بیستودوم/۲۲ اکتبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی آگاهی و توجه بهلُکنت زبان
وقایع
– در سال ۱۹۳۸م؛ نخستین ماشین فتوکپی با نام زیراکس ساختهشد.
– در سال ۱۹۶۲م؛ در جریان بحران موشکی کوبا، جان اف. کندی، رئیسجمهور وقت ایالات متحدۀ آمریکا، دستور محاصرۀ دریایی این جزیره را بهدلیل آگاهییافتن از وجود پایگاههای موشکی شوروی در آن، در رادیو و تلویزیون صادر کرد.
زادروزها
– زادروز یوهان رینهولد فورستر در سال ۱۷۲۹م؛ لوتریانیسم آلمانی و پژوهشگر تاریخ طبیعی اسکاتلند
– زادروز فرانتس لیست در سال ۱۸۱۱م؛ آهنگساز دورۀ رمانتیک، نوازندۀ پیانو، تنظیمکننده، معلم موسیقی، و نویسندۀ مجار
– زادروز سارا برنهارت در سال ۱۸۴۴م؛ هنرپیشۀ تئاتر اهل فرانسه و انتخابشده بهعنوان مشهورترین بازیگر زن تاریخ
– زادروز ایوان الکسیویچ بونین در سال ۱۸۷۰م؛ نویسنده و شاعر معاصر روس و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۳۳م
– زادروز کلینتون ژوزف دیویسون در سال ۱۸۸۱م؛ فیزیکدان آمریکایی که در سال ۱۹۳۷م بهعلت پدیدۀ پراش الکترونها بهواسطۀ کریستالها موفق بهدریافت جایزۀ فیزیک نوبل گردید. او این جایزه را بههمراه جرج پاجت تامسون که بهصورت جداگانه، اما همزمان موفق بهاین کشف شدهبود، مشترکاً دریافت کرد.
– زادروز جان سیلاس رید در سال ۱۸۸۷م؛ شاعر، روزنامهنگار و انقلابی کمونیست آمریکایی و همچنین از پشتیبانان بلشویکها و حکومت شوروی و از طرفداران ولادیمیر لنین
– زادروز روبرت کاپا (آندریی فریدمان) در سال ۱۹۱۳م؛ عکاس انسانگرا و ضدجنگ و فتوژورنالیست مجارستانی
– زادروز دوریس می لسینگ در سال ۱۹۱۹م؛ نویسندۀ صوفی و فمینیست انگلیسی و برندۀ جایزۀ ادبیات نوبل در سال ۲۰۰۷م که یازدهمین زن برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات و مسنترین برندۀ این جایزه (هنگام دریافت) بود.
– زادروز لو یاشین در سال ۱۹۲۹م؛ دروازهبان نامدار تیم ملی فوتبال شوروی که از او بهعنوان بهترین دروازهبان تاریخ فوتبال یاد میشود. همچنین وی تنها دروازهبان تاریخ فوتبال است که توپ طلا را کسب کردهاست.
– زادروز نوال سعداوی در سال ۱۹۳۱م؛ نویسنده، کنشگر اجتماعی، فمینیست، روانپزشک، و پزشک مصری که بهگمان برخی، وی بزرگترین نمایندۀ زنان رماننویس عرب است که در رمانهایش بیش از همه بهزندگی خود پرداختهاست.
– زادروز کاترین دنو در سال ۱۹۴۳م؛ هنرپیشه، خواننده، مدل و تهیهکنندۀ مشهور فرانسوی
– زادروز آرسن ونگر در سال ۱۹۴۹م؛ بازیکن و سرمربی بازنشستۀ فرانسوی و رئیس توسعۀ جهانی فوتبال در فیفا
درگذشت
– درگذشت شارل مارتل (شارل چکش) در سال ۷۴۱م؛ کاخسالار و دوک و شاهزادۀ فرانکها که درخشش و نامداری او برای جنگ تور در سال ۷۳۲م بود؛ وی با شکست مسلمانانی که در ایبریا پیشروی نمودهبودند، رهاییدهندۀ اروپا شناخته شدهاست. شکستی که او بهمسلمانان داد، مرزهای فرانکها را در اروپای غربی از تاختوتاز آنها و گسترش اسلام آسوده ساخت. او که فرماندهای زیرک و خوشاندیشه بود، نماد یک قهرمان در دوران تاریک شمرده میشد.
– درگذشت پُل سِزان در سال ۱۹۰۶م؛ از تأثیرگذارترین نقاشان مدرن فرانسوی و همچنین یکی از برجستهترین نقاشان پسادریافتگر (پسادریافتگری یا پُستامپرسیونیسم یا پساامپرسیونیسم؛ یک جنبش هنری گسترده)
– درگذشت آرنولد جی. توینبی در سال ۱۹۷۵م؛ تاریخدان انگلیسی
– درگذشت آلبرت سنت جورجی در سال ۱۹۸۶م؛ کاراندامشناس (فیزیولوژی) اهل مجارستان و برندۀ جایزۀ نوبل فیزیولوژی یا پزشکی در سال ۱۹۳۷م که اعتبار او بهدلیل کشف ویتامین ث و اجزا و واکنشهای چرخۀ اسید سیتریک است.
– درگذشت لویی پیر آلتوسر در سال ۱۹۹۰م؛ جامعهشناس و فیلسوف مارکسیست فرانسوی که از بالاترین مقامات آکادمیک حزب کمونیست فرانسه بود و نظریههایش عمدتاً در پاسخ بهخطراتی (همچون مارکسیسم انسانگرایانۀ مکتب فرانکفورت) بودند که بهزعم او، بنیانهای نظری مارکسیسم را تهدید میکرد.
– درگذشت کینگزلی آمیس در سال ۱۹۹۵م؛ شاعر، رماننویس، منتقد و آموزگار اهل انگلستان