مسیر شما:
قجرتایم » محتوای تاریخی » جنبش مشروطه؛ آنها از نشر خرافات به اینجا رسیدهاند! + آلبوم تصاویر
جنبش مشروطه؛ آنها از نشر خرافات به اینجا رسیدهاند! + آلبوم تصاویر
احتمالاً تاریخ شروع انتشار عمدهی شبنامههای سیاسیِ ایران به دورهی ناصرالدینشاه در میانهی درگیریهای پیرامون جنبش تنباکو و قبل از جنبش مشروطه بازمیگردد؛ زمانی که ایرانیان از اُمت، به ملت تبدیل شدند و فهمیدند که هیچ نیرویی نمیتواند جلوی خواست مردمِ یکپارچه بایستد!
این شبنامهنویسیها همزمان با جنبش مشروطه شروع شد و تا پیروزیِ مشروطهخواهی در ایران ادامه داشت و بیشتر هدف آن نیز آگاهیِ مردم و تهدید سران حکومت یا روحانیون متنفذ بود. در ادامه، متن اختصارشدهی یکی از همین شبنامهها را میخوانید؛ هوش و شهامت نویسندگان آن تأملبرانگیز است!
«عجب بدبختیای شامل ما ایرانیان شدهاست که دچار و گرفتار دو گروه از مردم نامرد و ظالم شدهایم؛ یکی حاکمان خونخوار و خائن و متجاوز و بیحیای دولت و یکی علمای طماع، پَست و خبیثمذهب. البته همهی تقصیرها از خودِ ماست؛ نشستهایم که از شاه و وزیر و خان و واعظ و مُلا و روضهخوانِ بیشرف حقوق خود را بستانیم. ما عاملین و مسببین ذلت و زبونیِ خود را باز نشناختهایم. هنوز در نیافتهایم که آسایش و رفاهِ مُلایان، از فلاکت و بدبختیِ ماست. همچنین هستی و زندگیشان از نتیجهی زحمت مردم و خرافات موهومیست که به خوردمان میدهند؛ پس مقام و جایگاه آنان از جهل و حماقت ماست. خودشان به زبان حال میگویند: ما در اثر کشاورزی و تجارت، صاحب املاک و باغ و دهات و اسب و شتر و دام و درشکه نشدهایم… از ترس شما جماعت نادان از خرافات به این اموال و دارایی رسیدهایم. محل رزق و روزیِ ما، فضولات و کثافت مستبدین است و از همین راه رشد و نمو داشتهایم…
نگارهی نخستین نمایندگان مجلس
ما مُلایان هرگز از آزادی بهره و نصیبی نبردهایم که جز استبداد، طالب اوضاع دیگری باشیم. ما برآمده از استبدادیم و نه برکشیدهی مردم! در نزد ما دنیا به دو قوه بیشتر نیست: قوهی استبداد که نورانی و الهی و از نزد پروردگار است و ما زنده از آن نور، و دیگر قوهی ظلمانی و شیطانی که همان آزادیخواهی و شهوت و هوس شما مردمان است و این دو قوه همواره در حال جنگ هستند. پس ما به خواست خداوند جبار و قهار است که در کنار حکومت جای گرفتهایم. به قدرت این برتریست که مختاریم و مأمور تا خانهی تمامیِ اهالیِ ایران را یکسره خواه یکدفعه و خواه به دفعات تاراج کنیم، یا به بیگانگان واگذاریم. همچنین قحطی و بدبختی بیآفرینیم، از گرانیِ ارزاق و نیازهای شما همه را یکمرتبه به وادیِ نیستی و مرگ روانه کنیم و جملگی را به یاریِ احکام و تعلیمات اَجنّه به بیکاری و بیعاری بکشانیم. اینها همه کاریست آسان و شدنی، چنانکه کردیم و شما دیدید که شد!»
در ادامه تصاویری مربوط به روزنامهها و نشریات تأثیرگذارِ قبل و پس از پیروزی انقلاب مشروطه در ایران را مشاهده میکنید.
مشروطهخواهان زندانی در باغشاهمشروطهطلبان تبریز؛ در عکس ستارخان و باقرخان نیز دیده میشوند.فتح تهران در موزهی سعدآباد؛ سپهدار اعظم تنکابنی و سردار اسعد بختیاری سوار بر اسب دیده میشوند.بازتاب اقدامات محمدعلیشاه قاجار در تعطیلیِ مجلس و دستگیریِ مشروطهخواهان در روزنامهی نیویورک تریبیون، پنجم جولای ۱۹۰۸منمایی از خانهی مشروطه در تبریزنمایی از خانهی مشروطه در اصفهانفرمان مشروطیت به قلم و انشای قوامالسلطنه و امضای مظفرالدینشاه قاجارمبارزان جنبش مشروطه در تبریز؛ گروه فوج نجات تبریز به رهبریِ هوارد باسکرویل، میدان مشق، ایستاده از چپ به راست: معتمدالتجار – کریم اسکندانی – رضازاده شفق – حسن کوزهکنانی – عباسعلی حریری – رضا پاکنیا – زینال بالازاده – نشسته: کریم رفیعی – علی بیرنگ حریری – محمدعلی پاکنیا – احمد قزوینی – احمد بالازاده – علی پستخانه – ابراهیم قفقایچیتهیهی غذا برای مشروطهخواهانی که در سفارت انگلیس بست نشسته بودند.دومین سالگرد پیروزی انقلاب مشروطه در ایرانگزیدهی نشریات دوران مشروطه در ایرانمهمترین روزنامههای دورهی مشروطه در ایراننشریات مشروطهخواه در خراساناولین نشریهی دورهی مشروطه، چاپ تبریزروزنامههای خارجنشین و تأثیرگذار بر پیروزی انقلاب مشروطه
اگر به «تاریخ» علاقهمند هستید؛ پیشنهاد میکنیم حتما در اینستاگرام خود به خانوادهی بزرگ ۳۴۰,۰۰۰ نفری «قجرتایم» بپیوندید! صفحهی اینستاگرام ما به صورت «روزمره»، بروزرسانی میشود؛ پس همین حالا افتخار بدهید و در اینستاگرام خود شناسهی «QajarTime» را جستجو و فالو کنید.