هشتم/۸ دسامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
وقایع
– در سال ۱۸۶۳م؛ نخستین سری قوانین جامع بازی فوتبال در لندن منتشر شد.
– در سال ۱۹۸۵م؛ اتحادیۀ همکاریهای منطقهای جنوب آسیا با حضور هند، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، نپال، مالدیو و بوتان تأسیس شد.
– معرفی عراق بهعنوان مسئول و آغازگر جنگ علیه ایران، از سوی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۱م
– در سال ۱۹۹۴م؛ عنصر مصنوعی رونتگنیم برای اولینبار در دارمشتات، واقع در آلمان سنتز شد.
زادروزها
– زادروز کوینتوس هوراسیوس فلاکوس در سال ۶۵ق.م؛ از شاعران سرشناس رومی
– زادروز ایلای ویتنی در سال ۱۷۶۵م؛ مخترع آمریکایی که شناختهشدهترین اختراع او ماشین پنبهپاککن است. اختراع او نقشی کلیدی در انقلاب صنعتی و اوجگیری اقتصاد ایالتهای جنوبی پیش از جنگ داخلی آمریکا داشت. از دیگر اختراعات وی میتوان بهیکی از نخستین نمونههای ماشینتراش اشاره کرد. یکی از اختراعهای او که سبب شناختهترشدنش گردید، ساخت تفنگ فیتیلهای با قطعههای تعویضپذیر بود.
– زادروز بیورنستیرنه مارتینیوس بیورنسون در سال ۱۸۳۲م؛ نویسندۀ نروژی که در سال ۱۹۰۳م موفق شد جایزۀ نوبل ادبیات را بهدست آورد.
– زادروز ویلیام سی. دورانت در سال ۱۸۶۱م؛ بازرگان، کارآفرین، صنعتگر و از پیشروهای صنعت خودروسازی در ایالات متحدۀ آمریکا که در دوران رهبری او در جنرال موتورز، شرکتهای خودروسازی شورولت، اولدزموبیل، پونتیاک، کادیلاک، بیوک و جیامسی بهمجموعۀ جنرال موتورز اضافه شدند.
– زادروز ژرژ مِلییِس در سال ۱۸۶۱م؛ شعبدهباز و فیلمساز فرانسوی که شهرت او بهسبب نوآوریهایش، هم در شیوۀ روایت فیلم و هم در تکنیکهای نوین فیلمسازی در سالهای اولیۀ ظهور سینما است.
– زادروز ژرژ فیدو در سال ۱۸۶۲م؛ نمایشنامهنویس قرن ۱۹م اهل فرانسه
– زادروز ژان سیبِلیوس در سال ۱۸۶۵م؛ آهنگساز و نوازندۀ ویولن اهل فنلاند و از محبوبترین چهرههای موسیقی کلاسیک در سدۀ ۱۹ و نیمۀ نخستِ سدۀ ۲۰م
– زادروز دیهگو ریورا در سال ۱۸۸۶م؛ نقاش و دیوارنگار نامی مکزیکی و یکی از هنرمندان بزرگ قرن ۲۰م
– زادروز بوهوسلاو مارتینو در سال ۱۸۹۰م؛ آهنگساز اهل چک
– زادروز جیمز گروور تربر در سال ۱۸۹۴م؛ نویسنده و کارتونیست آمریکایی
– زادروز جرارد سوزی در سال ۱۹۱۸م؛ از مشهورترین خوانندگان باریتون (گونهای از صدای مردانه در خوانندگی) جهان و اهل فرانسه
– زادروز لوسین میشائل فروید در سال ۱۹۲۲م؛ نقاش واقعگرای بریتانیایی متولد آلمان و یکی از برجستهترین و جنجالیترین نقاشان معاصر که بهویژه بهخاطر نقاشیهایش از پیکرهای برهنه شهرت دارد. وی نوۀ زیگموند فروید روانکاو معروف اهل اتریش بود.
– زادروز سامی دیویس جونیور در سال ۱۹۲۵م؛ خواننده، بازیگر و کمدین اهل آمریکا که بیشترِ معروفیت او بهخاطر تقلید صدا و حرکات هنرمندان و افراد سرشناس بود.
– زادروز جیمی اسمیت در سال ۱۹۲۵م؛ نوازندۀ ارگ و یکی از نوابغ بداههنوازی جاز
– زادروز سر جیمز گالوی (مردی با فلوت طلایی) در سال ۱۹۳۹م؛ نوازندۀ برجستۀ فلوت اهل ایرلند
– زادروز جیمز داگلاس موریسون در سال ۱۹۴۳م؛ آهنگساز، شاعر، نویسنده، کارگردان فیلم آمریکایی و خوانندۀ افسانهای گروه دِ دورز و یکی از تأثیرگذارترین و جنجالیترین و بهترین راکاستارهای تاریخ
– زادروز ویلیام جان بنویل در سال ۱۹۴۵م؛ نویسندۀ ایرلندی و برندۀ جایزۀ ادبی منبوکر
– زادروز خاوا آلبرشتاین در سال ۱۹۴۷م؛ خواننده، ترانهسرا و آهنگساز اسرائیلی
– زادروز توماس رابرت چک در سال ۱۹۴۷م؛ شیمیدان آمریکایی که در سال ۱۹۸۹م بههمراه سیدنی آلتمن، برای کشف خصوصیات آر.ان.ای، ریبوزیم، موفق بهکسب جایزۀ نوبل در شیمی شد.
