چهاردهم/۱۴ اکتبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی دسر
– روز جهانی استاندارد
وقایع
– در سال ۱۹۱۵م؛ بلغارستان بهطرفداری از آلمان و اتریشمجارستان، بهصربستان اعلام جنگ نمود و عملاً وارد جنگ جهانی اول شد.
– در سال ۱۹۴۷م؛ یک خلبان آمریکایی (چاک یِیگر) برای نخستینبار با سرعتی بیشتر از سرعت صوت پرواز کرد و بهاصطلاح دیوار صوتی را شکست.
– در سال ۱۹۶۲م؛ با کشف پایگاههای موشکهای هستهای میانبُرد شوروی در کوبا توسط هواپیماهای جاسوسی آمریکا، بحران موشکی کوبا آغاز شد. این مناقشه میان ۲ ابرقدرت دوران جنگ سرد، جهان را تا آستانۀ جنگ هستهای پیش برد.
زادروزها
– زادروز ماسائوکا شیکی در سال ۱۸۶۷م؛ شاعر، نویسنده و منتقد ادبی اهل ژاپن و از چهرههای اصلی در توسعۀ شعر هایکو مدرن در ژاپن
– زادروز دوایت دیوید آیزنهاور در سال ۱۸۹۰م؛ ژنرال ۵ ستاره و سیاستمدار آمریکایی و سیوچهارمین رئیسجمهور ایالات متحدۀ آمریکا
– زادروز هانا آرنت در سال ۱۹۰۶م؛ فیلسوف (فلسفۀ سیاسی) و تاریخنگار آلمانیآمریکایی و از مهمترین اندیشمندانی بود که آرا و افکارش، تأثیری ژرف در سدۀ ۲۰م بر جای گذاشت.
– زادروز ریموند دیویس جونیور در سال ۱۹۱۴م؛ شیمیدان و فیزیکدان آمریکایی و برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک در سال ۲۰۰۱م، بهخاطر کار بر روی نظریۀ نوترینوها
– زادروز موبوتو سسه سوکو در سال ۱۹۳۰م؛ رئیسجمهور و دیکتاتور زئیر برای ۳۲ سال که مسئول قتل پاتریس لومومبا شناخته میشود و همچنین با اختلاس بیش از ۵/۵ میلیارد دلار آمریکایی از کشور خود، عنوان سومین رهبر فاسد آفریقایی در چند دهۀ گذشته را دارا است.
– زادروز سر کلیف ریچارد در سال ۱۹۴۰م؛ خواننده، نوازنده، بازیگر و کارآفرین انگلیسی
– زادروز مردخای وانونو در سال ۱۹۵۲م؛ اسرائیلی مراکشیتبار که تکنسین نیروگاه اتمی دیمونا اسرائیل بود و در سال ۱۹۸۶م، در مصاحبه با هفتهنامۀ بریتانیایی ساندیتایمز، اطلاعات و تصاویری محرمانه از این نیروگاه و کلاهکهای اتمی اسرائیل را در اختیار این نشریۀ انگلیسی قرار داد.
– زادروز آشر در سال ۱۹۷۸م؛ خوانندۀ آمریکایی که در صنعت موسیقی بهعنوان شاهزادۀ آر اند بی شناخته میشود.
درگذشت
– درگذشت اروین رومل در سال ۱۹۴۴م؛ نظامی، فیلدمارشال و نظریهپرداز جنگی آلمانی که فرماندهی یگانهای مختلفی را در طول جنگ جهانی دوم بر عهده داشت. او بهرفتار مناسب با زیردستان، اسیران جنگی و دشمنانش شناخته میشود و هیچگاه متهم بهجنایات جنگی نشدهاست.
– درگذشت بینگ کرازبی در سال ۱۹۷۷م؛ خواننده و بازیگر مشهور آمریکایی
– درگذشت آلیس نیل در سال ۱۹۸۴م؛ نقاش آمریکایی که آثارش بهخاطر استفادۀ اکسپرسیونیستی از خط و رنگ و همچنین قدرت احساساتشان قابل توجه هستند.
– درگذشت لئونارد برنستین در سال ۱۹۹۰م؛ آهنگساز، رهبر ارکستر، نویسنده، موسیقیدان، مدرس موسیقی و نوازندۀ پیانو اهل ایالات متحدۀ آمریکا و از نخستین رهبران ارکستر آمریکا که بهشهرت جهانی رسید.
– درگذشت هارولد رابینز در سال ۱۹۹۷م؛ نویسندۀ آمریکایی
– درگذشت بنوآ مندلبرات در سال ۲۰۱۰م؛ ریاضیدان فرانسویتبار آمریکایی که بهپدر هندسۀ فراکتالی شهرت یافتهاست.