مرحوم «جعفر شهری‌باف»؛ از نویسندگان ایرانی و پژوهش‌گر تاریخ تهران، در کتاب «طهران قدیم»، وقتی سخن از گرسنگی و مُرده‌خورهاست می‌نویسد:
اوباش و منبری ۲ گروهِ انفکاک‌ناپذیر از هم را تشکیل می‌دادند که از سربارها و مُرده‌خورهای جامعه به حساب آمده و هر یک حفاظت و پشتیبانیِ دسته‌ی دیگر را می‌کردند؛ زیرا اگر اوباش محلات که باید با التماس یا زور از مردم طلب خرج دسته‌ها و حسینیه‌ها نمی‌کردند، کار منبری و مداحی جهت دسته‌ی دوم به وجود نمی‌آمد و چنانچه دسته‌ی مُلا و مداح و منبری نبود، چیزی نصیب اوباش و بیکاره‌ها نمی‌گردید. پس در هر جا بساطی از عیش و عزا برپا می‌شد، اول داش‌مشدی‌ها و یکه‌بزن‌ها و بیکاره‌های محل بودند که سر و کله‌شان در آنجا پیدا می‌شد و از این رو؛ مداحان نیز از گرسنگی‌خوردن نجات میافتند.
بهتر است گذشته را در همان صفحات کتاب رها کرده و گزارشی تأمل‌برانگیز نه‌چندان دور از «خبرگزاریِ ایرنا» در همین مورد را بخوانید:
همین ۲-۳ ماه قبل بود که «محمود تاری» در گفت‌وگو با «ایرنا» گفت که مداحی به او گفته که به اندازه‌ی هیکلش طلا دارد! حالا «سیدمجید رضوی» که مسئول «هیئت انصارالمحسن» قم است، در جلسه‌ی رسمیِ هیئت‌شان با گلایه از برخی مداحان، «پویش تحریم مداحان میلیونی» را راه‌اندازی کرده‌است.
او درباره‌ی دلیل اعلام این پویش گفته‌است:
«زنگ زدیم به آقایی که متأسفانه در سیمای خودمان اعلام می‌کند من چیزی نمی‌گیرم، گفت برای یک‌شب ۲۵ میلیون تومان می‌گیرم. وی در ادامه‌ی حرف‌هایش اضافه کرده: ۲۵ میلیون تومان برای نیم‌ساعت مداحی؛ یعنی ثانیه‌ای و دقیقه‌ای چند؟! این درد را به کجا ببریم؟! مداحانی داریم که قبل از حضور در مراسم اعلام می‌کنند که اگر نوحه به سبک «زمینه» بخواند ۵ میلیون تومان، «واحد» هم کنار «زمینه» بخواند ۱۰ میلیون تومان و «شور» هم بخواند ۲۰ میلیون تومان پول باید پرداخت شود. و البته اگر توی روضه کسی غَش کرد، مبلغ می‌رود بالاتر و به این آقایان می‌گویند: مداح آپشن‌دار!»
نگارش و گردآوری؛ قجرتایم
منابع؛
طهران قدیم، ج۴، جعفر شهری‌باف، انتشارات معین
وب‌سایت خبرگزاریِ ایرنا
پی‌نوشت؛ یک‌روزی که خیلی دیر نیست، باید با خیلی از حقایقِ هر چند تلخ روبه‌رو شویم. این جبر تاریخ است…
