بیستودوم/۲۲ اسفندماه در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز بزرگداشت شهدا در ایران
وقایع
زادروزها
– زادروز عبدالقادر بن صالح جنگیدوست گیلانی (رئیس عبدالقادر گیلانی) در سال ۴۵۷خ؛ عارف، صوفی، محدث، رئیس و شاعر ایرانی سدۀ پنجم و ششم ه.ق که بنیانگذار سلسلۀ تصوف قادریه (منتسب بهعبدالقادر) بود. او از سرشناسان بزرگان تصوف و شیخ طریقۀ قادریه است. کنیۀ وی «ابومحمد» و لقبش «محیالدین» است.
– زادروز محمود بهزاد در سال ۱۲۹۲خ؛ مترجم، مؤلف و زیستشناس که او را پدر زیستشناسی مدرن ایران میدانند. وی پدر فرامرز بهزاد، استاد زبان و ادبیات آلمانی اهل ایران است.
– زادروز مرتضی جاویدی (اشلو) در سال ۱۳۳۷خ؛ نظامی ایرانی که در جنگ ایران و عراق بهعنوان فرماندۀ گردان فجر، لشکر ۳۳ المهدی سپاه پاسداران فعالیت میکرد که در عملیات کربلای ۵ کشتهشد.
درگذشت
– درگذشت ایرج میرزا (جلالالممالک، فخرالشعرا) در سال ۱۳۰۴خ؛ از جمله شاعران برجستهٔ ایرانی در عصر مشروطیت (اواخر دورۀ قاجار و اوایل دورۀ پهلوی) و از پیشگامان تجدد در ادبیات فارسی که در قالبهای گوناگون شعر سروده و ارزشمندترین اشعارش مضامین انتقادی، اجتماعی، احساسی و تربیتی دارند. شعر ایرج ساده و روان و گاهی دربرگیرندهٔ واژهها و گفتارهای عامیانهست و اشعار او از جمله اشعار اثرگذار بر شعر دورۀ مشروطیت بود.
– درگذشت نادر جهانبانی در سال ۱۳۵۷خ؛ خلبان نیروی هوایی شاهنشاهی ایران و پدر آکروجت ایران که بهحکم صادق خلخالی، حاکم شرع وقت در زندان قصر تیرباران شد.
– درگذشت حسین گلگلاب در سال ۱۳۶۳خ؛ گیاهشناس، ادیب، نویسنده، شاعر، مترجم، استاد دانشگاه، نوازنده، موسیقیدان، عکاس و هنرمند ایرانی که بهزبانهای فرانسه، انگلیسی، روسی، عربی و لاتین تسلط داشت و در زمینۀ معادلیابی برای واژههای علمی از متخصصان فرهنگستان ایران بود. سرودههای مشهور «ای ایران» و «آذرآبادگان» از جمله کارهای اوست.
– درگذشت مریم فیروز در سال ۱۳۸۶خ؛ یکی از چهرههای شاخص سیاسی ایران در دوران پهلوی دوم، از مخالفان حکومت سلطنتی و عضو حزب توده، مؤسس سازمان زنان حزب تودۀ ایران و از فعالان حقوق زنان در ایران که دختر شاهزاده عبدالحسین میرزا فرمانفرما، نخستوزیر ایران در دوران احمدشاه و همسر نورالدین کیانوری از رهبران حزب توده ایران بود. او مدتی پس از انقلاب ۱۳۵۷خ ایران، در تاریخ ۱۷ بهمنماه ۱۳۶۱خ بهاتهام جاسوسی دستگیر و زندانی شد.
– درگذشت سیدضیاءالدین شادمان در سال ۱۳۸۷خ؛ ورزشکار و سیاستمدار ایران دوران محمدرضاشاه پهلوی