زادروز مردی دلیر که برای مبارزه با برده داری به پاخاست و تنها ماند! + تصاویر

۹ می ۱۸۰۰م زادروز «جان براون» است؛ مردی مبارز و اندیشمند که برای آزادیِ نوع بشر به‌پاخاست و «برده داری» را یک اقدام غیر بشری و «گناه مطلق» می‌دانست! «جان براون» که در الهیات تحصیل کرده‌بود، چون از راه‌های مسالمت‌آمیز مثل سخنرانی و نشر مقاله و… نتوانست به الغاء بردگی در آمریکای قرن نوزدهم برسد، تصمیم به اقدام مسلحانه گرفت و به‌مسلح‌کردن پیروانش پرداخت.

وی گمان می‌کرد که قیام مسلحانه‌ی او سبب خواهد شد که بردگان سیاه به او بپیوندند و بر توان نظامیِ او بی‌افزایند و دادِ خود از اربابان سفید پوست بستانند. با این اندیشه، «جان» در ۱۶ اکتبر ۱۸۵۹م به ‌اتفاق ۱۸ تَن از یارانش که ۱۳ تَن از آنان پسرانش بودند، به‌ انبار مهمات حکومت فدرال در «هاپرز فری» ویرجینیا، حمله کرد و این مکان را به تصرف خودش درآورد، ولی برخلاف تصور او، سیاه‌پوستان به کمکش نشتافتند و وی از نیروی اعزامیِ آمریکا شکست خورد و دستگیر شد.

«براون» در طول محاکمه، تنها این جملات را در دفاع از خود بیان می‌کرد:

«من به‌خاطر آزادیِ انسان و آرامش وجدان، دست به این اقدام زدم و کوشش در راه نجات انسان‌ها را جرم نمی‌دانم. از اینکه مرا به‌خاطر مبارزه در راه آزادی و تلاش در جهت گسستن قیود بندگی و بردگی از دست‌و‌پای انسان‌های سیاه به دار مجازات می‌آویزید، بی‌نهایت شاد و خوشحالم و بدون تردید با لبخند به استقبال چوبه‌ی دار خواهم رفت! چرا که چنین مرگ باشکوهی به مراتب بهتر و زیباتر است از دیگر شیوه‌های مرگ، که دیر یا زود به سراغ من هم می‌آمد.»

دادگاه ویرجینیا «براون» را به جرم خیانت و فراخواندن به شورش علیه برده‌داری گناه‌کار شناخت و او را به اعدام محکوم کرد. «براون» نخستین شخصی در تاریخ آمریکا بود که به جرم خیانت محکوم شناخته می‌شد، اما نکته‌ی بسیار جالب اینکه «جان براون»، به جملاتی که در آخرین دفاعیاتش بیان کرده‌بود، به‌طور کامل پای‌بند ماند و همان‌طوری که گفته‌بود، در موقع اعدام و در آخرین لحظات زندگی‌اش با لب خندان و با شوق و افتخار به طرف چوبه‌ی دار حرکت کرد. «جان براون» در ساعت ۱۱:۱۵ صبح ۲ دسامبر ۱۸۵۹م به دار آویخته شد. در میان کسانی که در اعدام او حاضر بودند، می‌توان به «استون‌وال جکسن» (که بعدها فرمانده‌ی ارتش کنفدراسیون در جنگ داخلی آمریکا شد و «جان ویلکس بوث» (که بعدها رئیس‌جمهور آمریکا؛ یعنی «آبراهام لینکلن» را ترور کرد) اشاره کرد!

طولی نکشید که همین افکار «براون» کمک کرد تا «آبراهام لینکلن» اعلامیه‌ی الغاء بردگی  و برده داری را صادر کند. اقدام «براون» و اظهارات او شدیداً آمریکاییانِ ساکن ایالات شمالی را تحت تأثیر قرار داده‌بود؛ به گونه‌ای که به پشتیبانی از عمل «آبراهام لینکلن» به‌پاخاستند و  جنگ داخلی آغاز شد. «تاریخ انسان» از «جان براون» به‌عنوان مردی بزرگ نام بُرده و به‌پاخیزیِ او را سرآغاز فصل آزادیِ بردگان سیاه و تأمین حقوق مدنیِ انسان‌ها قرار داده‌است. یادش گرامی و راهش پُررهرو باد…

نگارش و گردآوری؛ قجرتایم