بیست‌و‌چهارم/۲۴ ژانویه در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی خنده از ته دل
وقایع
– در سال ۱۶۶۷م؛ معاهدۀ تاریخی بردا میان انگلیس و هلند به‌امضا رسید و به‌موجب آن، هلند تمام حقوق و مستعمرات خود در آمریکا را به‌انگلیس واگذار کرد.
– در سال ۱۸۶۲م؛ بخارست پایتخت رومانی شد.
– در سال ۱۹۳۹م؛ مرگ‌آورترین زمین‌لرزۀ تاریخ شیلی در چیلان (یا شیلان) بیو بیو رخ داد.
– اعلام استقلال کشور هند توسط مجلس مؤسسان هندوستان در سال ۱۹۴۷م
– در سال ۱۹۸۴م؛ اولین مکینتاش به‌فروش رفت.
زادروزها
– زادروز ژان رانک در سال ۱۶۷۴م؛ نقاش فرانسوی که عمدتاً در پرتره فعال بود و زیر نظر پدرش آنتوان رانک و شاگرد سابق پدرش هیاسنت ریگاود آموزش دید و در دربار لویی پانزدهم فرانسه و (از ۱۷۲۳م به بعد) فیلیپ پنجم اسپانیا خدمت کرد.
– زادروز کریستیان فرر فن (یا ولف) در سال ۱۶۷۹م؛ فیلسوف آلمانی که به‌لاتین می‌نوشت و همچنین مطالعاتی در ریاضیات و فیزیک و نظراتی دربارۀ اقتصاد داشت.
– زادروز پیر بومارشه در سال ۱۷۳۲م؛ نمایش‌نامه‌نویس، ساعت‌ساز، مخترع، موسیقی‌دان، دیپلمات، فراری، جاسوس، ناشر، دلال اسلحه، هَجونویس، سرمایه‌گذار و انقلابی قرن ۱۸م فرانسوی‌آمریکایی
– زادروز موتزیو کلمنتی در سال ۱۷۵۲م؛ آهنگ‌ساز، رهبر ارکستر، ناشر موسیقی و سازندۀ پیانو اهل ایتالیا
– زادروز ارنست هوفمان در سال ۱۷۷۶م؛ نویسنده و آهنگ‌ساز آلمانی و از تأثیرگذارترین چهره‌های رمانتیسم در ادبیات آلمان
– زادروز ماری ادوارد وایانت در سال ۱۸۴۰م؛ سوسیالیست انقلابی معروف فرانسوی که در سال ۱۹۰۰م با کمک هم‌فکرانش، حزب سوسیالیست انقلابی فرانسه را بنیان گذاشت.
– زادروز هرمان ابینگ هاوس در سال ۱۸۵۰م؛ روان‌شناس آلمانی که به‌عنوان پیشرو مطالعات تجربی حافظه شناخته می‌شود. همچنین منحنی فراموشی و وقفه در یادگیری ابداعی وی، از شهرت بسیاری برخوردار است؛ او اولین فردی است که منحنی آموزش را توصیف کرد. او همچنین پدر و توسعه‌دهندۀ فلسفۀ نئوکانتی فیلسوف ژولیس ابینگ هاوس بود.
– زادروز ایدیت وارتون در سال ۱۸۶۲م؛ نویسندۀ داستان کوتاه و طراح اهل ایالات متحده آمریکا و نخستین زن برندۀ جایزۀ پولیتزر
– زادروز کارل هرمان فرانک در سال ۱۸۹۸م؛ سیاست‌مدار نازی و از سال ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵م نخست‌وزیر مناطق اشغالی بوهم و موراویا در زمان فرماندهی کورت دالوگ در آنجا بود. وی در قتل‌عام لیدیسه نقش مهمی داشت.
