دهم/۱۰ سپتامبر در تاریخ را میخوانید.
مناسبتها
– روز جهانی بارفیکس
– روز جهانی شمشیربازی
– روز جهانی پیشگیری از خودکشی
وقایع
– در سال ۱۹۸۳م؛ مجموعۀ تلویزیونی کارآگاه گجت، برای اولینبار از تلویزیون پخش شد.
– در سال ۲۰۰۸م؛ برخورددهندۀ هادرونی بزرگ در ژنو سوئیس (شتابدهندۀ ذرهای و برخورددهندۀ مستقر در سازمان تحقیقاتی سرن، در نزدیکی ژنو سوئیس) آغاز بهکار کرد.
زادروزها
– زادروز هنری پرسل در سال ۱۶۵۹م؛ نوازندۀ ارگ و آهنگساز باروک اهل انگلستان
– زادروز چارلز سندرز پیرس در سال ۱۸۳۹م؛ فیلسوف، منطقدان، ریاضیدان و دانشمند آمریکایی و پدر پراگماتیسم (عملگرایی)
– زادروز آرتور هالی کامپتون در سال ۱۸۹۲م؛ فیزیکدان آمریکایی و برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک در سال ۱۹۲۷م
– زادروز ژرژ باتای در سال ۱۸۹۷م؛ از فیلسوفان فرانسوی که پیشگام و الهامبخش بسیاری از فیلسوفان پساساختارگرا و پسامدرن فرانسوی در سالهای پس از جنگ جهانی دوم شد.
– زادروز جارد دایموند در سال ۱۹۳۷م؛ دانشمند و نویسندۀ آمریکایی و استاد جغرافیا و فیزیولوژی در دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس که او را بیشتر بهعنوان نویسندۀ کتابهای علمی عامه همچون «سومین شامپانزه»، «اسلحه، میکروب و فولاد» و «فروپاشی» و «آشوب» (۲۰۱۹م) میشناسند.
– زادروز استفان جِی گولد در سال ۱۹۴۱م؛ دیرینشناس، زیستشناس تکاملی و مورخ علم اهل آمریکا و همچنین یکی از مؤثرترین و پُرخوانندهترین نویسندگان نثر علمی خوشخوان و مردمپسند بود.
درگذشت
– درگذشت چین شی هوانگ در سال ۲۱۰ق.م؛ اولین پادشاه دودمان چین و نخستین امپراتوری که چین را یکپارچه نمود. شاید نام کشور چین از نام چین شی هوانگ گرفته شدهباشد.
– درگذشت طَلائع بن رُزّیک در سال ۱۱۶۱م؛ وزیر فاطمی و شاعر عربی مصری
– درگذشت مری ولستونکرافت در سال ۱۷۹۷م؛ ادیب و نویسندۀ انگلیسی و نخستین فمینیست انگلستان
– درگذشت فردیناند یکم در سال ۱۹۴۸م؛ تزار بلغارستان و همچنین نویسنده، گیاهشناس، حشرهشناس و تمبرشناس
– درگذشت جرج پاجت تامسون در سال ۱۹۷۵م؛ فیزیکدان انگلیسی که در سال ۱۹۳۷م بهعلت کشف خواص موجی الکترونها، موفق بهدریافت جایزۀ نوبل شد.
– درگذشت جیمز دالتون ترامبو در سال ۱۹۷۶م؛ فیلمنامهنویس، رماننویس و فیلمساز آمریکایی که شناختهشدهترین عضو گروه «دَهتای هالیوود» از نویسندگان هالیوودی است که در دورۀ مککارتیسم در لیست سیاه قرار گرفتند.
– درگذشت فلیکس بلوخ در سال ۱۹۸۳م؛ دانشمند یهودی آمریکایی سوئیسیتبار و یکی از مخترعین تشدید مغناطیسی هسته که بهخاطر این کشف خود، برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک در سال ۱۹۵۲م گردید.