نوزدهم/۱۹ نوامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی توالت
– روز جهانی مرد
– روز جهانی آرایشگر
وقایع
– آغاز جنگ تونس با حملۀ نیروهای آمریکا و انگلیس بهاین کشور در سال ۱۹۴۲م
زادروزها
– زادروز ابن قلاقس اسکندری در سال ۱۱۳۷م؛ شاعر و کاتب مصری در سدۀ ۶ه.ق
– زادروز میخاییل واسیلویچ لومونسف در سال ۱۷۱۱م؛ نویسنده و دانشمند اهل روسیه که همکاریهای بسیاری در ادبیات، آموزش و پرورش و دانش داشتهاست. کشف جَو ناهید و قانون پایستگی جرم از جمله کارهای وی میباشند. حوزههایی که وی در آن کار کرده، شامل دانش طبیعت، شیمی، فیزیک، معدنشناسی، تاریخ، هنر، فلسفه، ابزارهای اپتیک میباشد. وی همچنین شاعر نیز بودهاست.
– زادروز ویلهلم دیلتای در سال ۱۸۳۳م؛ مورخ، جامعهشناس، روانشناس و فیلسوف آلمانی که همراه با ماکس وبر، از بنیانگذاران جامعهشناسی تفهمی بهشمار میروند.
– زادروز میخائیل میخائیلوویچ ایپولیتُف ایوانُف در سال ۱۸۵۹م؛ آهنگساز و آموزگار موسیقی روس
– زادروز خوزه رائول کاپابلانکا در سال ۱۸۸۸م؛ شطرنجباز و دیپلمات اهل کوبا و قهرمان شطرنج جهان
– زادروز پیتر دراکر در سال ۱۹۰۹م؛ از برجستهترین نظریهپردازان مدیریت در جهان
– زادروز جرج امیل پالاده در سال ۱۹۱۲م؛ زیستشناس یاختهای رومانیایی و تاثیرگذارترین زیستشناس یاختهای جهان که در سال ۱۹۷۴م جایزۀ نوبل فیزیولوژی و پزشکی را بههمراه آلبرت کلود و کریستین دِدوو دریافت کرد. اهدای جایزۀ نوبل بهدلیل نوآوری آنها در زمینۀ بررسی میکروسکوپی الکترونی و جداسازی یاخته که منجر بهبنیانگذاری زیستشناس یاختهای مولکولی مدرن شد بود که مهمترین دستاورد آن، ریبوزوم شبکۀ آندوپلاسمی بود که وی در سال ۱۹۵۵م برای نخستینبار توصیفش کرد.
– زادروز ایندیرا گاندی در سال ۱۹۱۷م؛ نخستوزیر، سیاستمدار و یکی از برجستهترین و بحثبرانگیزترین رهبران هند بود. او هنگامی که علیه جنبش جداییطلب خالصتان در پنجاب هند، دستور یورش بهمعبد طلایی را صادر کرد، توسط یکی از محافظانش که پیرو آیین سیک بود، ترور شد.
– زادروز رَشاد خلیفه در سال ۱۹۳۵م؛ بیوشیمیست مصریتبار آمریکایی که اعلام کرد که کُد ریاضی قرآن را کشف کردهاست. او همچنین پایهگذار گروه مذهبی اتحاد تسلیمشدگان بینالملل بودهاست. وی اعلام کرد که نبوت پایان یافته، اما رسالت تا روز قیامت باقی است.
– زادروز جودی فاستر در سال ۱۹۶۲م؛ بازیگر، کارگردان و تهیهکنندۀ آمریکایی، برندۀ ۲ جایزۀ اسکار، ۳ جایزۀ بَفتا و ۴ جایزۀ گلدنگلوب که همچنین بهوی در جشنوارۀ بینالمللی فیلم کن در سال ۲۰۲۱م، بهپاس یک عمر فعالیت هنری، نخل طلای افتخاری اهدا شد.
درگذشت
– درگذشت نیکولا پوسن در سال ۱۶۶۵م؛ نقاش فرانسوی سبک کلاسیک
– درگذشت فرانتس پیتر شوبرت در سال ۱۸۲۸م؛ آخرین آهنگساز اتریشی برجستۀ مکتب موسیقی کلاسیکرمانتیک
– درگذشت هنری فایول در سال ۱۹۲۵م؛ مهندس معدن، سرپرست معدن و از نظریهپردازان فرانسوی که نظریهای مستقل از نظریۀ مدیریت علمی فردریک تیلور، با نام مدیریت اداری ارائه کرد. او یکی از تأثیرگزارترین مدافعان نظریۀ مدیریت جدید است.
– درگذشت فردریک سنگر در سال ۲۰۱۳م؛ زیستشیمیدان انگلیسی و تنها کسی که ۲ بار برندۀ جایزۀ نوبل شیمی در سالهای ۱۹۵۸م و ۱۹۸۰م شدهاست. او بعد از جان باردین، دومین فردی است که موفق بهدریافت ۲ جایزۀ نوبل در یک رشته گردیدهاست.