چهارم/۴ نوامبر در تاریخ را می‌خوانید.
مناسبت‌ها
– روز جهانی ساندویچ
وقایع
– در سال ۱۹۲۲م؛ در اثر تلاش‌های هاروارد کارتر، باستان‌شناس و مصرشناس بریتانیایی، ورودی مقبرۀ توت‌عنخ‌آمون، فرعون مصر در درّۀ پادشاهان کشف شد.
– در سال ۱۹۲۴م؛ نلی تیلو راس به‌عنوان اولین زن در ایالات متحده به‌فرمانداری ایالت وایومینگ منصوب شد.
– در سال ۱۹۴۴م؛ در طی جنگ دوم جهانی، شهر بیتولا مقدونیه از اشغال قوای متحدین آزاد شد.
– در سال ۱۹۵۶م؛ با ورود قوای شوروی به‌مجارستان، انقلاب مردم این کشور علیه شوروی به‌پایان رسید. در پی این تجاوز، صدها تَن کشته و تعداد بیشتری زخمی و بیش از ۲۵۰ هزار نفر مجبور به‌تَرک وطن شدند.
– در سال ۱۹۷۰م؛ در پی انتخابات آزاد، سالوادور آلنده به‌عنوان اولین رئیس‌جمهور مارکسیست شیلی برگزیده‌شد.
– در سال ۱۹۷۳م؛ در پی بحران نفت در هلند، این کشور نخستین شنبۀ بی‌خودرو را که در آن آزادراه‌ها خالی از خودرو هستند و مردم برای رفت‌و‌آمد از دوچرخه و اسکیت استفاده می‌کنند را برگزار کرد.
– در سال ۲۰۰۸م؛ باراک اوباما به‌عنوان اولین آفریقایی‌آمریکایی به‌سِمَت ریاست‌جمهوری ایالات متحده منصوب شد.
زادروزها
– زادروز جرج ادوارد مور در سال ۱۸۷۳م؛ فیلسوف برجسته و با نفوذ انگلیسی که به‌همراه لودویگ ویتگنشتاین، گوتلوب فرگه و برتراند راسل، از بنیان‌گذاران فلسفۀ تحلیلی است.
– زادروز ادوارد نیکولای لوتواک در سال ۱۹۴۲م؛ نویسندۀ آمریکایی که به‌خاطر آثارش در زمینۀ استراتژی کلان، استراتژی نظامی، ژئواکونومیک، تاریخ نظامی و روابط بین‌الملل شناخته شده‌است.
– زادروز رابرت مَپِل‌تورپ در سال ۱۹۴۶م؛ عکاس آمریکایی
– زادروز لوئیس فیگو در سال ۱۹۷۲م؛ بازیکن پیشین تیم ملی فوتبال پرتغال و مرد سال ۲۰۰۱م فوتبال جهان
درگذشت
– درگذشت فلیکس مندلسون در سال ۱۸۴۷م؛ آهنگ‌ساز، نوازندۀ پیانو، نوازندۀ ارگ، و رهبر ارکستر یهودی‌تبار اهل آلمان در اوایل دورۀ رمانتیک
– درگذشت گابریل اوربن فوره در سال ۱۹۲۴م؛ آهنگ‌ساز فرانسوی
– درگذشت استیگ داگرمان در سال ۱۹۵۴م؛ نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار سوئدی که علاوه بر نویسندگی کتاب، دبیر روزنامۀ جوانان سندیکالیست بود. منتقدین، سبک او را در نهایت آمیزه‌ای از سورئالیسم و اکسپرسیونیسم دانسته‌اند.
– درگذشت اسحاق رابین در سال ۱۹۹۵م؛ سیاست‌مدار و ژنرال اسرائیلی و پنجمین نخست‌وزیر کشور اسرائیل که ۲ بار به‌مقام نخست‌وزیری اسرائیل برگزیده شده‌بود. در سال ۱۹۹۴م و به‌خاطر تلاشش در دستیابی به‌صلحی جامع و به‌رسمیت‌شناختن کشور خودگردان فلسطینی و موفقیت در به‌ثمر رساندن پیمان اسلو، به‌همراه یاسر عرفات و شیمون پرز موفق به‌دریافت جایزۀ صلح نوبل گردید.
– درگذشت ژیل دُلوز در سال ۱۹۹۵م؛ فیلسوف فرانسوی
– درگذشت جان مایکل کرایتون در سال ۲۰۰۸م؛ نویسنده، تهیه‌کننده، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، پزشک و تهیه‌کنندۀ تلویزیونی آمریکایی که بیشتر به‌دلیل داستان‌های علمی‌تخیلی و تکنو تریلرش شناخته می‌شود.
– درگذشت نورمن فاستر رمزی در سال ۲۰۱۱م؛ فیزیک‌دان آمریکایی که در سال ۱۹۸۹م به‌خاطر کشف‌هایش در زمینۀ طیف‌نمایی تشدید اتمی که به‌ساخت میرز هیدروژن و ساعت اتمی منجر شد، جایزۀ نوبل فیزیک به‌او و هانس جرج دهملت از آمریکا و ولفگانگ پل از آلمان اعطا شد.
