سیام/۳۰ می در تاریخ را میخوانید.
-
مناسبتها
-
وقایع
– در سال ۱۹۱۳م؛ آلبانی مستقل شد.
– در سال ۱۹۴۲م؛ در جریان جنگ جهانی دوم، هزار بمبافکن بریتانیایی، بهمدت ۹۰ دقیقه شهر کلن در آلمان را بمبباران کردند.
– در سال ۱۹۶۱م؛ رافائل لئونیداس تروخیو، دیکتاتور نظامی دومینیکن که مدت طویلی بر این کشور سیطره داشت، در شهر سانتو دومینگو (پایتخت) ترور شد.
– در سال ۱۹۶۷م؛ با اعلام استقلال مناطق شرقی نیجریه، با نام جمهوری بیافرا، جنگ خانمانسوز داخلی در این کشور بهپا شد.
– در سال ۱۹۷۱م؛ کاوشگر مارینر ۹، برای بررسی ۷۰ درصد از سطح و جَو مریخ بهفضا فرستادهشد.
– در سال ۱۹۷۴م؛ هواپیمای مسافربری ایرباس ای ۳۰۰ آغاز بهکار کرد.
– در سال ۱۹۹۸م؛ زلزلهای بهبزرگی ۶/۶ ریشتر در شمال افغانستان بیش ۵ هزار کشته برجای گذاشت.
– در سال ۲۰۱۳م؛ نیجریه ازدواج همجنسگرایانه را ممنوع اعلام کرد.
-
زادروزها
– زادروز میخائیل الکساندروویچ باکونین در سال ۱۸۱۴م؛ آنارشیست انقلابی روس و از بنیانگذاران آنارشیسم جمعی که یکی از با نفوذترین چهرههای آنارشیسم و یکی از بنیانگذاران سنت آنارشیسم اجتماعی بهشمار میرود.
– زادروز هاوارد وینچستر هاکس در سال ۱۸۹۶م؛ کارگردان، تهیهکننده و فیلمنامهنویس فیلم شهیر آمریکایی در دوران طلایی هالیوود
– زادروز هانس آلوین در سال ۱۹۰۸م؛ مهندس برق و فیزیکدان سوئدی که در سال ۱۹۷۰م برای تحقیقاتش در مورد مگنتوهیدرودینامیک، و استفادۀ آن در فیزیک پلاسما، موفق بهدریافت جایزۀ نوبل در فیزیک شد.
– زادروز بنی گودمن در سال ۱۹۰۹م؛ نوازندۀ کلارینت و رهبر ارکستر جاز که او را با نامهایی مانند استاد و پادشاه سوئینگ و پدرسالار کلارینت و دولتمرد ارشد سوئینگ یاد میکردند که همه نشانی از مهارت و استادی او در نواختن کلارینت و تنظیم و اجرای نوع سوینگ موسیقی جاز است. وی علاوه بر جاز، نوازندۀ برجستهای در زمینۀ موسیقی کلاسیک بود.
– زادروز الکسی آرخیپوویچ لئونوف در سال ۱۹۳۴م؛ کیهاننورد روسی و نخستین انسانی که اقدام بهراهپیمایی فضایی کردهاست.
– زادروز برایان کنت کُبیلکا در سال ۱۹۵۵م؛ فیزیولوژیست آمریکایی و برندۀ جایزۀ نوبل شیمی در سال ۲۰۱۲م
– زادروز استیون جرارد در سال ۱۹۸۰م؛ فوتبالیست پیشین و مربی فوتبال اهل انگلستان
-
درگذشت
– درگذشت ژان دارک یا ژاندارک (دوشیزۀ اورلئان) در سال ۱۴۳۱م؛ قهرمان ملی فرانسه و قدیسهای در کلیسای کاتولیک
– درگذشت الکساندر پوپ در سال ۱۷۴۴م؛ از شاعران سدۀ ۱۸م بریتانیا که شهرت او بیشتر بهخاطر اشعار طنز و ترجمۀ اثر هومر و همچنین بهخاطر دوبیتیهایش است که مضمون قهرمانی دارند.
– درگذشت ولتر در سال ۱۷۷۸م؛ از نامدارترین فیلسوفان و نویسندگان فرانسوی عصر روشنگری که شهرت او بهخاطر ذکاوت خارقالعادهاش، مخالفتهایش با کلیسای کاتولیک، حمایتش از آزادی مذهب، آزادی بیان، و جدایی دین از سیاست و شجاعتش در بیان نظریات بیپرده است. تمام شور زندگی او، در جستجوی عدالت بود. ولتر در تمام سبکهای ادبی و نوشتاری از جمله نمایشنامه، شعر، رمان، مقاله، و نوشتههای تاریخی و علمی دست داشت. او بیش از ۲۰ هزار نامه و بیش از ۲ هزار کتاب و کتابچه نوشت. او مانند بسیاری، از متفکران عصر روشنگری دئیست (دادارباوری، یا خدااِنگاری؛ فلسفهای که میگوید خدایی وجود دارد و بهعنوان آفریننده و دادار، عامل خلق همهچیز است) بود و در آثارش اغلب بهنقد عدم مدارا، تعصب مذهبی، و ساختار قدرت در فرانسۀ عصر خود میپرداخت.
– درگذشت سرلشکر سر جان مَلکُم در سال ۱۸۳۳م؛ افسر اسکاتلندی کمپانی هند شرقی، دیپلمات، تاریخدان و سیاستمداری که در سالهای آغازین قرن ۱۹م بارها از سوی کمپانی برای بستن پیماننامههای سیاسی و بازرگانی بهدربار قاجار فرستادهشد.
– درگذشت ویلبر رایت در سال ۱۹۱۲م؛ یکی از برادران رایت اهل آمریکا که بهخاطر اختراع اولین هواپیمای قابل کنترل موتوردار و سنگینتر از هوا مشهور شدند.
– درگذشت گئورگی والنتینوویچ پلخانف در سال ۱۹۱۸م؛ فیلسوف و نظریهپرداز مارکسیست روس و بنیانگذار جنبش مارکسیستی در روسیه و همچنین از بنیانگذاران حزب سوسیالدموکرات کارگری روسیه
– درگذشت باریس لئونیدویچ پاسترناک در سال ۱۹۶۰م؛ از شاعران و نویسندگان روس که موفق بهدریافت جوایز ادبی شد.
– درگذشت رافائل لئونیداس تروخیو در سال ۱۹۶۱م؛ حاکم دیکتاتور نظامی جمهوری دومینیکن و رئیسجمهور دومینیکن که بهشکل غیر رسمی و غیر انتخابی، بهعنوان مرد قدرتمند نظامی حکومت کرد. دوران حکومتش خشنترین دوره در تاریخ جمهوری دومینیکن است.
– درگذشت خوآن کارلوس اوِنتی در سال ۱۹۹۴م؛ رماننویس و روزنامهنگار اهل اوروگوئه