چهارم/۴ فوریه در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی سرطان
وقایع
– در سال ۱۹۴۵م؛ چند ماه پیش از پایان جنگ جهانی دوم، سران متفقین در کنفرانس یالتا، در مورد موضوعات کلیدی جهان پس از جنگ تصمیم‌گیری کردند.
– تأسیس شبکۀ اجتماعی فیسبوک توسط مارک زاکربرگ در سال ۲۰۰۴م
زادروزها
– زادروز فردیناند ماژلان در سال ۱۴۸۰م؛ پوینده و دریانوردی پرتغالی که به‌دولت اسپانیا خدمت می‌کرد. او نخستین کسی بود که در جهت غرب، از اروپا به‌آسیا رفت و در اقیانوس آرام کشتی راند. ماژلان همچنین نخستین کسی بود که با هدف دُورزدن کرۀ زمین، رهبری یک ناوگان اکتشافی را عهده‌دار شد.
– زادروز پیر دو ماریوو در سال ۱۶۸۸م؛ نمایشنامهنویس معروف قرن ۱۸م فرانسه
– زادروز آگوستین پیراموس دو کاندول در سال ۱۷۷۸م؛ گیاه‌شناس فرانسوی‌تبار سوئیسی
– زادروز ویلیام هاریسون انیسورس در سال ۱۸۰۵م؛ نویسندۀ انگلیسی داستان‌های تاریخی
– زادروز ژان ریشپن در سال ۱۸۴۹م؛ شاعر، رمان‌نویس و نمایشنامهنویس قرن ۱۹م اهل فرانسه
– زادروز فردریش ابرت در سال ۱۸۷۱م؛ سیاست‌مدار آلمانی و عضو حزب سوسیال‌دموکرات آلمان و نخستین رئیس‌جمهور آلمان
– زادروز میخائیل پریشوین در سال ۱۸۷۳م؛ نویسندۀ روس
– زادروز لودویگ پرانتل در سال ۱۸۷۵م؛ دانشمند آلمانی که شهرت او بیشتر در زمینۀ آئرودینامیک و سیالات (در زمنیۀ فرا صوت) بود؛ زیرا تابع و عدد پرانتل را برای اولین‌بار ابداع نمود.
– زادروز زابل یسایان در سال ۱۸۷۸م؛ استاد ادبیات، رمان‌نویس و مترجم ارمنی اهل عثمانی
– زادروز ژاک کوپو در سال ۱۸۷۹م؛ کارگردان، بازیگر، تهیه‌کننده و نمایشنامهنویس تأثیرگذار تئاتر فرانسه
– زادروز ژوزف فرنان هانری لژه در سال ۱۸۸۱م؛ نقاش، مجسمه‌ساز و فیلم‌ساز فرانسوی در سبک‌های کوبیسم و اورفیسم
– زادروز آندرو نین پرز در سال ۱۸۹۲م؛ انقلابی کاتالان اسپانیایی و از بنیان‌گذاران حزب کارگری اتحاد مارکسیستی
– زادروز ریموند دارت در سال ۱۸۹۳م؛ کالبدشناس و انسان‌شناس استرالیایی که به‌خاطر کشف اولین فسیل جنوبی‌کپی آفریقایی، گونه‌ای انسان‌سا، نزدیک به‌خانوادۀ انسان در محلی به‌نام تاونگ در شمال آفریقای جنوبی در سال ۱۹۲۴م شناخته شده‌است.
– زادروز ژاک پرِوِر در سال ۱۹۰۰م؛ شاعر و فیلم‌نامه‌نویس فرانسوی
– زادروز بنجامین مک‌کینلی کانتر در سال ۱۹۰۴م؛ روزنامه‌نگار، رمان‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس آمریکایی
– زادروز کلاید ویلیام تامبا در سال ۱۹۰۶م؛ ستاره‌شناس و نویسندۀ آمریکایی و کاشف سیارۀ کوتوله پلوتو که کاشف ۱۴ سیارک دیگر نیز بوده‌است. سیارک ۱۶۰۴ به‌نام این ستاره‌شناس نام‌گذاری شده‌است.
