سِر «رونالد راس»، پزشک و محقق انگلیسی در ۱۳ مِی ۱۸۵۷م در منطقه‌ی آلمورا در نزدیک کشور نپال و در خانواده‌ای انگلیسی/هندی به دنیا آمد. وی در کودکی راهیِ انگلستان شد و پس از طیِ دروس مقدماتی و متوسطه، موفق به اخذ دکترای پزشکی گردید. «رونالد راس» مدتی به خدمت در سازمان بهداری در هند مشغول بود، ولی به دلیل علاقه به تحقیق، درصدد کشف عامل بیماریِ «مالاریا» برآمد و به این فکر افتاد تا نقش و دخالت بشر را در هدایت این بیماری کشف نماید.
اگرچه در سال ۱۸۸۰م دکتر «شارل لاوران» عامل بیماری و نیز نقش پشه در انتقال این بیماری را کشف نموده‌بود، اما تحقیقات «رونالد راس» در این زمینه و نیز درباره‌ی نحوه‌ی از بین بردن پشه بود تا بتواند بیماریِ «مالاریا» را کنترل نماید؛ به همین دلیل «رونالد راس» انواع پشه‌ها را جمع‌آوری می‌کرد و پس از شناساییِ اعضای بدن آن‌ها، سرانجام در سال ۱۸۹۷م، عامل بیماریِ «مالاریا» را در نوعی پشه، موسوم به «آنوفل» یافت. «رونالد راس» نشان داد که پشه‌ها می‌توانند انگلِ «مالاریا» را از پرنده‌ای به پرنده‌ی دیگر انتقال دهند که این کار مستلزم وجود چرخه‌ی جنسی (اسپروگونی) در پشه بود.
پس از این کشف، «مالاریا» از صورت یک بیماریِ مخوف و کشنده خارج شد و امکان جلوگیری از ابتلا و شیوع آن ممکن گردید. دکتر «راس» که مردی خوش‌ذوق و هنرمند هم بود، به دنبال خوشحالی از این کشف فوق‌العاده، شعری چنین در شرح موفقیت و احساسش سرود:
خدا از حاصل امروز خشنود است
چه دستاورد سوزانی به دستم داد!
چیزی بس شگفت‌انگیز
خدایا از تو ممنونم
به فرمان تو این توفیق پیش آمد
و پنهان مانده دست تو در این اقدام
با اشک و نفس‌هایی
که با سختی فرو می‌رفت و برمی‌گشت
یافتم بذر فریب و حیله را آخر
و میلیون مرگ و میر مردمان
اگرچه خرده‌علمی دارم، اکنون نیک می‌دانم
مردمان بی‌شماری زین سپس
می‌رهند از مهلکه دیگر!
ای مرگ…
چه شد آن یکه‌تازی‌ها؟!
و آیا باز پیروزی…؟!
خدمت «رونالد راس» در کشف عامل بیماریِ «مالاریا» و تلاش در جهت پیشگیری و درمان این بیماری، باعث نجات جان بسیاری از انسان‌ها گردید و به جهت تحقیقات ارزنده‌ی این محقق انگلیسی، جایزه‌ی نوبل پزشکی و فیزیولوژی در سال ۱۹۰۲م به وی اعطا شد. «رونالد راس» سرانجام پس از خدمات بی‌شمار در ۱۶ سپتامبر ۱۹۳۲م در ۷۵ سالگی درگذشت.
نگارش و گردآوری؛ قجرتایم
