بیستونهم/۲۹ نوامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی همبستگی با مردم فلسطین
وقایع
– در سال ۱۹۴۵م؛ جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی اعلام موجودیت کرد.
– در سال ۱۹۴۷م؛ مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامآ ۱۸۱ (۳۳ موافق از جمله ایالات متحده، شوروی و فرانسه، ۱۳ مخالف از جمله ایران، عراق، عربستان سعودی و ترکیه، ۱ غایب یعنی تایلند و ۱۰ ممتنع از جمله چین و بریتانیا) سرزمین فلسطین را به ۲ کشور فلسطین (۴۵%) و اسرائیل (۵۵%) تقسیم کرد.
– در سال ۱۹۵۰م؛ نیروهای کرۀشمالی و چین در جریان جنگ کره، قوای سازمان ملل متحد را مجبور به عقبنشینی از کرۀشمالی کردند.
– در سال ۲۰۱۰م؛ برای منع ساخت منارۀ مساجد در سوئیس، همهپرسی برگزاری شد.
زادروزها
– زادروز گائتانو دونیزتی در سال ۱۷۹۷م؛ آهنگساز ایتالیایی
– زادروز کریستیان یوهان دوپلر در سال ۱۸۰۳م؛ فیزیکدان و ریاضیدان اتریشی که شهرت او بیشتر بهخاطر اثر دوپلر (در فیزیک امواج میگوید که بسامد یک موج بر اثر حرکت فرستنده یا گیرندۀ آن تغییر میکند) است.
– زادروز لوییزا می الکات در سال ۱۸۳۲م؛ رماننویس آمریکایی
– زادروز تزی شی (یا؛ تزو شی) در سال ۱۸۳۵م؛ ملکۀ قدرتمند و پُرنفوذ دودمان چینگ بود که در عمل حکمران چین بود. او در ابتدا و دوران جوانی بهعنوان صیغه امپراتور شیانفنگ بهدربار راه یافت. تزوشی بهتدریج در حرم رشد کرد و فرزندی را بهدنیا آورد که بعد از مرگ همسرش شیانفنگ، تونگژی امپراتور چین شد. او در سال ۱۸۷۵م با درگذشت پسرش، گوانجو از اقوام خود را بر مسند امپراتوری چین نشاند. وی حکمرانی محافظهکار و با سیاستهای اصلاحات گوانگجو مخالف بود و بههمینخاطر او را در خانه حبس کرد. با مرگ او، سلسلۀ چینگ بعد از چندسال برچیدهشد.
– زادروز جان آمبروز فلمینگ در سال ۱۸۴۹م؛ مهندس برق و فیزیکدان انگلیسی و مخترع دیود
– زادروز آنتونیو اگاس مونیس در سال ۱۸۷۴م؛ متخصص عصبشناسی و از توسعهدهندگان آنژیوگرافی مغری اهل پرتغال و یکی از بنیانگذاران جراحی روانی که در سال ۱۹۴۹م بهخاطر توسعۀ یک نوع عمل جراحی بهنام لوکوتومی که امروزه با عنوان لوبوتومی شناخته میشود، بههمراه والتر رودلف هس، برندۀ جایزۀ نوبل فیزیولوژی و پزشکی شد. وی اولین پرتغالیای است که برندۀ این جایزه شدهاست.
– زادروز کلایو استیپلز لوئیس در سال ۱۸۹۸م؛ نویسندۀ مشهور ایرلندی
– زادروز طاهر صلاحوف در سال ۱۹۲۸م؛ نقاش مشهور آذربایجانی که از پیشگامان سبک سخت در هنر نقاشی و نیز هنر کمونیستی محسوب میشد.
– زادروز جان مایال در سال ۱۹۳۳م؛ ترانهسرا، خواننده و گیتاریست چیرهدست انگلیسی سبک بلوز و مرشد موسیقی بلوز بریتانیا
– زادروز استنلی آن دانهام در سال ۱۹۴۲م؛ مادر باراک اوباما، مردمشناس آمریکایی که در زمینۀ مردمشناسی اقتصادی و توسعۀ روستایی تخصص داشت.
