یکم/۱ آوریل در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– در سال ۱۹۳۳م؛ آزار و اذیت یهودیان توسط نازیها در آلمان، با تحریم کسبوکار آنها آغاز گردید.
– در سال ۱۹۴۵م؛ نیروهای نظامی آمریکا در جنگ جهانی دوم، در سواحل اکیناوا در ژاپن پیاده شدند.
– در سال ۱۹۷۶م؛ استیو جابز و استیو وزنیاک، شرکت رایانهای اپل را بنیان نهادند.
زادروزها
– زادروز قاضی فاضل در سال ۱۱۳۵م؛ ادیب، شاعر و قاضی شامی فلسطینی در سدۀ ۶ه.ق، مقامدار ارشد دیوان انشاء و کتابت در دولت فاطمی و ایوبی و از مشاوران برجستۀ صلاحالدین ایوبی
– زادروز ویلیام هاروی در سال ۱۵۷۸م؛ طبیب بزرگ و زیستشناس انگلیسی
– زادروز کارلو ریدولفی در سال ۱۵۹۴م؛ زندگینامهنویس و نقاش ایتالیایی در دورۀ باروک
– زادروز ژان آنتلم بریا ساوارَن در سال ۱۷۵۵م؛ قانونگذار و سیاستمدار فرانسوی که برای باورهای اپیکوری و دانش خوراکشناسیاش نامدار است.
– زادروز ماری سوفی ژرمن در سال ۱۷۷۶م؛ ریاضیدان فرانسوی که کارهای بزرگی در نظریۀ اعداد و هندسۀ دیفرانسیل انجام داد. اعداد اول ژرمن بهنام اوست.
– زادروز نیکلای واسیلیِویچ گوگول در سال ۱۸۰۹م؛ نویسندۀ بزرگ روس و بنیانگذار سبک رئالیسم انتقادی در ادبیات روسی و یکی از بزرگترین طنزپردازان جهان
– زادروز اتو فون بیسمارک در سال ۱۸۱۵م؛ زمامدار معروف دولت پروس، دوک لاونبورگ و نخستین صدراعظم در تاریخ آلمان که بهصدر اعظم آهنین معروف بود.
– زادروز ادمون روستان در سال ۱۸۶۸م؛ نویسنده و شاعر قرن ۱۹م اهل فرانسه
– زادروز سرگئی واسیلیویچ راخمانینف در سال ۱۸۷۳م؛ نوازندۀ پیانو و آهنگساز روس
– زادروز آبراهام هَرولد مَزلو در سال ۱۹۰۸م؛ روانشناس انسانگرای آمریکایی که امروزه برای نظریۀ سلسلهمراتب نیازهای انسانیاش (هرم مزلو) شناخته شدهاست.
– زادروز فرانس پوشکاش در سال ۱۹۲۷م؛ بازیکن و مربی فوتبال اهل مجارستان که فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال او را بهعنوان بهترین گلزن قرن ۲۰م انتخاب کردهاست. او همچنین از طرف مجلۀ وُرلد ساکر، بهعنوان یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال انتخاب شدهاست. نام وی در فهرست فیفا ۱۰۰ توسط پله گنجانده شدهاست.
– زادروز میلان کوندرا در سال ۱۹۲۹م؛ نویسندۀ اهل جمهوری چک که از سال ۱۹۷۵م بهفرانسه تبعید شد و در سال ۱۹۸۱م بهتابعیت آن کشور درآمد. او خود را نویسندهای فرانسوی میدانست و پس از نوشتن «جاودانگی» بهزبان چکی در دهۀ ۱۹۹۰م کوشش و دقت میکرد تا واسطۀ مترجم را حذف کند و مستقیماً بهفرانسه بنویسد. یکی از معروفترین آثار کوندرا «سَبُکیِ تحملناپذیر هستی» است. پیش از انقلاب مخملی در چکسلواکی ۱۹۸۹م، حکومت کمونیستی کتابهای وی را در چک ممنوع کرد. همچنین او کمتر با رسانهها گفتوگو میکرد. میلان کوندرا چندینبار نامزد دریافت جایزۀ نوبل ادبیات بودهاست. تابعیت چک میلان کوندرا پس ۴۰ سال بهاو بازگرداندهشد.
– زادروز دن فلیوین در سال ۱۹۳۳م؛ هنرمند مینیمالیست آمریکایی و از نمایندگان جنبشآرت (سادهگرایی؛ یک مکتب هنری)
– زادروز کلود کوهن تانوژی در سال ۱۹۳۳م؛ فیزیکدان فرانسوی و برندۀ جایزۀ نوبل که در سال ۱۹۹۷م بههمراه استیون چو و ویلیام دانیل فیلیپ از آمریکا، برای توسعهدادن روشهای سردکردن و بهدامانداختن اتمها با نور لیزری، موفق بهدریافت جایزۀ نوبل فیزیک شد.
– زادروز وانگاری ماآتای در سال ۱۹۴۰م؛ طرفدار حفظ محیط زیست که بهخاطر تلاشهایش بهمنظور برقراری صلح و دموکراسی، برندۀ جایزۀ صلح نوبل در سال ۲۰۰۴م شد.
– زادروز آلنکا زوپانچیچ در سال ۱۹۶۶م؛ فیلسوف اهل اسلوونی که کارش بر روانکاوی و فلسفۀ قارهای متمرکز است.
درگذشت
– درگذشت اسکات جاپلین در سال ۱۹۱۷م؛ ترانهسرا، آهنگساز و نوازندۀ پیانو آفریقاییآمریکایی و خالق رگتایم
– درگذشت کارل یکم در سال ۱۹۲۲م؛ فرمانروای اتریشمجارستان، امپراتور اتریش، پادشاه مجارستان، بوهم و کرواسی و آخرین پادشاه دودمان هابسبورگلوران
– درگذشت لِو داویدوویچ لاندائو در سال ۱۹۶۸م؛ فیزیکدان یهودیتبار شوروی و برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک
– درگذشت ماکس ارنست در سال ۱۹۷۶م؛ نقاش آلمانی با فعالیت در جنبشهای سوررئالیسم و دادائیسم
– درگذشت سیمو هایها (مرگ سفید) در سال ۲۰۰۲م؛ تکتیرانداز فنلاندی که از او بهعنوان بزرگترین تکتیرانداز تاریخ یاد میشود.