۱۱۳ سال پیش، «آزادیخواهان مشروطهخواه» در نبرد با «نیروهای مستبد حکومت قاجار» موفق به فتح تهران پایتخت حکومت قاجار شدند. آزادسازیِ پایتخت از تصرف استبداد دربار و روحانیون مشروعهخواه که تلاش میکردند تا حقوحقوق مردمان ایران را نادیده بگیرند، نماد شکوفاییِ دوبارهی مشروطیت و جلوهای از مبارزه در راه برپاییِ عدالت راستین بود. انقلاب مشروطه نماد تلاش مردم شریف ایران در راه رسیدن به عدالت، آزادی و رهایی از استبداد بود که با کوشش آزادیخواهان میهن، سرانجام با امضای «مظفرالدینشاه قاجار» بر اجرای «فرمان مشروطه» در تاریخ ۱۴ مردادماه ۱۲۸۵ به پیروزی رسید و نور درخشان امید در سراسر این سرزمین کهن تابیده شد، اما «محمدعلیشاه قاجار» پس از درگذشت پدر و تکیهزدن بر تخت سلطنت، آشکارا در برابر «قانون اساسی» و «مجلس شورای ملی» قرار گرفت و با همکاریِ روحانیون واپسگرای وقت به رویارویی با آزادیخواهان پرداخت.

سرانجام در خردادماه ۱۲۸۷ نبردی بزرگ میان نیروهای قزاق روس و مشروطهخواهان آغاز و در دوم تیرماه همان سال ساختمان مجلس به توپ بسته شد، که پیشتر در سالروز آن پست «یاد آر ز شمع مرده یاد آر؛ به یاد میرزا جهانگیرخان صور اسرافیل + تصاویر» گذاشتیم. دوباره وضعیت استبدادی به کشور حاکم شدهبود، اما همانطور که میدانید، اینمرتبه استبداد صغیر بود! آزادیخواهان گیلان به رهبریِ «سپهدار تنکابنی» و «نیروهای بختیاری» به رهبریِ «سردار اسعد بختیاری» برای آزادسازیِ تهران در روزهای نخست تیرماه ۱۲۸۸ روانهی این شهر شدند و سرانجام با نبردی پیروزمندانه با نیروهای قزاق در ۲۲ تیرماه همان سال تهران را فتح کردند و مُهر پایان بر استبداد صغیر زدند. هنگامی که نیروهای ارتجاع و دربار شکست خوردند، «محمدعلیشاه قاجار» و نیروهای قزاق به سفارت روسیه پناهنده شدند.

فاتحان تهران در نهایت با تشکیل مجلس عالی، «محمدعلیشاه قاجار» را از سلطنت برکنار کردند و «احمد میرزا» فرزند او را به شاهی برگزیدند. مجلس عالی، «عضدالملک» و «سردار اسعد بختیاری» را به مقام «نایبالسلطنه» و «وزیر داخله» برگزید و «سپهدار تنکابنی» و «یپرمخان» را نیز «وزیر جنگ» و «حافظ امنیت شهر تهران» اعلام کرد. هدفهای مشروطهخواهان از فتح تهران شامل مواردی همچون برکناریِ «محمدعلیشاه» از سلطنت، بازگشایی مجلس شورای ملی (مجلس دوم) و برقراریِ قانون اساسی بود. واقعهی فتح تهران، از افتخارات تاریخ ملیِ ایرانیان است. یادشان گرامی و راهشان پُررهرو باد…



نگارش و گردآوری؛ قجرتایم