سوم/۳ مارس در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی حیات وحش
وقایع
– دومین جنگ تریاک و اعلان جنگ فرانسه و بریتانیا علیه چین در سال ۱۸۵۷م
– بازیابی استقلال بلغارستان از امپراتوری عثمانی بر پایۀ پیمان سن‌استفانو در سال ۱۸۷۸م
– انتشار اولین شمارۀ مجلۀ تایم در سال ۱۹۲۳م
– کشف نفت در عربستان سعودی در سال ۱۹۳۸م
زادروزها
– زادروز ویلیام گادوین در سال ۱۷۵۶م؛ فیلسوف آنارشیست بریتانیایی
– زادروز جان آستین در سال ۱۷۹۰م؛ از حقوق‌دانان و متفکرین انگلیسی‌تبار قرن ۱۹م که با رویکرد پوزیتیویستی که به‌قانون داشت، از سوی اکثر متخصصان به‌عنوان خالق مکتب حقوق تحلیلی شناخته شده‌است.
– زادروز آنتون صَقّال در سال ۱۸۲۴م؛ شاعر و ترانه‌سرای سوری در سدۀ ۱۹م
– زادروز جمشیدجی نوشروانجی تاتا در سال ۱۸۳۹م؛ از پیشگامان صنعت مدرن هند
– زادروز الن ترنان (نلی ترنان، نلی رابینسن) در سال ۱۸۳۹م؛ هنرپیشۀ انگلیسی که بیشتر معروفیت وی به‌خاطر داشتن رابطۀ پنهانی با نویسندۀ معروف چارلز دیکنز است.
– زادروز گئورگ کانتور در سال ۱۸۴۵م؛ ریاضی‌دانی آلمانی که آوازۀ او بیشتر به‌خاطر ابداع نظریۀ مجموعه‌ها می‌باشد؛ چرا که امروزه به‌نظریه‌ای بنیادین در ریاضیات تبدیل شده‌است.
– زادروز الکساندر گراهام بل در سال ۱۸۴۷م؛ مخترع، مبتکر و دانشمند اسکاتلندی‌آمریکایی که اختراعات زیادی داشته، اما شهرت او بیشتر به‌خاطر اختراع تلفن است.
– زادروز راگنار فریش در سال ۱۸۹۵م؛ اقتصاددان نروژی که در سال ۱۹۶۹م به‌همراه یان تینبرگن، اقتصاددان هلندی، موفق به‌دریافت جایزۀ نوبل در اقتصاد شد. راگنار فریش و یان تینبرگن، نخستین برندگان این جایزه بودند.
– زادروز موشه فینتشاین در سال ۱۸۹۵م؛ خاخام و دانشمند یهودیت ارتدکس اهل لیتوانی
– زادروز پل ریچارد هالموس در سال ۱۹۱۶م؛ ریاضی‌دان مجاری‌آمریکایی که در مورد نظریۀ احتمال، آمار، نظریۀ عملگرها، فضاهای هیلبرت، منطق ریاضی و بسیاری دیگر از مباحث ریاضیات تألیفات متعددی داشته‌است.
– زادروز ایون ایلیسکو در سال ۱۹۳۰م؛ رئیس‌جمهور رومانی و همچنین رهبر انقلاب دسامبر سال ۱۹۸۹م در رومانی، علیه نیکلای چائوشسکو، حاکم دیکتاتور و کمونیست این کشور
درگذشت
– درگذشت رابرت هوک در سال ۱۷۰۳م؛ عضو انجمن سلطنتی، یکی از فلاسفۀ علوم طبیعی، معمار و دانشمند علوم معقول و منقول انگلیسی که نقش مهمی را در انقلاب علمی در هر ۲ زمینۀ تجربی و تئوری ایفا کرد.
– درگذشت اورنگ‌زیب عالمگیر در سال ۱۷۰۷م؛ ششمین امپراتور گورکانی هند که یک شخص بسیار مذهبی بود و تمام تلاش خود را کرد تا هندوستان را متحد و به‌یک کشور اسلامی تبدیل کند. همچنین در دورۀ وی، امپراتوری گورکانی آخرین امپراتوری با عصر طلایی اسلام در جهان بود.
– درگذشت رابرت آدام در سال ۱۷۹۲م؛ معمار اهل اسکاتلند
– درگذشت مایکل تونِت در سال ۱۸۷۱م؛ نجار آلمانی‌اتریشی که نخستین ابداع او در ساخت وسایل خانه، صندلی بوپارت بود.
– درگذشت ویلهلم زایسر در سال ۱۹۵۸م؛ سیاست‌مدار کمونیست آلمانی و اولین صدر وزارت امنیت دولت در جمهوری دموکراتیک آلمان
– درگذشت ژرژ پروسپه رمی (هِرژه یا اِرژه) در سال ۱۹۸۳م؛ نویسنده و کاریکاتوریست بلژیکی که به‌خاطر آفرینش ماجراهای تَن‌تَن مشهور است.
– درگذشت مارگریت دوراس در سال ۱۹۹۶م؛ نویسنده و فیلم‌ساز فرانسوی با لقب بانوی داستان‌نویسی مدرن
– درگذشت گرهارد هرتسبرگ در سال ۱۹۹۹م؛ فیزیک‌دان و دانشمند شیمی‌فیزیک و برندۀ جایزۀ نوبل شیمی
– درگذشت مسلم گورسس در سال ۲۰۱۳م؛ موسیقی‌دان اهل ترکیه
– درگذشت کنزابورو اوئه در سال ۲۰۲۳م؛ نویسندۀ ژاپنی و برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۴م که یکی از مطرح‌ترین نویسندگان معاصر ژاپنی است.
