دوازدهم/۱۲ ژوئن در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی فلافل
– روز جهانی مبارزه با کار کودکان
وقایع
– در سال ۱۸۱۲م؛ ناپلئون بناپارت، امپراتور فرانسه، حمله به‌روسیه را آغاز کرد.
– در سال ۱۸۹۸م؛ ملی‌گرایان اهل فیلیپین، اعلام استقلال و جداشدن این کشور از اسپانیا را اعلام داشتند.
– در سال ۱۹۰۱م؛ کوبا تحت‌الحمایۀ ایالات متحده شد.
– در سال ۱۹۶۴م؛ یک دادگاه رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی، نلسون ماندلا و دیگر اعضای کنگرۀ ملی آفریقا را به‌جرم کارشکنی، خیانت و توطئه، به‌حبس ابد محکوم کرد.
– در سال ۱۹۸۲م؛ ۷۵ هزار نفر در پارک مرکزی شهر نیویورک در ایالات متحده به‌همراه تنی چند از ستارگان موسیقی، علیه سلاح‌های هسته‌ای، به‌تظاهرات پرداختند.
زادروزها
– زادروز یوهانا اشپیری در سال ۱۸۲۷م؛ رمان‌نویس و نویسندۀ داستان‌های کودکان
– زادروز کارل پففر ویلدنبروخ در سال ۱۸۸۸م؛ ژنرال آلمانی در دورۀ رایش سوم و فرماندۀ لشکر چهارم زرهی اساس
– زادروز اگون شیله در سال ۱۸۹۰م؛ نقاش اتریشی و یکی از شاگردان گوستاو کلیمت و یکی از نقاشان مهم فیگوراتیو (نقاشی و تندیس) اوایل قرن ۲۰م که خودنگاره‌ها و بدن‌های پیچان، یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های نقاشی او هستند که از وی، هنرمندی اکسپرسیونیست (هیجان‌نمایی، بیان‌گرایی) می‌سازند.
– زادروز اتو اسکورتسنی در سال ۱۹۰۸م؛ سرهنگ‌دوم وافن اساس و معروف‌ترین و ماهرترین تکاور حاضر در جنگ جهانی دوم که مشهورترین عملیاتی که وی رهبری کرد، عملیات بلوط برای آزادسازی موسولینی در سال ۱۹۴۳م و به‌دستور هیتلر بود که با موفقیت کامل انجام شد.
– زادروز میلوان جیلاس در سال ۱۹۱۱م؛ سیاست‌مدار، نظریه‌پرداز و نویسنده در یوگسلاوی کمونیست که یکی از چهره‌های کلیدی در جنبش پارتیزانی یوگسلاوی در طول جنگ جهانی دوم و همچنین دولت پس از جنگ و عضو بلندپایۀ حزب کمونیست یوگسلاوی بود. او خود را یک سوسیالیست دموکراتیک می‌دانست و به‌یکی از شناخته‌شده‌ترین و برجسته‌ترین مخالفان در یوگسلاوی سابق و کل بلوک شرق تبدیل شد.
– زادروز جرج هربرت واکر بوش در سال ۱۹۲۴م؛ سیاست‌مدار آمریکایی و چهل‌و‌یکمین رئیس‌جمهور ایالات متحدۀ آمریکا از حزب جمهوری‌خواه
– زادروز آنه فرانک در سال ۱۹۲۹م؛ نویسندۀ یهودی آلمانی که پس از مرگش به‌واسطۀ چاپ دفترچۀ خاطرات روزانه‌اش، خاطرات یک دختر جوان، شهرت جهانی پیدا کرد. این خاطرات بازگوکنندۀ مستندی از تجربۀ پنهان‌شدن وی و خانواده‌اش در طول اشغال هلند توسط آلمان نازی در جنگ جهانی دوم است و یکی از شناخته‌شده‌ترین کتاب‌های جهان است و چندین نمایشنامه و فیلم بر اساس آن ساخته شده‌است.
– زادروز جین وایلدر در سال ۱۹۳۳م؛ بازیگر کمدی، کارگردان و نویسندۀ آمریکایی
– زادروز استفان ساندورفی در سال ۱۹۴۸م؛ نقاش مجارستانی
– زادروز جردن برنت پیترسون در سال ۱۹۶۲م؛ روان‌شناس بالینی، نویسنده و منتقد فرهنگی، و استاد روان‌شناسی که موضوعات اصلی مطالعات او روان‌شناسی بالینی، روان‌شناسی اجتماعی، و روان‌شناسی شخصیت، با علاقۀ خاص به‌روان‌شناسی دین و باور ایدئولوژیک، و ارزیابی و بهبود شخصیت و عملکرد کاری است.
درگذشت
– درگذشت دیگو ولاسکس د کوئیار در سال ۱۵۲۴م؛ کاشف اسپانیایی و گشاینده و همچنین فرماندار کوبا از سوی دولت اسپانیا
– درگذشت ویلیام کالینز در سال ۱۷۵۹م؛ شاعر انگلیسی
– درگذشت ویلیام کالن براینت در سال ۱۸۷۸م؛ شاعر آمریکایی سدۀ ۱۹م
– درگذشت فردریک پسی در سال ۱۹۱۲م؛ اقتصاددان فرانسوی که به‌همراه آنری دونان، توانست برندۀ نخستین جایزۀ صلح نوبل در سال ۱۹۰۱م بشود. او پدر پل پسی، زبان‌شناس بزرگ فرانسوی بود.
– درگذشت میخائیل نیکلایویچ توخاچفسکی (ناپلئون سرخ) در سال ۱۹۳۷م؛ ژنرال اهل اتحاد جماهیر شوروی که از معدود نظامیان مدرن شوروی در دهۀ ۱۹۳۰م بود. در جریان تصفیه‌های مشهور دهۀ ۱۹۳۰م شوروی، وی از خطرناک‌ترین مخالفان و توطئه‌گران علیه ژوزف استالین و رژیم‌اش شناسایی شد و محاکمه و اعدام گردید.
– درگذشت الدرد گریگوری پِک در سال ۲۰۰۳م؛ هنرپیشۀ آمریکایی و یکی از محبوب‌ترین ستارگان سینما در دهه‌های ۴۰ تا ۶۰م
– درگذشت گئورگ شاندور لیگِتی در سال ۲۰۰۶م؛ آهنگ‌ساز یهودی مجارتبار اهل رومانی که بسیاری او را در زمرۀ بزرگ‌ترین آهنگ‌سازان موسیقی سازی قرن ۲۰م برمی‌شمارند.
– درگذشت الینور اوستروم در سال ۲۰۱۲م؛ متفکر اقتصاد سیاسی اهل آمریکا که در سال ۲۰۰۹م موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل علوم اقتصادی شد و در عین حال، اولین زنی است که تاکنون این جایزه را دریافت کرده‌است.
– درگذشت هنری هیل جونیور در سال ۲۰۱۲م؛ گانگستر آمریکایی که از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۸۰م با خانوادۀ جنایت‌کار لوچس در شهر نیویورک در ارتباط بود؛ زمانی که به‌اتهام مواد مخدر دستگیر شد، یک خبرچین در ادارۀ تحقیقات فدرال شد. او بر علیه یاران سابق مافیایی خود شهادت داد که منجر به ۵۰ محکومیت شد. وی متعاقباً وارد برنامۀ حفاظت از شاهد شد، اما در اوایل دهۀ ۱۹۹۰م از برنامه حذف گشت.
