پنجم/۵ می در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی ماما
وقایع
– در سال ۱۲۶۰م؛ کوبلای‌خان، نوۀ چنگیز و برادر هولاکو، بر تخت چنگیز نشست.
– در سال ۱۷۱۱م؛ سپکتیتور، نخستین مجلۀ جهان به‌زبان انگلیسی منتشر شد.
– تظاهرات ضد دولتی دَه‌ها هزار نفر از مردم فرانسه، با عنوان جشنی برای ماکرون، علیه سیاست‌های اقتصادی امانوئل ماکرون در سال ۲۰۱۸م
زادروزها
– زادروز سورن کیرکگور در سال ۱۸۱۳م؛ فیلسوف مسیحی دانمارکی که با وجود، انتخاب، و تعهد یا سرسپردگیِ فرد سر و کار داشت و اساساً بر الهیات جدید و فلسفه، به‌خصوص فلسفۀ وجودی (اگزیستانسیالیسم) تأثیر گذاشت. از وی به‌عنوان پدر اگزیستانسیالیسم یاد می‌شود.
– زادروز کارل هاینریش مارکس در سال ۱۸۱۸م؛ فیلسوف، اقتصاددان، تاریخ‌نگار، جامعه‌شناس، نظریه‌پرداز سیاسی، روزنامه‌نگار و سوسیالیست انقلابی آلمانی
– زادروز الیزابت جین کوکران (نلی بلای) در سال ۱۸۶۴م؛ روزنامه‌نگار و صنعت‌گر و مخترع و خَیِر و نویسندۀ مشهور آمریکایی
– زادروز فردیناند فون ریشتهوفن در سال ۱۸۳۳م؛ سیاح، جغرافی‌دان و دانشمند آلمانی که برای ابداع اصطلاح جادۀ ابریشم مشهور است.
– زادروز هنریک سینکیه‌ویچ در سال ۱۸۴۶م؛ روزنامه‌نگار و رمان‌نویس لهستانی و برندۀ جایزۀ ادبی نوبل که بنیاد نوبل، علت اعطای جایزۀ نوبل در ادبیات به‌وی را، خدمت و شایستگی برجستۀ وی به‌عنوان یک نویسندۀ حماسی اعلام کرده‌است.
– زادروز آندور لیلینتال در سال ۱۹۱۱م؛ استادبزرگ شطرنج یهودی‌تبار اهل شوروی و مجارستان که در دوران حرفه‌ای، او در برابر ۱۰ تَن از قهرمانان مرد و زن شطرنج جهان بازی کرد؛ امانوئل لاسکر، خوزه رائول کاپابلانکا، الکساندر آلخین، ماکس اویوه، میخائیل بتوینیک، واسیلی اسمیسلوف و ورا منچیک
– زادروز آرتور لئونارد شالو در سال ۱۹۲۱م؛ فیزیک‌دان اهل ایالات متحدۀ آمریکا که به‌دلیل کارهایش بر روی لیزر و جایزۀ نوبل فیزیک که به‌واسطۀ آن به‌همراه نیکولاس بلومبرگر و کای‌مان برج سیگبان دریافت کرد شهرت دارد.
درگذشت
– درگذشت آبراهام داربی در سال ۱۷۱۷م؛ استاد آهن و ریخته‌گری اهل انگلیس که نقشی مهم در انقلاب صنعتی ایفا کرد؛ او روشی جدید برای تولید آهن خام در کوره که سوخت آن با کک به‌جای زغال چوب بود را توسعه داد. این یک گام بزرگ رو به‌جلو در تولید آهن به‌عنوان ماده‌ای خام در انقلاب صنعتی بود.
– درگذشت ناپلئون بناپارت (ناپلئون یکم) در سال ۱۸۲۱م؛ نخستین امپراتور فرانسه که بر این کشور حکومت کرد و نقش به‌سزایی در تاریخ اروپا ایفا نمود.
– درگذشت حسن سعید کَرمی در سال ۲۰۰۷م؛ گویندۀ رادیو، ادیب و زبان‌شناس فلسطینی
– درگذشت تئودور میمن در سال ۲۰۰۷م؛ فیزیک‌دان و مهندس برق آمریکایی و سازندۀ اولین لیزر جامد در جهان
– درگذشت سرگئی ایوانی آدیان در سال ۲۰۲۰م؛ ریاضی‌دان اهل ارمنستان و پروفسور در دانشگاه دولتی مسکو بود.
– درگذشت کرک داگلاس در سال ۲۰۲۰م؛ هنرپیشه و تهیه‌کنندۀ پُرآوازۀ آمریکایی