– زادروز رابرت استرنبرگ در سال ۱۹۴۹م؛ دانشمند اهل آمریکا در زمینۀ روانشناسی شناختی
– زادروز نورمن گری فینکلستِین در سال ۱۹۵۳م؛ یکی از تاریخنگاران، نویسندگان و پژوهشگران سیاسی یهودی آمریکایی که پژوهشهای او عمدتاً دربارۀ منازعۀ فلسطین و اسرائیل و مسائل سیاسی مربوط بههولوکاست است.
– زادروز اَن هارت کولتر در سال ۱۹۶۱م؛ نویسنده، روزنامهنگار، پدیدآورنده، ستوننویس، و مفسر سیاسی حزب جمهوریخواه ایالات متحدۀ آمریکا
– زادروز ماهر اسد در سال ۱۹۶۷م؛ برادر بشار اسد، فرماندۀ گارد ریاستجمهوری و فرماندۀ لشکر چهارم زرهی سوریه
درگذشت
– درگذشت ایوان گوندولیچ در سال ۱۶۳۸م؛ مشهورترین شاعر باروک کروات از جمهوری راگوسا (دوبرونیک کنونی)
– درگذشت توماس کورنی در سال ۱۷۰۹م؛ حقوقدان و نمایشنامهنویس قرن ۱۷م اهل فرانسه
– درگذشت بنژامن کنستان دو ربک در سال ۱۸۳۰م؛ رماننویس و فعال سیاسی قرن ۱۸م اهل فرانسه
– درگذشت جرج بول در سال ۱۸۶۴م؛ ریاضیدان و فیلسوف انگلیسی که کار او در ابداع جبر بولی (در ریاضیات و بهخصوص در منطق ریاضی، زیرمجموعهای از جبر است که در آن مقدار متغیرها، درست یا غلط میباشد که معمولاً بههمین ترتیب با ۱ و ۰ نشان داده میشوند)، پایۀ محاسبات کامپیوتری شد و از این نظر، او یکی از بنیانگذاران علم کامپیوتر است. اگرچه در زمان او هنوز کامپیوتر اختراع نشدهبود.
– درگذشت میخائیل پوگودین در سال ۱۸۷۵م؛ زبانشناس، تاریخنگار، روزنامهنگار، فیلسوف، ویراستار، نویسنده، و ناشر اهل امپراتوری روسیه
– درگذشت آنتون صَقّال در سال ۱۸۸۵م؛ شاعر و ترانهسرای سوری در سدۀ ۱۹م
– درگذشت پافنوتی چبیشف در سال ۱۸۹۴م؛ ریاضیدان روسی که از کارهای وی میتوان بهتابع چبیشف (که به ۲ شکل مطرح است) اشاره کرد.
– درگذشت هربرت اسپنسر در سال ۱۹۰۳م؛ جامعهشناس و یکی از بزرگترین فیلسوفان سدۀ ۱۹م اهل انگلیس
– درگذشت هرمان ویل در سال ۱۹۵۵م؛ از اعضای انجمن سلطنتی، ریاضیدان، فیزیکدان نظری و فیلسوف آلمانی
– درگذشت ادیت سیتول در سال ۱۹۶۴م؛ شاعر و منتقد انگلیسی و بنیانگذار شعر آبستره
– درگذشت جان وینستون اونو لنون در سال ۱۹۸۰م؛ موسیقیدان و خواننده و آهنگساز و کنشگر صلح انگلیسی و خوانندۀ اصلی، ترانهنویس اصلی و گیتاریست ریتم بیتلز و یکی از بنیانگذاران این گروه
– درگذشت آنتونیو کارلوس ژوبیم در سال ۱۹۹۴م؛ نوازندۀ گیتار و پیانو، خواننده، شاعر و آهنگساز برزیلی و یکی از مهمترین عناصر و بنیانگذاران سبک بوسا نوا که از برجستهترین آهنگسازان قرن ۲۰م است.
– درگذشت جان کارنفورت در سال ۲۰۰۳م؛ شیمیدان استرالیاییانگلیسی که بههمراه ولادیمیر پریلاگ، برندۀ جایزۀ نوبل شیمی در سال ۱۹۷۵م شد. انجمن نوبل بهخاطر فعالیتهای او بر استریوشیمی واکنشهای کاتالیزشده توسط آنزیمها این جایزه را بهاو اهدا کرد.