۱۱ سپتامبر سالروز اختتامیهی بازیهای المپیک تابستانیِ ۱۹۷۲م مونیخ است. با اینکه تمام تلاش مسئولین برگزارکنندهی المپیک مونیخ، نشاندادن چهرهی جدیدی از پیشرفتهای کشور آلمان بدون واردشدن به سیاست بود، یک واقعهی بیسابقه و خونین، دهکدهی المپیک مونیخ را به لرزه درآورد! بیستمین دورهی بازیهای تابستانیِ المپیک در تاریخ ۲۶ آگوست ۱۹۷۲م در شهر مونیخ آلمان آغاز شد و قرار بود تا ۱۱ سپتامبر ادامه یابد. روز پنجم سپتامبر (۱۴ شهریورماه ۱۳۵۱) اما حادثهای رخ داد که رؤیای برگزاریِ صلحآمیز بزرگترین رویداد ورزشیِ جهان را نقش بر آب کرد. کابوس مونیخ ۲۱ ساعت طول کشید؛ ساعت ۴ و ۴۵ دقیقهی بامدادِ پنجم سپتامبر، هشت مرد مسلح که خود را گروه فلسطینیِ «سپتامبر سیاه» معرفی کردند، به اقامتگاه ورزشکاران اسرائیلی حمله نمودند. دو ورزشکار اسرائیلی موفق به فرار شدند؛ «موشه واینبرگ» کشتیگیر و «یوزف رومانو» وزنهبردار اسرائیلی مقاومت کردند و هدف شلیک مهاجمان قرار گرفتند و به نخستین قربانیان حادثهای تبدیل شدند که بهنام «کشتار مونیخ» در ذهن تاریخ ماندگار شد.

مهاجمان که نُه گروگان اسرائیلی در اختیار داشتند، دو خواسته را مطرح کردند: آزادیِ ۲۳۴ فلسطینیِ در بند در اسرائیل و آزادیِ دو رهبر آلمانیِ تشکیلات تروریستیِ «فراکسیون ارتش سرخ» از زندانی در آلمان. تروریستها تهدید کردند که در صورت برآوردهنشدن خواستهها، هر ساعت یکی از گروگانها را خواهند کُشت! دولت اسرائیل بلافاصله خبر داد که حاضر به مذاکره بر سر مطالبات نیست؛ طرف آلمانی هم سعی کرد تا با خریدن وقت بیشتر، قائله را بدون خشونت به پایان برساند. ساعت ۱۶ و ۴۵ دقیقهی روز پنجم سپتامبر و پس از حدود ۱۲ ساعت مذاکره با گروگانگیران، پلیس مونیخ مقدمات حملهای غافلگیرکننده را فراهم کرد. جالب اینکه تلاش مأموران پلیس برای ورود به محل را دوربینهای خبریِ رسانههای بینالمللی بهطور زنده به همهی دنیا مخابره کردند؛ گروگانگیران نیز امکان دیدن این تصاویر را داشتند و اولین نقشه شکست خورد!

«هانس دیتریش گنشر» وزیر وقت آلمان، «برونو مرک» وزیر امور داخلیِ ایالت بایرن و «مانفرد شرایبر» رئیسپلیس مونیخ، آمادگیِ خود را برای جایگزینی با گروگانها اعلام میکنند. گروگانگیران اما ضمن رَد این پیشنهاد، خواستهی جدیدی را مطرح کردند: «پرواز به قاهره!» ساعت ۲۲ و ۲۰ دقیقه دو هلیکوپتر گروگانها و گروگانگیران را به یک پایگاه هوایی در نزدیکیِ محل منتقل کردند؛ جاییکه یک بوئینگ شرکت هواییِ «لوفتهانزا»ی آلمان آمادهی پرواز بود. تکتیراندازان پلیس آلمان مأمور شدهبودند که گروگانگیران را پیش از ورود به هواپیما هدف قرار دهند. پنج مأمور پلیس برای این منظور در سه نقطهی مختلف در نزدیکیِ هواپیما پنهان شدند. پس از فرود هلیکوپترها در نزدیکیِ هواپیما، دو تروریست از دیگران جدا شدند تا بوئینگ ۷۲۷ را کنترل کنند. بر خلاف خواستهی تروریستها اما خلبان و خدمه برای پرواز حضور نداشتند.

ساعت ۲۲ و ۳۵ دقیقه و هنگامیکه تروریستها خشمگین به سوی هلیکوپترها بازمیگشتند، اوضاع از حالت «عادی» خارج شد؛ تکتیراندازان آتش گشودند و یکی از دو تروریست را از پای درآوردند. مهاجم دیگر خود را به هلیکوپتر رساند و شلیکهای پراکنده نیز ۸۰ دقیقه سکوت حاکم بر محیط را شکستند. ساعت ۲۰ دقیقهی بامداد ششم سپتامبر و در حالی که یک زرهپوش به هلیکوپترها نزدیک میشد، یکی از تروریستها نارنجکی را به داخل یکی از هلیکوپترها پرتاب کرد. تروریست دیگر نیز گروگانهای حاضر در هلیکوپتر دیگر را به گلوله بست. ساعت یک و ۳۲ دقیقهی بامداد ششم سپتامبر ماجرا پایان یافت. سه تروریست دستگیر شدند. یکی از آنان سعی کردهبود که با تظاهر به مرگ از مخمصه بگریزد. پنج تروریست دیگر، یک مأمور پلیس و هر نُه گروگان هم جان خود را از دست دادند.

عملیات رهاییِ گروگانها توسط پلیس مونیخ به طرز فاجعهباری شکست خورد. پس از آن تاکتیک پلیس و برخورد این نیرو با مسئلهای چنین حساس، بارها مورد انتقاد قرار گرفت. به اعتقاد منتقدان، شمار تکتیراندازان کافی نبودهاست، برخی از آنان آموزش لازم برای حضور در چنین عملیاتی را ندیدهبودند و سلاح آنان هم برای شلیک دقیق مناسب نبودهاست. چند هفته پس از این عملیات، تروریستهای دستگیرشدهی گروه «سپتامبر سیاه» در جریان ربودهشدن هواپیمای خطوط هواییِ لوفتهانزا، توسط دیگر فلسطینیها آزاد شدند و به لیبی فرستاده شدند؛ اسرائیل اما چندی بعد با مأمورکردن تیمی از کماندوهای موساد، دست به تلافی زد و شماری از کسانی که به هر شکل با این عملیات در ارتباط بودند را ترور کرد. در ادامه تصاویری قابل توجه از حادثهی «کشتار مونیخ» را مشاهده میکنید.

























نگارش و گردآوری؛ قجرتایم