– زادروز سیلویو رودریگز دومینگز در سال ۱۹۴۶م؛ خواننده، آهنگساز و گیتاریست کوبایی که در جریان انقلاب کوبا در فضای موسیقی کشورش ظهور کرد. سیلویو از جمله خوانندگانی با درجۀ اهمیت بینالمللی است.
– زادروز رایان گیگز در سال ۱۹۷۳م؛ مربی و فوتبالیست پیشین ولزی و عضو سابق تیم فوتبال منچستریونایتد و سرمربی تیم ملی ولز و پُرافتخارترین فوتبالیست تاریخ بریتانیا
درگذشت
– درگذشت کلودیو مونتهوردی در سال ۱۶۴۳م؛ آهنگساز، خواننده و نوازندۀ ایتالیایی
– درگذشت ماریا ترزا (ماریای کبیر) در سال ۱۷۸۰م؛ برای ۴۰ سال آرشیدوشس اتریش، ملکۀ مجارستان، کرواسی، بوهم، ایتالیا، لهستان، امپراتریس مقدس روم و فرمانروای آلمان بود و در زمانی بهقدرت رسید که اوضاع کشور بسیار بههمریخته بود و جنگ جانشینی برای بهدستآوردن سلطنت بهپا شدهبود، اما وی با اصلاحات مدرن توانست بر مشکلات پیروز شود و امپراتوری اتریش را بهیک کشور مقتدر تبدیل کند. او بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین و قدرتمندترین امپراتریسهای تاریخ مقدس روم شناخته میشود و بهدلیل تأثیرات و اقتدار بسیاری که در امپراتوری مقدس روم داشت، بیشتر بهعنوان امپراتریس ماریا ترزا شناخته میشد.
– درگذشت جاکومو پوچینی در سال ۱۹۲۴م؛ آهنگساز ایتالیایی که مهمترین اپرانویس دوران خود پس از جوزپه وردی است.
– درگذشت اریک ولفگانگ کورنگلد در سال ۱۹۵۷م؛ آهنگساز، رهبر ارکستر، و نوازندۀ اتریشیآمریکایی سبک نئورمانتیک که یکی از تأثیرگذارترین و مهمترین آهنگسازان تاریخ هالیوود بهشمار میآید که برای فیلمهای هالیوود موزیک میساخت.
– درگذشت آرچیبالد الک لیچ در سال ۱۹۸۶م؛ بازیگر آمریکاییانگلیسی در ردۀ دوم برترین هنرپیشگان مرد تاریخ سینما که جایزۀ اسکار افتخاری چهلودومین مراسم آکادمی جوایز بهوی اهدا شد.
– درگذشت دن فلیوین در سال ۱۹۹۶م؛ هنرمند مینیمالیست آمریکایی و از نمایندگان جنبشآرت (سادهگرایی؛ یک مکتب هنری)
– درگذشت سِر جرج هریسون در سال ۲۰۰۱م؛ موسیقیدان، ترانهسرا، تهیهکنندۀ انگلیسی و عضو گروه بیتلز
– درگذشت یورن اوتزن در سال ۲۰۰۸م؛ معمار دانمارکی که مشهورترین کار وی ساختمان اپرای بزرگ شهر سیدنی است. ساختمان مجلس ملی کویت نیز از آثار اوست.
– درگذشت ماریو مونیچلی در سال ۲۰۱۰م؛ کارگردان و فیلمنامهنویس ایتالیایی که بههمراه لوئیجی کومنچینی و دینو ریسی از استادان ژانر کمدی ایتالیایی بود. او یکی از برجستهترین فیلمسازان دوران پس از جنگ ایتالیا بهشمار میرفت.
– درگذشت موریس ویلکس در سال ۲۰۱۰م؛ دانشمند علوم کامپیوتر اهل بریتانیا که در سال ۱۹۶۷م برندۀ جایزۀ تورینگ شد.