– زادروز رابرت مادرول در سال ۱۹۱۵م؛ نقاش، چاپ‌گر، نویسنده و ویراستار، متفکر و نویسندۀ پیشرو و همین‌طور سخنگو در میان نقاشان مکتب اکسپرسیونیسم انتزاعی
– زادروز دزموند جان موریس در سال ۱۹۲۸م؛ جانورشناس، رفتارشناس و انسان‌شناس محبوب بریتانیایی و نقاش سوررئالیست، مجری تلویزیونی و نویسنده‌ای محبوب
– زادروز یوآخیم گاوک در سال ۱۹۴۰م؛ رئیس‌جمهور سابق آلمان که قبلاً یک کشیش لوتری بود و به‌عنوان یکی از فعالان برجستۀ ضد کمونیست حقوق مدنی در آلمان شرقی شناخته شده‌است. او یکی از بنیان‌گذاران یکی از جنبش‌های مخالف در آلمان شرقی بود که به‌سقوط دیکتاتوریِ مورد حمایت اتحاد جماهیر شوروی کمک بسیاری کرد. پس از اتحاد ۲ آلمان، او به‌عنوان اولین کمیسر فدرال برای آرشیو اشتازی، توسط مجلس فدرال انتخاب شد و در این سِمَت بود و به‌عنوان یک شکارچی اشتازی و مدافع خستگی‌ناپذیر دموکراسی و افشای جنایات پلیس مخفی سابق کمونیستی شناخته شده‌است.
– زادروز دَن شِختمَن در سال ۱۹۴۱م؛ استاد علوم مواد در تخنیون و برندۀ جایزۀ نوبل شیمی در سال ۲۰۱۱م به‌خاطر کشف شبه‌کریستال
– زادروز میچیو کاکو در سال ۱۹۴۷م؛ فیزیک‌دان مشهور آمریکایی ژاپنی‌تبار
– زادروز دیوید میلز در سال ۱۹۵۹م؛ نویسندۀ بی‌خدای آمریکایی و معتقد به‌عدم آشتی علم با دین
درگذشت
– درگذشت آمادئو کلمنته مودیلیانی در سال ۱۹۲۰م؛ نقاش و مجسمه‌ساز برجستۀ یهودی‌تبار ایتالیایی
– درگذشت ماریا مندل در سال ۱۹۴۸م؛ نظامی اتریشی در دورۀ رایش سوم و فرماندۀ کمپ زنان در اردوگاه مرگ آشویتس
– درگذشت گریگور یقیکیان در سال ۱۹۵۱م؛ کنش‌گر سیاسی، روزنامه‌نگار، نمایش‌نامه‌نویس و کارگردان تئاتر ارمنی که در رشت و انزلی ساکن بود.
– درگذشت وینستون چرچیل در سال ۱۹۶۵م؛ سیاست‌مدار، افسر ارتش و نویسندۀ بریتانیایی و معتقد به‌لیبرالیسم اقتصادی و امپریالیست
– درگذشت آرام باگراتی نالباندیان در سال ۱۹۸۷م؛ فیزیک‌دان اهل ارمنستان و اتحاد شوروی و بنیان‌گذار انستیتو فیزیک شیمیایی در ایروان ارمنستان و عضو انجمن علمی و دبیر دپارتمان شیمی فرهنگستان ملی علوم ارمنستان که مؤلف بیش از ۴۰۰ مقالۀ علمی و ۵ رسالۀ علمی بود.
– درگذشت ویلیام گریفیث ویلسون (بیل ویلسون) در سال ۱۹۷۱م؛ پایه‌گذار اصلی انجمن الکلی‌های گمنام و و قدم‌های دوازده‌گانه
– درگذشت هرتا اوبرهویزر در سال ۱۹۷۸م؛ فیزیک‌دان آلمانی که در دوران جنگ جهانی دوم در اردوگاه آشویتس و اردوگاه کار اجباری راونسبروک نازی‌ها، تحت سرپرستی دکتر کارل گبهارت در آزمایش‌های مخوف پزشکی شرکت می‌کرد.
– درگذشت تئودور رابرت (تد باندی) در سال ۱۹۸۹م؛ قاتل سریالی آمریکایی
– درگذشت تورگود مارشال در سال ۱۹۹۳م؛ وکیل آمریکایی و از مبارزان جنبش حقوق مدنی در آمریکا و اولین سیاه‌پوستی که عضو دادگاه عالی ایالات متحده شد.
– درگذشت جیانی آنیلی در سال ۲۰۰۳م؛ کارخانه‌دار، مدیر و سرمایه‌دار اصلی شرکت سرمایه‌گذاری اکسور بود. شرکت اکسور بزرگ‌ترین شرکت سرمایه‌گذاری ایتالیا است و می‌توان از شرکت‌های خودروسازی فیات، کرایسلر، آلفا رومئو، لانچیا، داج، مازراتی، جیپ، رم تراکس، ایوکو و فراری، گروه رسانه‌ای و نشریۀ اکونومیست، بانک لئوناردو، شرکت تجهیزات استخراج نفت و گاز ولتک و باشگاه ورزشی یوونتوس به‌عنوان بخش اعظم دارایی‌های این شرکت نام برد.