– زادروز اوتو اولندرف در سال ۱۹۰۷م؛ از درجه‌داران اس‌اس آلمان که فرماندۀ عملیاتی بود که در مولداوی، جنوب اوکراین، کریمه و شمال قفقاز دست به‌قتل‌عام زد. پس از شکست آلمان، وی به‌جنایات جنگی در طول جنگ جهانی دوم محکوم شده و اعدام شد.
– زادروز رزا پارکس در سال ۱۹۱۳م؛ زن سیاه‌پوست آمریکایی آفریقایی‌تبار و از فعالان جنبش حقوق مدنی آمریکا که بعداً توسط کنگرۀ آمریکا به‌عنوان «مادر جنبش آزادی» و «بانوی اول جنبش حقوق مدنی» شناخته شد. وی پس از درگذشت، در ساختمان کپیتال‌هیل در واشینگتن دفن شد و تنها زن سیاه‌پوست تاریخ آمریکا می‌باشد که در چنین مکانی دفن شده‌است.
– زادروز بتی فریدان در سال ۱۹۲۱م؛ نویسنده و فعال اجتماعی فمینیست آمریکایی و از پایه‌گذاران موج دوم جنبش زنان در آمریکا
– زادروز کیم یونگ نام در سال ۱۹۲۸م؛ رئیس کل سابق پرزیدیوم مجمع عالی خلق کرۀشمالی
– زادروز جمال بن محمود حمدان در سال ۱۹۲۸م؛ جغرافی‌دان و نویسندۀ مصری
– زادروز کنت لین تامسون (کِن) در سال ۱۹۴۳م؛ یکی از پیشگامان علوم رایانه که سیستم‌عامل اصلی یونیکس را طراحی و پیاده‌سازی کرده‌است. او همچنین مخترع زبان برنامه‌نویسی بی است، زبانی که جَد زبان سی به‌حساب می‌آید. او همین‌طور یکی از خالقین و توسعه‌دهندگان اولیۀ سیستم‌عامل پلان ۹ از آزمایشگاه‌های بل بود.
– زادروز آلیس کوپر در سال ۱۹۴۸م؛ آهنگ‌ساز و خوانندۀ راک آمریکایی
– زادروز ماسانوری تاکاهاشی در سال ۱۹۵۳م؛ آهنگ‌ساز و نوازندۀ برجستۀ ژاپنی
– زادروز بنجامین ال. لرنر در سال ۱۹۷۹م؛ شاعر، رمان‌نویس و منتقد ادبی آمریکایی
درگذشت
– درگذشت جیام باتیستا دلا پورتا در سال ۱۶۱۵م؛ دانشمند، محقق و نمایشنامهنویس قرن ۱۶م اهل ایتالیا
– درگذشت هندریک آنتون لورنتس در سال ۱۹۲۸م؛ فیزیک‌دان هلندی که در سال ۱۹۰۲م جایزۀ نوبل را به‌صورت مشترک با پیتر زیمان به‌خاطر کشف اثر زیمان برنده شد.
– درگذشت آرچیبالد هنری سیس در سال ۱۹۳۳م؛ زبان‌شناس و آشورشناس پیشگام بریتانیایی و صاحب کرسی آشورشناسی دانشگاه آکسفورد
– درگذشت ادوارد ساپیر در سال ۱۹۳۹م؛ زبان‌شناس و مردم‌شناس برجستۀ آمریکایی و از پیشگامان زبان‌شناسی ساخت‌گرا و از بانیان فرضیۀ ساپیر وورف
– درگذشت ساتیندرا بوز در سال ۱۹۷۴م؛ فیزیک‌دان و ریاضی‌دان مشهور هندی
– درگذشت کارل راجرز در سال ۱۹۸۷م؛ روان‌شناس آمریکایی و یکی از نظریه‌پردازان معروف شخصیت و یکی از چهره‌های اصلی در رویکرد روانشناسی انسان‌گرایانه و اگزیستانسیالیستی در روانشناسی
– درگذشت مینا کشور کمال در سال ۱۹۸۷م؛ فعال سیاسی، نویسنده، رهبر و بنیان‌گذار اولین تشکل مستقل زنان افغانستان به‌نام جمعیت انقلابی زنان افغانستان (راوا)
– درگذشت بتی فریدان در سال ۲۰۰۶م؛ نویسنده و فعال اجتماعی فمینیست آمریکایی و از پایه‌گذاران موج دوم جنبش زنان در آمریکا
