمندان مخالف با هنر محافظه‌کار و محدودکنندهٔ فرهنگستان ملی طراحی آمریکا بودند.
– زادروز ویکتور فرانتز هس در سال ۱۸۸۳م؛ فیزیک‌دان اتریشی‌آلمانی که در سال ۱۹۳۶م به‌همراه کارل دیوید اندرسون، به‌خاطر کشف پرتوِ کیهانی، موفق به‌دریافت جایزۀ فیزیک نوبل شد.
– زادروز فرد هویل در سال ۱۹۱۵م؛ ستاره‌شناس بریتانیایی که عمدتاً به‌خاطر دیدگاه‌هایش در رَد نظریۀ مهبانگ (بیگ‌بَنگ) شهرت پیدا کرد.
– زادروز مارتین لوئیس پرل در سال ۱۹۲۷م؛ فیزیک‌دان آمریکایی که در سال ۱۹۹۵م جایزۀ نوبل فیزیک را برای کشف ذرات زیر اتمی تاو (لپتون‌تاو) دریافت نمود.
– زادروز کلود شابرول در سال ۱۹۳۰م؛ کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، بازیگر و تهیه‌کنندۀ فرانسوی و یکی از بنیان‌گذاران موج نُوی سینمای فرانسه
– زادروز گوتام شانتیلال ادانی در سال ۱۹۶۲م؛ کارآفرین و سرمایه‌دار اهل هند که در نوامبر ۲۰۲۲م، با دارایی خالص ۱۳۸٫۱ میلیارد دلار بر اساس مجلۀ فوربز و ۱۳۳ میلیارد دلار بر اساس بلومبرگ، ثروت‌مندترین فرد آسیا و سومین فرد ثروت‌مند جهان است که با فاصله‌ای نزدیک پس از جف بزوس قرار دارد.
– زادروز لیونل مسی در سال ۱۹۸۷م؛ بازیکن فوتبال آرژانتینی
درگذشت
– درگذشت هونگ‌وو در سال ۱۳۹۸م؛ بنیان‌گذار و نخستین امپراتور دودمان پادشاهی مینگ در چین
– درگذشت والتر راتناو در سال ۱۹۲۲م؛ سیاست‌مدار، نویسنده، خطیب و کارخانه‌دار آلمانی که به‌عنوان وزیر امور خارجۀ آلمان در جمهوری وایمار فعالیت می‌کرد.
– درگذشت فرانتیشک کوپکا در سال ۱۹۵۷م؛ نقاش و گرافیست اهل چک و یکی از پیشگامان و پدیدآورندگان جنبش هنر انتزاعی و سبک اورفیسم (حجم‌گرایی)
– درگذشت ارنست والتون در سال ۱۹۹۵م؛ فیزیک‌دان ایرلندی که به‌خاطر فعالیت مشترکش با جان داگلاس کاکرافت، در جهت شکافتن اتم در دانشگاه کمبریج در سال ۱۹۵۱م مفتخر به‌دریافت جایزۀ نوبل گردید.
