نوزدهم/۱۹ سپتامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی سیبخوردن
وقایع
– در سال ۱۷۹۶م؛ جرج واشنگتن، نخستین رئیسجمهور آمریکا، نطق تودیع خود را بهطبع رساند و در آن، از مردم خود خواست تا در منازعات جهانی بیطرف بمانند و از هرگونه اتحاد پایدار و بغرنج با اروپا بپرهیزند.
– در سال ۱۹۸۸م؛ سازمان فضایی اسرائیل، اولین ماهوارۀ ساخت این کشور با نام اوفک-۱ را در مدار زمین قرار داد.
– در سال ۱۹۹۱م؛ اوتسی، مرد یخی، کهنترین مومیایی طبیعی یافتشده در اروپا، بهطور اتفاقی در مرز اتریش و ایتالیا کشف شد.
زادروزها
– زادروز آرتور راکهام در سال ۱۸۶۷م؛ نقاش آبرنگ و تصویرگر کتاب انگلیسی که بهدلیل نقاشیهای خیالی و عجیب گروتسکیش (صور عجایب) برای کتابهای داستانهای پریانی شهره بود.
– زادروز میکا والتاری در سال ۱۹۰۸م؛ نویسندۀ مشهور اهل فنلاند
– زادروز ویلیام گلدینگ در سال ۱۹۱۱م؛ شاعر و رماننویس بریتانیایی برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۸۳م
– زادروز درک گاردنر در سال ۱۹۳۱م؛ طراح و مهندس خودروهای فرمولیک اهل بریتانیا که بهواسطۀ طراحی سیستمهای انتقال قدرت پیشرفته برای خودروها معروف بود.
– زادروز جرمی جان آیرونز در سال ۱۹۴۸م؛ بازیگر انگلیسیتبار سینمای انگلستان و آمریکا که برندۀ جایزۀ امی، جایزۀ گلدنگلوب، جایزۀ اسکار، جایزۀ تونی و جایزۀ گیلد شدهاست.
درگذشت
– درگذشت شرفالدین رحبی در سال ۱۲۶۸م؛ پزشک، ادیب، شاعر شامی
– درگذشت اوله رومر در سال ۱۷۱۰م؛ اخترشناس دانمارکی و نخستین کسی که سرعت نور را اندازه گرفت.
– درگذشت گوستاو کوریولیس در سال ۱۸۴۳م؛ ریاضیدان، مهندسی مکانیک و دانشمند فرانسوی
– درگذشت ماسائوکا شیکی در سال ۱۹۰۲م؛ شاعر، نویسنده و منتقد ادبی اهل ژاپن و از چهرههای اصلی در توسعۀ شعر هایکو مدرن در ژاپن
– درگذشت کنستانتین ادواردوویچ تسیولکوفسکی در سال ۱۹۳۵م؛ دانشمند خودآموختۀ روس در زمینۀ هوانوردی و فضانوردی که در کنار رابرت گُدارد آمریکایی و هرمان اوبرت آلمانی، یکی از ۳ بنیانگذار دانش موشک و فضانوردی بهشمار میرود. او بدون اطلاع از کارهای ۲ دانشمند دیگر، مبانی نظری حرکت موشک و سفر در فضا را تدوین کرد و معادلۀ اصلی حرکت موشک را که بهمعادلۀ تسیولکوفسکی معروف است بهدست آورد. ایدههای مهم دیگری همچون استفاده از سوخت مایع برای موشکها، موشکهای چندمرحلهای، قراردادن ماهواره در مدار، ساخت ایستگاه فضایی و فرستادن انسان بهفضا، نخستینبار توسط او مطرح شدند.
– درگذشت زینایدا سربریاکوآ در سال ۱۹۶۷م؛ نقاش اهل روسیه که برخی از نقاشیهای سقفی و دیواری تئاتر هنری مسکو از کارهای اوست.
– درگذشت ایتالو کالوینو در سال ۱۹۸۵م؛ نویسندۀ رمان و داستان کوتاه و خبرنگار و مقالهنویس ایتالیایی
– درگذشت زینالعابدین بن علی در سال ۲۰۱۹م؛ سیاستمدار و دیکتاتور سابق تونس