«فرخرو پارسا» در ۱۳ اسفندماه ۱۳۰۱ در باغی خارج از شهر قم به دنیا آمد. مادر وی «فخرآفاق پارسا» از فعالان حقوق زنان و مدیر مجلهی «جهان زنان» بوده و پدرش نیز «فرخدین پارسا» کارمند وزارت بازرگانی و مدیر مجلههای «اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران» و «عصر جدید» بود. چندی پیش از تولد او، مادرش «فخرآفاق پارسا» به دلیل نشر مقالهای که با عنوان «لزوم تعلیم و تربیت مساوی برای دختر و پسر» نوشتهبود، خشم روحانیون را برانگیخت و «فخرآفاق» به قم گشت و همانطور که ذکر شد، «فرخرو» هم در همین شهر به دنیا آمد.

«فرخرو پارسا» تحصیلات ابتداییِ خویش را در دبستان هما در تهران سپری نمود و توانست دورهی متوسطه را با کسب رتبهی ممتاز به پایان رسانده و به دانشسرای عالی راه یابد. وی تحصیلات دانشگاهیِ خویش را در رشتهی پزشکی ادامه داد و توانست در سال ۱۳۲۹ با اخذ درجهی دکترا از دانشگاه تهران فارغالتحصیل گردد. در سال ۱۳۳۹ با آغاز به کار دانشگاه ملیِ ایران، وی عهدهدار سِمَت مدیرکلیِ دبیرخانهی دانشگاه ملیِ ایران شد و در واقع «فرخرو» نخستین مدیرکل زن در ایران بود. انتصاب یک زن به این سِمَت، به اعتراضات زیادی در تهران منجر شد. پس از آنکه ریاست چند دبیرستان مشهور را بر عهده گرفت، در دورهی بیستویکم انتخابات مجلس شورای ملی، به نمایندگی از مردم تهران، از طرف «کانون مترقی» که در سال ۱۳۴۰ تشکیل شدهبود، وارد مجلس شد و در سال ۱۳۴۲ نیز به عضویت حزب ایران نوین در آمد. ترقیِ «فرخرو پارسا» همینجا متوقف نشد و در ۵ شهریورماه ۱۳۴۷ بهعنوان وزیر آموزشوپرورش انتخاب شد.

پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، وی با اتهاماتی کذب که تماماً از طرف «پارسا» رَد شد، چون: «حیف و میل اموال بیتالمال و ایجاد فساد در وزارت آموزشوپرورش، کمک به رشد فحشا در آموزشوپرورش، همکاریِ مؤثر با ساواک و اخراج فرهنگیان انقلابی از وزارت فرهنگ ایران، رابطهی نامشروع با رئیس دفتر خود! بهائیت و تشویقِ بهکنارگذاشتن حجاب در آموزشوپرورش و حذف دروس عربی از دورهی دبیرستان و…» در دادگاه انقلاب اسلامی، شعبهی تهران به ریاست «آیتالله صادق خلخالی» محاکمه شد و بهعنوان «مفسد فیالارض» در تاریخ ۱۸ اردیبهشتماه ۱۳۵۹ که با تولد «فاطمه زهرا» مصادف بود، اعدام گردید.

«منصوره پیرنیا» در کتاب «خانم وزیر» در روایت دقایق پایانیِ زندگیِ «پارسا» نوشته که او را چون چادر سر نمیکرد، داخل گونی پیچیده و طنابپیچش کردند، به بالای دار کشیدند، اما طناب پاره شد. «پارسا» را پس از بههوشآوردن، بار دیگر به پای دار آوردند و اینبار با سیم او را بستند و اعدامش کردند، اما منتظر جاندادن او نماندند… رَد ۳ سوراخ در جسدِ یکی از تأثیرگذارترین زنان تاریخ ایران، گواه دردناکی بر پیروزیِ واپسگرایی بود!
مُردهشورها از شستن جسد «فرخرو پارسا» که بهنام «مفسد فیالارض» اعدام شدهبود، خودداری کردند. زنان خانواده، پیکر او را شستند.

«فرخرو» در آخرین شب زندگی، در وصیتنامهی کوتاهی مینویسد که «وصیتی ندارم؛ زیرا که اموال زیادی ندارم و آنچه دارم، مصادره شدهاست، به کسی بدهی ندارم و اگر از کسی طلب دارم خود داند که آن را به فرزندان من بدهد. میدانم و وجدانم راضیست که گناهانی که در کیفرخواست به من نسبت دادهشده و مواردی که ذکر شده، مرتکب نشدهام. دادگاه بین زنان و مردان تفاوت زیادی میگذارد که امیدوارم آتیه برای زنان ایران، بهتر از این باشد. پولی را که در زندان دارم، بین زندانیان قسمت کنید…»
.
نگارش و گردآوری؛ قجرتایم
یک پاسخ
بسیار متأثر شدم که بانویی با این همه استعداد که در دامن شیر زنی پرورش یافته که خود حقوق زنان را محترم شمرده بدرستی که هردو نمونه بودن …بانو فرخ رو اینهمه برا مردم ایران تلاش کرده چرا اون موقع بقیه با اعدام او مخالفت نکردن که عمرش را صرف مردم کرده بعد یه مشت مفت خور اومدن حکم الکی دادن مگه چکار کرده الهی در آتش جهنم کسانی که باعث اینهمه اعدام شدن بسوزن گناه اینهمه بی گناه جوون و میان سال و….در هر شغلی بودن نباید اعدام بشن اینها همه تهمت بودن و زن ستیزی و کشتار مردم به جرم توده ای و مجاهد و هرچی کجای دین ما گفته هرکس که عقیده خودش داشت اعدام کنیم کجا پیامبر ما چنین کرد بدرستی که جهل در اون موقع بوده درست مثل اعراب زمان پیامبر ص که دختران را زنده به گور میکردند این جنایات هم همون کار هست و بدتر که اموال زحمت کشیده اونا هم عده ای به غارت ببرن و تهمت بزنند گویا هیچ خدمتی نکرده این بانو در چنین سنی مورد ظلم و ستم قرار بگیره و بمیره مردم هم بی عرضه بودن که با وجود اخبار جلوی این فاجعه نگرفتن که زن وزیر چرا باید اعدام کنیم لعنت خدا به خلخالی و اون کسانی که میتونستن جلو قتل مردم نگرفتن فقط خواستم مردم بترسن که اعتراض نکنن حکومت و انقلابی که با خون مردم بیاد بالا سست هست الهی که هر حکومت ظالمی برچیده بشه زنان ایران مادران نمونه در تاریخ هستن همیشه زنان توانسته اند لیاقت خود را بهتر از مردان نشان دهند هرچند زخم بر تن وطنم در طول زمان هست ولی هنوز پا بر جاست ….روح همه زنان و از ادی خواهان و شهدا مون شاد